TEMMUZ - AĞUSTOS 2013 / SAYI 39 48 cam elyafı kalıbın içine yerleştirilmiştir. Böylelikle elde edilen örgü üzerinde oluşacak dalgalanma ve hava kabarcıklarının önlenmesi için kurumaya başlamadan önce düzeltilmesi zorunluluğu doğmuştur. Bu katmanların uygulanması karina istenilen kalınlığa ulaşıncaya dek sürmüştür. Karina kuruyup sertleştikten sonra kalıptan çıkarılmış, düzeltilmiş, kumlanmış ve montaj aşamasına verilmiştir. Tüketiciler teknenin hafifliğini, paslanmaz özelliğini çok sevmişler; kalafat ve zımpara gibi birçok zahmetli işlemden kurtulmuşlardır. CTP’deki bazı bileşenler yanıcı olduğundan birçok güvenlik önlemi almayı gerekli kılmıstır.” CTP malzemeyi yatlarında başarıyla kullanan Bell Boy, bu alanda birçok yapısal gelişmeye de öncülük etmiş çeşitli boylarda su kayağı, balıkçılık sporları ve gezinti (crusing) tekneleri üretmiştir. “Şu an dünyada ilk yapılmış CTP yatlar elli yaş civarında olup, hala sağlam ve güvenilir durumdadırlar. Özellikle 1960–70’li yıllarda malzemenin özellikleri henüz tam bilinmezken, önlem olarak aşırı cidar kalınlıkları ile üretilmiş yatların iyi bir ünü vardır”. 1.3. Malzemen n B leşenler 1.3.1. Polyester Reç neler “Polyester; denizcilik alanında en çok kullanılan termoset reçinedir. CTP malzemede kullanılan iki tür polyester reçine vardır. Bunlardan biri daha ekonomik olan ortoftalik, diğeriyse suya dayanıklılık gibi güçlü özelliklere sahip olan isoftalik polyesterdir. Polyester reçineler polimerizasyon süreçlerinin tamamlaması için katalizör ve hızlandırıcı olarak adlandırılan ek maddelere ihtiyaç duymaktadırlar”. Polyester reçineler koyu kıvamlı ve zor akan, neredeyse renksiz sıvılardır. “İki bileşenli bir reçine olup, sertleşmesi için katalizatör etkisi gösteren ‘MEKP (Metiletilketonperoksit)’ adıyla bilinen organik peroksitlerin -% 1-2 oranında- eklenmesi gerekmektedir. Sertleşme süresi ortam sıcaklığına bağlı olup, sertleştirici de denilen ‘katalizatör’lerin karışımdaki payına bağlıdır”. Reaksiyonu yavaşlatmak gerektiğinde “inhibitor” adı verilen katkılar kullanılmaktadır. Reçinenin normal oda sıcaklığında sertleşebilmesi için üçüncü bir malzemeye gereksinim vardır. “Hızlandırıcı adı verilen bu malzeme bazen reçinenin içine önceden karıştırılmakta ve reçine bu şekilde piyasaya sürülmektedir. Hızlandırıcıyı polyestere karıştırmak dikkat ister. Karışım sırasında oluşan kimyasal reaksiyon bir patlama oluşturabilmektedir. Polyester reçinelerinin temel maddesi ‘Styrol’ zehirleyici özellikte ve reaksiyon sırasında buharlaşan bir malzemedir. Polyester atölyelerinden ve yeni teknelerden bildiğimiz koku, uçan Styrol’ün kokusudur. Polyester reçineler soğuk ve neme duyarlıdırlar. Kaliteli yatlar üretmek için yapım işlemi ve teknenin sertleşmesi süresince atölyede sıcaklık ve nemin kontrol altında tutulması gerekmektedir”. 1.3.2. Epoks Reç neler Görünüş ve kullanım özellikleri bakımından polyester reçinelere çok benzemekle birlikte, başka bir reçine grubundandırlar. “Daha pahalı ve daha üstün mekanik özelliklere sahiptirler. Epoksi reçinelerin su geçirmezliği polyestere göre üç kat daha fazla olduğu” ifade edilmektedir. “Tıpkı polyester gibi iki bileşenli olup, polyestere göre karışım oranları çok daha hassas ayarlanmalı ve hata yapılmamalıdır. Epoksi reçineler sıcaklık ve neme polyestere oranla daha az duyarlıdırlar. Özel sertleştiricilerle sıfır derecenin altındaki sıcaklıklarda bile kullanılabilmektedirler. Bunun yanında su geçirgenlikleri polyestere göre çok düşük olduğundan, polyester uygulamasındaki jelkot yerine de kullanılabilmektedirler. Epoksi reçineler güneşin morötesi (ultraviyole) ışınlarına duyarlı olup, zamanla sararırlar ve bu nedenle morötesi ışınlara karşı koruma sağlayan bir son kat boya ya da vernikle korunmalıdırlar”. 1.3.3. Sertleşt r c , Hızlandırıcı ve Yavaşlatıcılar “MEKP yanıcı bir malzeme olup, reçineye olabildiğince hassasiyetle (az miktardaki karışım hazırlamada ölçekli bir enjektör ya da damlalık) kullanılmalıdır. Sertleştirici unutulduğu takdirde reçine hiçbir zaman tam sertleşmeyecek, yeterli mukavemeti yakalayamayacak ve su geçirmezlik özelliği kaybolacaktır. Hızlandırıcılar ise atölye sıcaklığı olan 15-25°C’lerde reaksiyonun başlaması için gereklidirler. Reaksiyon bir kere başladıktan sonra ısı üreterek tam sertleşme sağlanana dek devam etmektedir. Aynı şekilde yavaşlatıcı (inhibitör) eklenmesiyle, reaksiyon yeterli uygulama MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=