rım tekne vardı; iki tane Lobster, bir tane 50 feet yelkenli, bir tane 55 feet yelkenli ve üretimi devam etmekte olan 38 Lobster. Yapmamız gereken ilk iş, buranın çarkını en rasyonel şekilde tekrar çevirmekti ama beş tekneye aynı anda başlamak, ekonomik olarak mümkün değildi. Bu yüzden önümüzdeki altı aym hem finansal hem de üretim planlamasmı yaptık. Önce daha küçük olan lobster tipi tekneleri tamamlamaya başladık. Onlardan yaratılan finansman ile büyük teknelerin ilerlemesini sağladık. Yani yavaş yavaş çarkı döndürmeye başladık. Finansal ve organizasyonel bir takım konuların yerine oturması ile birlikte yeni üretim teknikleri üzerine yoğunlaşuk." Hafif ve kuvvetli malzeme ihtiyacından doğan "kompozit" "Babanı, ilk polyester teknesini 70'1i yıllarda üretmişti. O yıllarda kompozit üretim teknolojisi ülkemizde daha pek bilinmiyor ve uygulanmıyordu. Polyester, özgül ağırlığı yüksek bir malzeme, sadece elyaf ve polyester reçine ile üretilen teknelerde, gerekli laminasyon kalınlığına ulaşıldığında, toplam ağırlığın yüksek olması dezavantajı ile karşılaşılıyor. Bu nedenden, hafif ama kuvvetli bir malzeme kullanılması gerekiyordu. Bu noktada "PVC Köpük" malzeme devreye girdi. Elyaf ve reçinenin dışında üçüncü bir malzeme olarak köpük de üretimin bir parçası oldu. Malzemelerin uyumu sonucunda hafif ve kuvvetli bir ürün ortaya çıktı. Kornpozit üretim sistemini biz de teknelerimizde kullanıyoruz. Kompozit üretimde ortam çok önemlidir. Çalışılan ortamın sıcaklık ve nem oranları her zaman kontrol alunda tutulmalı. Eğer üretimi bu aralıkların dışında yaparsanız istediğiniz sonucu alamazsınız. Katmanlar birbirine !amine olmaz ve delamiııasyon riski ortaya çıkar. Her işlemin çok dikkatli yapılması gerekiyor. Laminasyon süresi üretilen teknenin boyutu ile orantılıdır. Sağlıklı bir kompozit üretim için ortamın nem ve ısı değerlerinin belirli bir aralıkta tutulması gerekiyor. Dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da karışım oranları. Polyester tek başına donan bir malzeme değil, içine belli bir oranda dondurucu katılarak kullanılıyor. Örnek vermek gerekirse; imalatı zaman alan, detaylı bir parça yapıyorsanız, bunun çalışma süresi uzun olacağı için, polyesterin geç donmasını sağlamalısınız. Çabuk donması gereken parçalarda ise ilave edilecek dondurucu miktarının daha fazla olması gerekir. Bu iş için kimyager gibi hassas teraziler ile çalışan deneyimli ustalarımız var. Polyester çabuk donarsa kullanılamıyor, yavaş donarsa işiniz gecikiyor. Bu nedenlerden dolayı, kornpozit üretim yapmak için bilgi sahibi olmanız çok önemli. " Ahşap mı, Kompozit mi ? ... "Türkiye'de ilk tekne üretiminden bu yana kullanılan ahşap, en eski ve yaygın malzemedir. Kompozit üretim ise Türkiye'de ahşap üretime oranla yeni bir teknik.. Kompozit üretimde kullanılan elyaf, reçine ve kopüğün birçok çeşidi var. Dolayısıyla hepsinin karışım oranlan, özgül ağırlıkları, güçleri, esneklikleri farklı. Bunun için bu alanda eğitimli ve deneyimli olmak gerekiyor. Ahşap üretim bilgisi ise çoğu zaman babadan oğtıla geçiyor. Her sektörde olan alaylı ve okullu mevzusu bu sektörde de mevcut. Ahşap üretim yapanların bu konuda çok fazla deneyim ve bilgi birikimleri varken, ül24 • BtatBuildTerürkiye OC.\1-•- ŞUB\'1"07 /S\\I Ol kemizde kornpozit üretimle ilgili bilgi sahibi olan az kişi var. Ama bu sistem ile üretim hızla yaygınlaşıyor. Kompozit üretim, ahşaptan daha iyi ya ela ahşap üretim, kompozitten daha iyi diye bir karşılaştırma yapmak yanlış olur. Biz projelerimizin özelliğine göre iki metodu da kullanıyoruz." Olaya ticari ve seri üretim olarak baktığınızda, polyester üretim en çok tercih edilen yöntemdir ... "Ahşap bizim çok sevdiğimiz, sıcak ve işlenmesi kolay bir malzeme. Tek bir tekne yapılacağı zaman ahşap olarak yapmak çok avantajlı ama aynı şey kompozit üretim için geçerli değil. Koınpozit üretimde, önce teknenin ahşaptan bir modelini yapmak gerekiyor. Daha sonra bu modelden ya direkt olarak ürün alınıyor, ya da seri üretim yapılacak ise, bu modelden kalıp alınıyor. Daha sonra hazırlanan kalıptan ürün almak gerekiyor. Tek bir tekne için polyester üretim ahşaba kıyasla daha pahalı. Fakat kalıp ile daha sonra yapılacak teknelerin üretim süreleri ahşaba oranla daha az oluyor. Kompozit üretimde birinci teknenin maliyeti yüksek olurken, ahşap üretimde daha hesaplı olabiliyor. Fakat ondan sonraki her ahşap teknenin maliyeti aynı kalırken, kalıp ile yapılan teknelerin maliyetleri ciddi seviyede azalıyor. Eğer hedef seri üretim ise, kompozit üretim süresinin az olması ve her ürünün birebir aynı olması bir avantaj."
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=