YORUM "Nitelikli iş gücü birden bire ortadan kalkmaz, krizden karlı çıkacağız" Sektörde .. hayatım 1988 yılında lstanbul Universitesi Gemi inşa Fakültesi'ne girmekle başladı. 88 yılından sonra hayatıma lstanbul, marin, okulu bitirince de proje eklendi. Firmamın adı lstanbul Marine Project böyle ortaya çıktı. Başlarda kendimi "pratisyen gemi mühendisi" olarak tanımlarken zamanla 24 metrenin altında pleasure craft denilen gezinti ve keyif teknelerine yönelik bir uzmanlaşma içinde oldum. 10 yıldır kendi firmamda proje, danışmanlık ve belgelendirme hizmetleri veriyorum. işim geregi Türkiye'de yat ve tekne inşa edilen bütün sahilleri hatta iç kesimleri sürekli olarak geziyorum. Dolayısıyla krizin yat ve tekne imalatını nasıl etkiledigini çok yakından görüyorum. Aynı haftada iki-üç ayrı bölgede olan projelerimizi yerinde takip ediyorum. Krizden kısa zamanda çıkılacağına dair bir umut ışığı görünmüyor Tekne işi bugünden yarına yapılan bir iş degil. Bir teknenin yapımı birkaç yıl sürüyor. Bu nedenle krizin etkileri krizin başlamasıyla hissedilmedi. Tekne üreticileri ellerindeki projelerin bi.tmesiyle krizin etkilerini gördü. Krizin başlangıcında 2009 yılının başlarında lçmeler'deki bir üretici abim, "Bu kriz dünyadaki ilk kriz degil, sonuncu da olmayacak. Bu böyle gidecek" demişti. Ama bu üreticimiz elindeki tekneyi satamadığı gibi yeni sipariş de alamadı. Boat Show'a ilk defa ekonomik nedenlerle kaulamadı. 2009 yılında finansal ve reel sektörleri vuran kriz, yat sektöründe asıl etkilerini bu yıl gösteriyor. Küçük tekne pazarı krizden en çok etkilenen kesim oldu Geçtiğimiz haftalarda Bodrum ve Marmaris bölgesindeydim. Bölgeden yeni bir sipariş alındıgına yönelik bir haber alamadım. Tekne "bir lüks, zorunlu bir ihtiyaç degil, olmasa da olur" gözüyle bakılıyor. Krizde lükse para yatırmak isteyenler anık çok daha fazla düşünmek zorunda.24 metre altında küçük tekne pazarı krizden etkilenen kesim oldu. Türkiye'de her 30 bin kişiye bir tekne düşerken Hollanda'da 30 kişiye bir tekne düşüyor. Hollanda'da krizin başlamasıyla birlikte herkes nakde geçmeye çalıştı. Sosyal nedenlerden dolayı Türkiye'de bu süreç yavaş işliyor. ikinci el tekne pazarının bu kadar cazip olduğu bir dönemde, yeni tekne almak, yaptırmak insanlara cazip gelmiyor. Bu nedenlerle küçük tekne pazarında talep çok daraldı. Nuh Sanayi Sitesi'nde degil fiyat soran, küçük teknelere bakan dahi yok. Avrupa'ya küçük tekne ihraç eden üreticilerimiz çok zor durumda. 44 • BoaBt uildel' Tül'kİJ'e ~ıı\RT - ıısAN 20 ı o ı sAYı 19 Küçük tekne alacak kişi, kredi kullanarak tekne almaz, 30 bin liralık tekneyi cebinden ayırdıgı parayla alır. Milyon dolarlık büyük tekneler yüklü yaurım gerektirdigi için kredi kullanımı mega yatlarda daha yaygındır. 12 metre altı tekne yapımları durma noktasında Normalde haftada 5 gün çalışıyoruz. Tekne almak isteyen çevremize yardımcı olmak amacıyla Cumartesi günleri ele ofisimizi açmak durumunda kalıyoruz. Bugün tekne almak isteyenler dün 10 lira olan tekneyi bugün 3 liraya kapatabilir miyim mantıgında olan kişiler. Diger taraftan 2 yıl öncesinde farklı sektörlerden yat imalauna girmek, bu alana yaurım yapmak isteyen kişilerde ciddi bir anış vardı. Bu talepler yok oldu. Tuzla'da Nuh ve Küçük sanayi siteleri, BlRMES, Deri Sanayi, Deri Yan Sanayi ve Turgutreis gibi tekne yapım bölgelerinde özellikle 12 metre alu tekne yapımları durma noktasında. Yurt dışına küçük tekne satışları son yıllarda artmıştı. Krizle birlikte bu sauşların yüzde 90 oranında kesildiğini söyleyebilirim. Bugün küçük teknede "akmasa da damlauyor" şeklinde bir sauş varsa bunlar yurt içine yapılan 5-10 metrelik sandal sauşlarından ibaret. Yazlıkta günlük kullanı-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=