Boat Builder Türkiye 34. Sayı (Eylül-Ekim 2012)

ÇEVİRİ Jeneratörlerin Doğru Montajı<*> Steve D'Antonio Steve D'Antonio Marine Consulting !ne. Daha küçük üretilen yeni nesil onboard jeneratörler gittikçe darlaşan alanlara sığdırılabiliyor, ancak doğru montaj bu küçücük birimler için de eski hantal modeller için olduğu kadar önem taşıyor. Değişimin fark edilmemesi mümkün değil. Yalnızca on beş yirmi yıl kadar önce, 12.2 m. altında jeneratör donanımına sahip gemiler çok nadir bulunuyordu. Günümüzde mevcut olan çok küçük boyutlardaki jeneratörler ise, içten yanmalı motorlar şöyle dursun, herhangi bir sistem için daha önce düşünülemeyen konumlarda kurulum yapmayı mümkün hale getiriyor. Gemi aksesuar sektöründe, birleşmenin rekabeti azalttığı diğer segmentlerin aksine, jeneratör üreticilerinin sayısındaki artış kompakt, hafif, güvenilir ve nispeten daha uygun fiyatlı modellerin üretilmesine sebep oldu. Ancak bu yeni opsiyonlardan hiç biri doğru kurulumun önemini azaltmıyor. Bir sistem danışmanı olarak jeneratör kurulumlarında ses yalıtımı eksikliğinden tutun yakıt ve egzoz sızıntılarına kadar pek çok hata ile rutin olarak karşılaşıyorum. En sık karşılaştığım sorunların arasında, deniz suyu ve egzoz devrelerinin kurulumdaki hatalar yer alıyor. Pek çok jeneratör düzeneği, geminin maksimum meyilli su hattında ya da altında kuruluyor (bu hat, sürat teknelerinin 7°'lik bir açı ile yan yatması ile belirlenirken, yelkenli teknelerde ise küpeşteye doğru yan yatarken gövdenin su hattı alanı olarak karşılık bulur. Su hattının sürat tekneleri için bile dinamik olduğu unutulmamalıdır. Bu yüzden kurulum tasarımı bitmeden yan yatmayı da dikkate almalısınız). Neredeyse her jeneratör üreticisi egzoz ve deniz suyu sistemi için açık talimatlar verir. Bu kurallar, deniz suyunun jeneratörün egzoz manifoldu ve silindirlerine kaçmasını engeller. Bir jeneratör düzeneği üreticisi bu prosedür için belirlediği kuralları "Beni boğmayın!" diye isimlendirir. Yeni bir jeneratör kurulumu veya değişimi yapmakla görevli olan ihtiyatlı bir Gemi inşaatçısı veya teknisyen, üreticinin kurallarına hiçbir sapma olmadan uyacaktır. Bir jeneratör kurulumunda egzoz ya da deniz suyu sisteminin üreticinin kurallarına uymadığı tüm vakalarda, teknisyenin nerede hata yaptığını söylemek hiç de güç değildir. Çevrimiçi olunduğunda Pdf formatında bulunabilen kullanım kılavuzları sayesinde yalnızca kurulumu yapan kişiler değil, sistem sahipleri de bu bilgilere kolaylıkla ulaşabilir. Egzoz sistemleri söz konusu olduğunda kurallarla birlikte aşağıdaki ipuçlarını da dikkate alın. Pek çok jeneratör ve motor üreticisi egzoz hattında, egzoz dirseğinden susturucuya doğru alçalan 305 mm. bir eğim ister. (42 mm.im) Belki de en çok karşılaşılan ihlallerden birisi de ıslak egzoz hortumunun verimsiz U şeklinden dolayı, ses kapsülünün altına, oradan da susturucuya doğru su ilerlemesidir. Jeneratörün montaj şekline göre teknenin yalpa ve baş-kıç vurma hareketleri sırasında hapsolmuş olan su ilerler ve önce egzoz manifolduna sonra açık egzoz valfine ve en son da silindirlere ilerler. Üreticilere bu konuda meydan okuduğum zaman genellikle şu tür itirazlarla karşılaşıyorum; "Bizbunu hep böyle yaptık" ya da "Daha önce hiç sorun çıkmamıştı." Buna verilecek iki tane cevabım var. Öncelikle, yıllar boyunca egzoz sistemine ait tasarım hatalarından kaynaklanan sorun yaşayan pek çok jeneratör ve motorla karşılaştım. Yaralanma, dolayısıyla su basma sorunların sebebinin sistem kullanımından kaynaklandığı apaçık ortada olduğu halde, neden bir değişikliğe gidilmesi yedi veya on yıl aldı? Bu sorunun cevabını kimse tahmin edemiyor. İkincisi, kurulumu yapan kişi olarak jeneratör kurulum standartlarını bilerek ihlal ederseniz, tasarım sapmasından kaynaklanan herhangi bir hatanın sorumluluğunu alıyorsunuz demektir. (*) Professional Boat Builder dergisinden çevrilmiştir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=