MAKALE Çevre sorunu Tuzla’da denize indirdi¤imiz bir yat› temiz tutmakta çok zorlan›yoruz. Mega yat imalat›nda çok titiz ve temiz bir çal›flma yap›lmaktad›r. Kapal› hangar içinde imal edilmekte, üstü ayr›ca özel bir naylon koruma alt›na al›nmaktad›r. ‹malat hangar›- n›n havas› toza karfl› filtre edilmekte, ›s› ve rutubeti ayarlanmaktad›r. Mega yat›n içinde, d›fl›nda ve imal edildi¤i hangarda ve hatta tersane sahas› içinde sigara içilmesi bile yasaklanmaktad›r. Bu koflullarda yap›lan bir yat, hangar›n d›fl›na ç›kart›ld›¤› andan itibaren tersaneler bölgemizin havas›nda uçan raspa ve boya tozlar›n›n hücumuna u¤ramaktad›r. Bunlar yat›n üstüne yap›flmaktad›r. Beyaz boyas› yer yer pas rengine, yer yer k›rm›z› turuncu ve sar› renklere bürünmektedir. Denize indirildi¤inde ise Turkuaz mavisi zehirlisi, birkaç gün sonra siyah, ya¤l› bir renge bürünmektedir. Tuzla’dan tekneyi kaç›rmak istesek, hangi marinada konaklataca¤›m›z da ayr› bir sorundur. Ülkemizdeki say›sal olarak zaten çok az olan marinalar›m›zda, mega yatlara yer bulmak için torpil istemek zorunda kal›yoruz. Bu sorunlardan kurtulmak için mega yat yap›mc›l›¤›n›n Tuzla tersaneler bölgesinden kaç›r›lmas› veya bu bölgenin çevre sorunlar›n›n giderilmesi gerekmektedir. Yetiflmifl eleman gücünden çok fazla uzaklafl›lmas› kaç›fl alternatifine engeller ç›karmaktad›r. Tamamen farkl› bir bölgede yeniden eleman yetifltirmek veya Tuzla’dan iflgücü tafl›mak, var olan siparifllerin zaman›nda tesliminde ciddi sorunlar do¤urmaktad›r. Tecrübeli çal›flanlar›n yan›na ç›rak olarak tecrübesizleri koyarak, yetiflmifl eleman gücümüzün zaman içinde ço¤alt›lmas› Tuzla’dan kaç›fl alternatifinde ak›lc› bir çözüm olmaktad›r. Birçok tersaneci çözümü, Yalova- ‹zmit aras› k›y› fleridinde bulmaya çal›flm›flt›r. Bölgede yap›lan zemin etütleri bu k›y› fleridinde yap›lacak tersane birim maliyetlerinin Tuzla’da yap›lanlara göre oldukça fazla olmas› gerekti¤ini göstermifl, yat›r›mc›lar bu maliyetlere gö¤üs gerip, yat›r›mlar›n› gerçeklefltirmifltir. Kalite Sorunu Olas› sorunlardan biri düflük kaliteli imalatlara yönelinmesidir. Ülkemiz mega yatç›l›kta henüz emekleme ça¤›ndad›r. Dünyada bu konudaki rant çok büyüktür. Bunu ülkemize kapt›rmamaya çal›flanlar, yapt›klar›m›z› oldukça yüksek elefltiri dozunda kritik etmektedir ve etmeye devam edeceklerdir. Kendi yapt›klar› hatalar› görmezden gelerek, bizim yapaca¤›m›z en küçük bir hatay› tüm dünya yatç›l›k camias›- na abartarak ileteceklerdir. Hem bu ifli yapmakta olanlar, hem de bu ifle yeni bafllayacak olanlar›n dikkat etmesi gereken ilke kalite olmal›d›r. Kazanç ise ikinci planda kalmal›d›r. Yüksek kalite yüksek kazanc› beraberinde getirecektir. Bürokratik