Boat Builder Türkiye 36. Sayı (Ocak-Şubat 2013)

hissettikleri insan topluluklarıyla birlikte yerleşik hayata geçmelerine olanak sağlamıştır. Tarım ve hayvancılığın ortaya çıktığı Neolitik dönemde; ilk yerleşimler su kenarlarına kurulmuş köylerdir. Uyumak, ateş yakmak, erzak depolamak için kullanılan köy evlerini bulabildikleri dal, saz, sap gibi bitki parçalarından taş, kil ya da çeşitli bitkilerin çamurla karışımından elde ettikleri kerpiç malzemeden yapmışlardır [3]. 2.1 Neolitik Çağ Yüzer Araçları: İlkel dönemde kullanılan ilk yüzer araç; insanın suya düştüğünde sürüklenmemek için tutunduğu, ağır kayaların istedikleri yere taşınmasında kaldıraç olarak kullandıkları ağaç kütüğü olmalıdır. Sonraları bu kütükler oyularak ilk kanolar yapılmış ve ağaç parçalarının kürek gibi kullanılmasıyla, su üzerinde yüzebilen ilk yüzer mekanlarını yönetmeyi öğrenmişlerdir [4]. Hiçbir alete ihtiyaç duymaksızın sadece uzun bir ağaç kabuğu kullanarak, tekne biçimine getirip uçları kille kapatılmış kabuk kanolar da ağacın bol olduğu alanlarda kullanılmıştır. Kütükten yapılma kayıkları, taş çağının başlangıcından antik çağın sonuna dek kronolojik olarak görebilmek mümkündür. Neolitik çağ insanı ve kütük Kaynak: http://www.gutenberg.org Su taşımacılığında kullanılan ilk araçlar; saz demetleri, şişirilmiş hayvan derisi, geniş ağızlı küpler ve günümüzde de kullanılan sallardan oluşmaktadır. Yeni Zelanda yerlilerinin, yaşadıkları alanı çevreleyen göllerde kullandıkları birbirine sıkıca bağlı saz demetlerine at biner gibi oturarak yüzebildiği, Iraklı çobanların şişirilmiş keçi postlarına sarınarak nehirleri geçebildiği, Tamil yerlilerinin kollarının altındaki kütüklerle nehir kıyıları boyunca sürüklenmeleri, Sindlilerin geniş ağızlı toprak küpler yaparak içinde boylu boyunca uzanıp yarı suya batmış yarı yüzer şekilde bir başka kıyıya geçebildikleri, günümüze kadar kalabilmiş vazo, testi, tabak ile çeşitli çanak-çömlek üzerine resmedilmiş figürlerde görülebilmektedir [S]. 3. TUNÇ ÇAĞI (M.Ö. 3000-M.Ö. 1000): Mezopotamya, Mısır ve Ege çevresini kapsayan tunç çağının en belirgin özelliği; köylerin genişletilmesiyle, büyük ölçekte yerleşimlerin yani şehirlerin oluşmasıdır. Evlerdeki yerleşimin; neolitik çağda olduğu ve içyapısında; yükselti, girinti, çıkıntı, raflardan oluşmaktayken, kişiye özel mobilya yapımı da gözlemlenmiştir. "Tarih öncesinde bireysel olarak varlığını sürdürmesi mümkün olmayan insan, topluluklar halinde yaşamış ve hep bir lider etrafında toplanmıştır. Bu lider, dönemin inanış biçimine göre aynı zamanda tanrı soyundan geldiğine inanılan, kutsal bir varlık haline getirilmiştir. İşte bu noktada, liderin diğer insanlardan farklılığını ortaya koyan en önemli sembollerden biri 'mobilya' olmuş, işlevsel olarak değil statü göstergesi olarak kullanılmaya başlanmıştır ..." Mezopotamya'da çeşitli mezar kalıntıları, taş ve kil kabartmalardan görüldüğü gibi, mobilya; insan vücuduna uygun şekilde yapılmamış aksine kaba, hantal ve oldukça ağır malzemeden oluşturulma düz satıhlardır. Mobilya sadece onu kullanan önemli kişiye aittir ve etrafındaki sıradan insanların mobilyası yoktur, dolayısıyla önemli kişiyle dolaştırılır ve onunla gömülmektedir. Mobilya toplumda statü göstergesi olduğu için "çoğu inançlara gönderme yapan pek çok kutsal sembolle süslenmiştir. İşçilik ve teknikler, dönemlere göre değişse de özellikle taht'larda pek çok değerli malzemenin kullanıldığı görülmektedir" [6]. 3.1 Mezopotamya: Mezopotamya; Dicle ve Fırat nehirleri arasında uzanan verimli bölgedir. Bölgede üç önemli uygarlık olan Sümer, Babil ve Asur medeniyeti kurulmuştur. M.Ö. 3500 yıllarında Sümerler, dünyada bilinen ilk uygarlık ve yönetim biçimini kurarak gelişmiş bir topluluktur. Tekerlekli araçların icadı ve yazının ilk olarak kullanılışı, tarıNeolitik çağa ait kütük kayığın ön kısmı (DanimarkaDenizcilikMüzesi Mezolitik dönemde kütük kayık (HollandaDenizcilikMüzesi) 5. Yüzyıla ait çamurdan yapılma tekne, teknenin kullanımı Çin'de kullanılan çömlek tekne (GuangzhouMüzesi) Şili'de at biner gibi kullanılan saz demetleri Sazdan yapılma sal (Oxford Arkeoloji Enstitüsü) Kızı/derililerin kullandığı sepet kayıklar (Amerikan Doğal TarihMüzesi) oCAK - şuBAr 20131 SAYI36 tiöatbullder ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=