1 , 1 MAKALE Yrd. Doç. Dr. Mehmet Aziz Göksel T. C. MaltepeÜniversitesi, -.r...ı.-..- Gemive Yat Tasarımı BölümüKurucu Başkanı Deniz Araclarının , Sınıflandırması ve Yatlar SINIFLANDIRMA BİÇİMİNİN TANITIMI ''Günlük yaşamımızda kuruluşlarını (oluşturulmalarını) dilimize borçlu olduğumuz kavram düzenleri, öncelikle, veriler çokluğu içindeki ortak özelliklere yönelmekle ve genelinde tekil nesneleri sınıflar içine sokmakla meydana getirilir. Buyüzden doğal dildeki pekçok sözcük, sınıflandırıcı kavramlar (sınıf kavramları) olarak karakterize olurlar. Sınıflandırıcı kavramlar. mantıksal içlem-kaplam ilişkisi temelinde, çeşitli içerme ve dışta bırakma bağlantılarına göre, nesnelerin ortak nitelikleri gözetilerek oluşturulurlar. Kavramlardan beklenen başlıca iki şey, en yüksek ölçüde genellik ve en yüksek oranda bildirişim sağlama olanaklarının bağdaştırılmasıd ır"(Ströker). Sınıflandırıcı kavramların yüksek genelleme ve bildirişim güçlerine sahip olabilmeleri gerekmektedir. Deniz araçlarının da içlem-kapsam ilişkisi. çeşitli taksonomiler yapılarak düzenlenmektedir. Bu araştırmada yapılan sınıflandırma; kavramsallaşma 48 liüthllder MAYIS- HAZİRAN 2012 / SAYI32 eğilimindeki artefaktların kendi aralarında gruplaşarak, başka gruplardan "işlev ve görüntü" olarak uzaklaşmaya başladıkları olgusu ve dil içinde oluşturdukları kendi sosyoküktürel şifreler dikkate alınarak yapılmaktadır. Deniz araçları konusundaki bazı teknik terim ve isimler iç mimarlık leksikonu içinde bulunmasa da, bu terimler; kendisiyle ilk kez karşılaşan bir okuyucu için, "çağdaş" işlevleriyle içi doldurulabilecek anlam depolarıdır. Deniz araçlarını strüktürel bağıntıları açısından ele almak ise, deniz mimarisinin yüzyıllar içinde olgunlaştırdığı öznel biçim diline zaten yabancı olan tasarım disiplinleri için zorlayıcı olmuştur. Deniz yüzeyi ile ilişkisi, birbirinden değişik fiziksel koşullarda gerçekleşen deniz aracını, karina kesitine ya da uzunluğuna göre sınıflandırmanın; onu, "işleviyle ilgisiz" anlamlar yüklemeye hazır bir görsel metne dönüştüreceği açıktır. Bu sakıncanın yanında. tahrik sistemi temel alınarak yapılacak bir sınıflandırma. tasarım disiplinlerinin biçim-işlev ilişkileri odaklı pedeagoji geleneğine terstir. Araştırmada. bu nedenlerle. önce gemi inşaatı ve makineleri mühendisliği disiplinince yapılan taksonomi biçimlerinden "kabaca" söz edilmektedir. Daha sonra deniz araçları sınıflandırılırken, başat işlevlerine göre ayrı ayrı başlıklar altında toplanmaktadır. 1. GELENEKSEL SINIFLANDIRMA Tahrik Sistemlerine Göre Sınıflandırma Bu sınıflandırmaya göre deniz araçları, kendilerine hareket veren tahrik gücüne göre sınıflandırılmaktadır. Hareket yeteneğini kazandıran bu sınıflandırma unsurları araç strüktürünü tamamen değiştirmektedir. Aracın donanımı ve gövde yapısı bu sınıflandırmaya göre şekillenmektedir. Başlıca tahrik sistemleri olarak; kürek, yelken. stim, su jeti. pervane ve nozül sayılabilir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=