1.2 Optimizasyon Çal›flmas› ve 2. Form Orijinal formda oluflan bafl serpinti ve k›çta horoz kuyru¤unun kabul edilemez oldu¤u görüldükten sonra, modelin bafl›nda yeni bir serpinti trizi ve k›çta da bir kama (wedge) dizayn›na ihtiyaç oldu¤u görülmüfltür. ‹TÜ Gemi ‹nflaat› ve Deniz Bilimleri Fakültesi, Araflt›rma Uygulama Grubu taraf›ndan yeni bir sprey trizi ve k›ç için de bir kama gelifltirilmifltir. Yeni modelin bafl ve k›ç formlar› Foto¤raf 5 ve 6’da verilmifltir. Formda ve modelde yap›lan de¤iflikliklerden sonra tekrarlanan deneylerde, 14.8 knot h›zda sprey tirizi ve kaman›n etkisi Foto¤raf 7-10’da görülmektedir. Foto¤raf 7 ve 8’de görüldü¤ü üzere k›ç kama horoz kuyru¤unun tekneden çok daha uzakta ve düzgün bir flekilde oluflmas›n› sa¤lam›flt›r. Tasarlanan kama ›slak yüzey alan›n› art›rmakta, dolay›s›yla sürtünme direnci artmaktad›r. Ancak k›ç formdaki ak›m›n düzeltilmesiyle elde edilen kazanç bu artman›n üzerinde olmaktad›r. Foto¤raf 9 ve 10’da ise serpinti trizinin etkisi görülmektedir. Triz dizayn›ndan önce 20.5 knotta tekne bafl›nda çok yüksek bir sepinti oluflmas›na ra¤men, bafldaki form düzeltmesinden sonra 22.8 knotta bile çok daha az ve daha düzgün bir serpinti olufltu¤u görülmektedir. Yeni form için direnç deneyleri tamamlanm›fl ve sonuçlar orijinal formla gemi ölçe¤inde karfl›laflt›r›lm›flt›r. Orijinal formda serpinti nedeni ile h›z 25 knot›n üzerine ç›k›lamam›flken, yap›lan de¤ifliklikler yard›m›yla model 32 knota kadar denenmifltir. Tekne 15 knot üzerine ç›kt›ktan sonra serpinti trizi ve kama etkisi daha etkin flekilde gözlenmifltir. fiekil 1’de iki form efektif güç grafikleri gemi ölçe¤inde verilmifltir. 25 knot civar›nda efektif güçteki kazanç fiekil 1’e göre yaklafl›k yüzde 9.5 olarak görülmektedir. Grafiklerin e¤imine bak›larak 25 knot üzerinde efektif güç kazanc›n›n çok daha fazla olmas› beklenmektedir. 1.3 Tak›nt›l› Model Deneyleri Gelifltirilen formun daha avantajl› oldu- ¤u saptand›ktan sonra, model üzerine tak›nt›lar eklenerek deneyler bu flekilde tekrarlanm›flt›r. Ancak deneyler sonuçland›- Boat Builder Türkiye 58• OCAK - fiUBAT 2011 / SAYI 24 Foto¤raf 1: Orijinal form bafl Foto¤raf 5: Düzeltilmifl bafl formu Foto¤raf 6: Kama eklenmifl k›ç formu Foto¤raf 7: Kamal› k›ç formu 14.8 knot h›zda Foto¤raf 8: Orijinal k›ç formu, 14.8 knot h›zda Foto¤raf 9: Sprey trizli bafl formu, 22.8 knot h›zda Foto¤raf 10: Orijinal bafl formu, 20.5 knot h›zda Foto¤raf 11: Bafl pervane civar›nda oluflan girdap Foto¤raf 2: Orijinal form k›ç Foto¤raf 3: Orijinal model 20.5 h›z›nda bafl Foto¤raf 4: Orijinal model k›ç yüksek serpinti horoz kuyru¤u MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=