Test için yatın vince yat sahibinin istekleri doğrultusunda tasarımından emin olunma aşamasına gelinmiştir. Bu aşamada hız, menzil, on board gereksinmelerinin yanı sıra gerekli düzenlemelere dikkat edilmelidir. Yatın iç hacminin nasıl kullanılacağı bu aşamada belirlenmektedir. Örneğin yavaş, konforlu bir yat ise; diğer yatlara göre daha yüksek bir yer değiştirme yeteneğine sahip olacaktır. Eğer hızlı bir yat yapılacaksa; diğerine göre daha ince bir tekne formu, daha büyük bir makine tahsisi ve daha hafif malzemeler gerekmektedir. Yatın dış kabuğu tasarlandıktan sonra deniz tahrik ekipmanının yerleşimi planlanmaktadır. Sabit pervaneler, gaz türbinleri, yüzey delici pervaneler ve su jetlerinin kullanımı bu aşamada önem kazanmaktadır. Tasarım için gerekli olacak izin belgelerinin tesislere erişim ayrıntıları, hesap-lamalar, direnç konularının çözünürlük analizinin oluşturulmasında tank testleri, yatın üst yapısındaki akışkan dinamiğinin hesaplamaları ve mega yatlardaki çapa dinamik performans ve statik hesaplamaları bu evrede onay almaktadır. Yerleşim ve bitiş aşamasında yalıtım ve boyama işlevi de yapılmaya başlamaktadır. Zemin döşemeleri yerleştirildikten ve yatın mobilyaları mock up donanımından çıkarıldıktan sonra, yattaki yerlerine yerleştirilmektedir ve hatalı kısımları yatın içinde veya mobilya atölyesinde düzeltilmektedir. Tüm hatalı uygulamalar düzeltildikten sonra mobilyalar yerlerine monte edilmektedir. Bu işlem sonrası yatın ince iş ve boyama gibi tüm detayları hiçbir kusur kalmayacak şekilde kontrol edilmektedir. Kontrol aşaması ortalama 1-2 ay kadar sürmektedir. Kontrol aşamasının bir diğer unsuru da yatın yapımının tamamlanmasından sonra denize indirilmesidir. Denizde 1-2 hafta süreyle, yatın gövde yapısı, motor ve diğer sistemleri alabileceği yük sınırı, ulaşabileceği son hız ve manevra kabiliyeti gibi özellikleri üzerinden birçok testle standart kurumların belirttiği standartlara uyumsuzlukları olup olmadığı araştırılmaktadır [10). SONUÇ Son aşama, yatın sahibine teslim edilmesidir. Yatın karmaşık çizgilerden oluşma eskiz halinden, oldukça gösterişli bir yüzer mekan haline gelebilme aşaması ortalama 1-2 yıl sürmektedir. Yoğun çalışma ve dikkat gerektiren tüm aşamalar endüstriyel tasarımcı, iç mimar ve gemi inşaat mühendislerinin ortak çalışmalarıyla gerçekleşmektedir. Geçmişte mobilya yapım tekniğine bağıntılı olarak ele alınan tekne ve yat tasarımı günümüzde mekansal çözümlemeler gözetilerek yapılmaktadır. Teknolojinin ilerlemesiyle belki de yakın gelecekte, bilgisayarda modellenen yat tasarımları tek modül halinde üretilebilecektir. KAYNAKLAR [1] Fraser,A.: Royal Charles: Charles il and the Restoration, First American edition, New York,1979,s: 62-76 [2] Gardiner, R & Lavery, B,:"The Line of Battle: The Sailing Warship 1650-1840", Conway, 2004 s. 68-70 (3], [10] Özkuşaksız, O., 2007: Özel Üretim Yat Tasarımı Sürecinin Yönetimi, G.T.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Ürünleri Tasarımı A.B.D.Yüksek Lisans Tezi, Istanbul.s.45-80 [4]. [S]. [6]. [9]. (10] Koca,E.2011: Studio Aegean, (Yat Tasarıması ve İç mimar) "Karşılıklı görüşme" http://www.studioaegean.com/ (Eylül 2011) [4] Yat yapım aşamalarının sıralanması ön bilgisi: http://www.internationalyachtdesigners.com (Eylül 2011) [6], [7] Hix, L.C.,: lnterior Design Methods for Yacht Design and Boat Building lndustry, Weslawn lnstitute of Marine Technology,Connecticut,USA,2 001,.s.50-300 (8] Arslan,B...:Motoryatlarda İç Mekan Tasarım Süreç ve Kriterleri,İ.T. Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü, İç mimarlık Yüksek Lisans Tezi, lstanbul, 2010 s.25-200 Yat terimleri sözlüğü: http://www.karayeltekne. com/terimler.html (Şubat 2012) Çalışmada emeği geçen Yar. Doç. Dr. Saadet Aytış ve İç Mim. Ercan Koca'ya teşekkürler... bb l 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=