Boat Builder Türkiye 10. Sayı (Temmuz-Ağustos 2008)

MEVZUAT Makine dairesi havalandırma donanımı seçimi ve yerleştirilmesi Melııııet Dayanç Gemi inşa ve Gemi Malıinalan Mii/ıendisi Tiirlı Loydu Telmih Asistanı Bu çalışmada makine ve/veya yakıt tankı içeren tekne bölmelerinin havalandırılmasının tekne güvenliği açısından önemi ve boylan 2,5m ile 24m arasında değişen teknelerin, 'Gezi Tekneleri Yönetmeliği' kapsamında CE uygunluk işareti alması için dikkate alınması gereken standartlar uyarınca, havalandırma sistemlerinin tasarımı ve uygulanması için gerekli şanlar açıklanmıştır. Malıiııe dairesi yerleşimi Makine daireleri genellikle baş ve kıçta su geçirmez perdelerle sınırlandırılmış, güverteye kadar yükselen, ana makine, jeneratörler, ısıucılar, yakıt tanklan vb. donanımın bulunduğu bölmelerdir. Bunun yanı sıra bütün bir makine donanımı her zaman tek bir mahalde bulunmaz. Makine dairelerinin yangından korunması, olası bir yangının bastırılması ve yayılmasını engellemek için çeşitli önlemler alınmalıdır. Çalışmak için hava ve yakıt tüketen tüm makineler, bitişik yaşama mahallerinden ve kapalı mahallerden gaz geçirmez perdelerle ayrılmış mahallere yerleştirilmelidir. Yakıt tankları ve devrelerinin yüksek sıcaklıktaki makine parçalarına yakın monte edilmemesine dikkat edilmeli, eğer bu kaçınılmazsa gereken yalıum yapılmalıdır. Egsoz devreleri hem tekne güvenliği hem ele can güvenliği açısından yalıtılmalıdır. Yakıt tanklarının hava firar boruları, tutuşma ihtimali olmayan açık mahallerde sona ermeli ve uçlarında alev geçirmez kafes bulunmalıdır. Tüm bunların yanı sıra bu mahaller etkin bir havalandırma sistemiyle donatılmalıdır. Hcıvcılcıııdırmcıııın amacı Makine dairesi havalandırmasında amaç, temel olarak ana makineler ve yardımcı makinelerin sağlıklı ve verimli çalışması için gerekli üç koşulu sağlamaktır. Bu koşullardan birincisi makineleri yanma için gerekli hava(oksijen) ile beslemek, ikincisi verimli bir hava emişi, makinenin elektrik aksamı ve yakıt sistemi için uygun bir ortam sağlamak, üçüncüsü tutuşması muhtemel yakıt buharı ve benzeri gazları tahliye etmektir. Makine dairesindeki hava ısındıkça hacmi artar ve birim hacmindeki oksijen değeri düşer, bu durum makine dairesine yeterince hava girişinin sağlanmasına rağmen yanma için gerekli yeterli oksijenin sağlanamamasına yol açar; bunun yanı sıra Kiipeşteye konulmuş lıazır lıavalandırma ınenf ezleri. Soldaki egzos, sağdaki beslenme lıava alıcısıdır. 52 • Boaı Builder Tüı•kiye TEMMUZ-AGUST0S'08/ SAYI10 egzos gazlarının sıcaklık ve yoğunluğunun artmasına ve sonuç olarak ela makine gücünün düşmesine sebep olur. Verimli çalışma koşulları için kritik sıcaklık değerleri makine kurulum kılavuzlarında belirtilmiştir. Bunların yanı sıra düşük sıcaklıkta tutuşabilen yakıt kullanan makineler ve bu yakıtların clepolancl ığı tan ki arın civarında birikebilecek tutuşabilir buharların ivedilikle tahliye edilmesi gerekir. Benzin 55°Cden küçük tuLUşma noktasıyla bu yakıtlara çok iyi bir örnektir. Her ne kadar benzinli makine veya benzin tanklarının bulunduğu mahallerde tabii havalandırma sistemlerine müsaade edilse ele cebri havalandırma sistemlerinin kullanılması kesinlikle tavsiye edilir. Tabii havalandınna ve cebri lıavalcıııclırıııa Temel olarak havalandırma sistemleri tabii havalandırma sistemleri ve cebri havalandırma sistemleri olarak sınınandırılır. Tabii havalandırmada hava, makine dairesine manikalarclan veya menfezli hava açıklıklarından alınarak doğrudan veya kanalla iletilir ve aynı şekilde egzos havası açıklığı veya egsoz kanalından tahliye edilir. Cebri havalandırma sisteminde en azından bir egzos fanı kullanılmalıdır; besleme devresinin tabii havalandırma prensibiyle çalışması kabul edilebilir. Benzinli makine ve/veya benzin tankı bulunduran makine dairelerinde veya bölmelerde her bir egzos kanalı makine dairesinin alt üçte birlik hacmi içine yerleştirilmelidir, bunun yanı sıra egzos ve besleme kanalları emiş uçları veya açıklıkları sintine suyu seviyesinin üzerinde olmalıdır. Besleme ve egzos kanal açıklıkları birbirinden en az 600 mm mesafede yerleştirilmelidir (bölme kapasitesinin elverdiği ölçüde). Dizel makine bulunduran makine dairelerinde besleme havasının yaklaşık yarısı ana makinenin üzerine, hava girişine doğru verilmelidir. Bu sebeple besleme kanalının ağzını ana makinenin üzerine konumlandırmakta yarar vardır. Hava doğrudan makinenin ısı yayıcı ve elektrik aksamının üzerine verilmemelidir. Egzos fanları, makine dairesinde 50 Pa'ı geçmeyecek bir pozitif basınç ortamı yaratacak şekilde (besleme fanlarından daha düşük bir debide çalışacak şekilde) seçilmelidir. Olası bir yangın durumunda hava(oksijen) girişine ve koruyucu 1 lill .._., -----~- Stabilite ve yiizerlik kriterlerinin gerektirdiği minimum yiikseklilı ve miisaade edilen maksimum meyil açısı değeri gözetilerek kokpitin yamııa konumlandınlmış bir hava alıcısı.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=