Sorunlar Avrupa Ekonomik Toplulu¤u’nun bize dayatt›¤› ‹fl Sa¤l›¤›, Güvenli¤i ve Çevre Kurallar›’n›n tersaneler bölgesinde abart›l› olarak uygulat›lmaya çal›fl›lmas›, gemi yap›m tersanelerimizi oldu¤u kadar, mega yat üreticilerini de etkilemektedir. Bu durumdan iflçilerimiz de, iflverenlerimiz de memnun de¤ildir. ‹hracat› teflvik kapsam›nda uygulanan KDV ve gümrük muafiyetlerinin kald›r›lmaya çal›fl›lmas› da ayr› bir sorundur. Tafleron kullan›m›n›n kald›- r›lmaya çal›fl›lmas› ise kelimenin tam anlam›yla, “Kraldan çok Kralc›l›kt›r.” Gitti¤im tüm Avrupa Tersaneleri’nde ‘Subconstractor’ yani tafleron çal›flt›r›ld›¤›n› gördüm. Avrupa’ya sokulmuyoruz fakat Avrupa Ekonomik Toplulu¤u’nun kararlar›n›n uygulat›ld›¤› bir ülke olmaya zorlan›yoruz ve bu isteklerin karfl›lanmas›, maliyetlerimizi de etkiliyor. Yukarda bahsetti¤im yüzde 30’luk avantaj›n yüzde 18’ i KDV muafiyeti ile yok oldu¤unda, kalan› da ifl sa¤l›¤›, güvenli¤i, çevre tedbirleri ad› alt›ndaki istekleri karfl›lamaya çal›flan maliyet art›fllar›yla bitti¤inde, bizim mücadele gücümüz sadece kalitemizle olabilecektir. Bu da befl-on sene sonra Uzak Do¤u’nun istenen kaliteyi yakalamas› ile tamamen yok olacakt›r. Sonras›nda da flu anda müteahhidi ve kadrolu çal›flan› ile yaklafl›k bin kifliyi çal›flt›ran Proteksan-Turkuaz Tersanesi’nin ve di¤er mega yat tersanelerinin kapanmas›, binlerce çal›flan›n iflsiz kalmas›na neden olacakt›r. Ayn› gemi yap›m tersanelerimizin bafl›na gelen gibi! Mega yat üretimi ile ilgili olarak, dünya ekonomisinin seyrine göre y›lda yaklafl›k üç ile befl milyar Euro’luk bir pazar pay› vard›r. Avrupa ülkeleri, ileri teknoloji satarak para kazanmay› programlar›na ald›klar›ndan beri, yo¤un ifl gücü gerektiren tersanelerini Uzak Do¤uya ve Çin’e tafl›m›fl ve tafl›maya devam etmektedirler. Oradaki çok ucuz olan iflgücünden istifade ederek, daha da çok para kazanacaklard›r. Burunlar›n›n dibindeki bizim tersanelerimiz, planlar›na engel oldu¤umuz için istenmemektedirler. Yani Türkiye’nin bu pastadan pay almas› istenmemektedir. 1988’de tekne gövdesinin yap›ld›¤›n›n bile söylenilmemesi istenen ülkemiz, mega yat üretiminde yapt›¤› atakla yurt d›fl›nda flu anda, “çok oldular” sözleriyle tan›mlan›yor. Ülkemiz aleyhine uygulanmaya çal›fl›lan planlara alet olmayacak bir kararl›l›¤› ve stratejiyi, hükümet ve devlet yetkililerimizden bekliyoruz. Bunun için hep birlikte omuz omuza çal›flmaya haz›r›z. • Proteksan-Turkuaz Tersanesi’nde yap›lan ve 2002 y›l›nda teslim edilen 53,5 metre boyundaki My Petara, mega yat dünyas›na yeniden Türkiye’yi hat›rlatt›. Boat Builder Türkiye 50• KASIM - ARALIK 2010 / SAYI 23
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=