Boat Builder Türkiye 4. Sayı (Temmuz-Ağustos 2007)

YAPIM TEKNİKLERİ ==---= .J •-=------ - . ., --==-----= . ...,;:----- Telıııe i.ıncılcıııııda eıı yoğun olcırcılı lıu/laııılan rcılıviye ıııcı/zeıııesi caııı e/yafıır. E camı (EElelıtrilı caıııı) elelırriJı ycılıtlıcııılığı clcılıcı iyi ve suycı lwrşı direnci yiilıselı bir ccıııı elyaftır. Telıııelerde öze/lilıle cliişiilı cığırlı/ı ve yiilıselı ıııulıcıveıııer gerelırireıı duruııılcırcı ııyguıı olcııı lıcırboıı elycıjlcır, ycınş telıııeleı-iııiıı gövdeleri, direlıleri, boııılar boyııııcı ve eııiııe ycıpıscıllanıı v.b. yerlerde lıullcıııılır. Diişii/ı yoğun/ulıt(I ve cışııııııaya lıcırşı çolı dirençli olem arcııııilı elyafı, relıııe gövdeleriııiıı dış luıtıııcınlanııda Jıoruyucu tabalıcı o/aralı Jıul/amlır. Tekne imalaunda kullanılan kompozit malzemeler Tekne imalatında kullanılan konıpozil harnrnaddeleri 3 ana başlık alttnda toplayabiliriz; l.Takviye malzemeler 2. Reçineler 3.Nüve malzemeler (Sandviç konıpozitlerin imalatında kullanılırlar) Takviye Malzemeler Takviye malzemesi olan elyanar, kompozitlerin temel mukavemet elemanlarıdır. Malzemenin karşılaması gereken çekme, eğilme ve burulma yüklerini karşılarlar. Tüm elyanar sürekli sistemlerle, önce lif, daha sonra da iplik olarak imal edilirler. iplikler ancak boyları doğrultusunda yük taşıyabildiklerinden elyanann, dolayısıyla konıpozitlerin en yüksek rnukavenıeli boyları yönündedir. Bu özellik kullanılarak bir kornpozil ürünün sadece yük gelecek noktalan boyuna elyanarla takviyelendirilerek en az malzeme kullanımı ile üründe yeterli sağlamlık elde edilebilir. Cam Elyafı Tekne imalatında en yoğun kullanılan takviye nıalzenıesı canı elyafıdır. Canı elyafının üretilmesi kolay, maliyeti düşüktür, çekme mukavemeti ve kimyasal direnci yüksektir, kötü bir iletkendir ve nem emme özelliği yoktur. Cam ipliği bir çok canı tipinden üretilebilir ( A-camı, Ecanıı, S-camı v.b ). Tekne imalatında kullandığımız canı genelde E-canııdır (Eelektrik camı), bu camın elektrik yalıtkanlığı daha iyi ve suya karşı direnci yüksektir. Çekme mukavemeti S-canıı hariç diğer camlardan %10-15 daha yüksektir (3500 Mpa). E-canıı bu özellikleri ile bir teknenin hemen hemen her yerinde kullanılabilir. S-canıı (S-strenght-ingilizceden-nıukavernet camı) adından da anlaşıldığı üzere yüksek çekme dayanımına sahiptir (4600 Mpa), pahalı bir malzemedir ve genelde özel durumlarda kullanılır. Karbon Elyafı ı<arbon elyanarı bir hamrnaddenin(genelde PAN adı verilen organik bir malzeme) çok yüksek sıcaklıklarda ( 1500 - 1700 C) saf bir atmosferde çekilmesi ile imal edilirler. lplik kalınlıkları 3K, 12K, 24K , SOKgibi bir iplikteki lif sayısı ile belirlenir(3K=3000 lif gibi), Çok düşük yoğunluktadırlar ve yüksek mukavemet ve yüksek elaslisite modülüne sahiptirler (S-camı 85 Gpa - Karbon elyanar 300400 Gpa). Teknelerde özellikle düşük ağırlık ve yüksek mukavemet gerektiren durumlara uygundurlar (yarış tekneleri32 • Uoat Uııildeı' Tiiı·kiye Tl•:~ıW,1/. • ACUST0S'07/ Si\YI04 nin gövdeleri, direkler, bomlar, boyuna ve enine yapısalların vb. imalatında). Dokuma tipinde imal edilen karbon kumaşlar estetik bir görünüm sunduklarından yapısal bir kaplama malzemesi olarakla kullanılırlar. Karbon elyaOarın fiyatları üretim sisteminin enerji yoğun olmasından dolayı göreceli çok yüksektir. Burada tekne üretiminde genelde kullandığımız karbonlar ile karıştırmamak için bir ayrımı belirtmemiz gerekir, Karbon elyanarın %99 sanıkta olanları "grafit" adını alırlar ve daha yüksek mekanik özelliklere ve elastisile modulüne sahiptirler. Bu elyanar havacılık ve uzay endüstrisinde kullanılırlar. Aramid Elyafı Aromatik polianıidlerin kısaltılmış haliyle aranıidler, genelde bu ürünü ilk üreten Dupom firmasının ticari adı olan ı<evlar olarak bilinirler. Araç laslikleri için alternatif bir lif arayışı sonucu bulunan aranıidler, yüksek darbe dayanımları ve düşük uzanıaları ile balistik zırh yapımında bir devrim olmuşlardır. Düşük yoğunlukladırlar ve aşınmaya karşı dirençleri çok yüksektir. Bu özellikleriyle tekne gövdelerinin dış katmanlarında koruyucu bir katman olarak uygulanırlar. Fiyatları E-camından hayli yüksek ancak karbonlardan düşüktür. Gelecek sayımızda bitmiş elyaf ürünleri, reçine ve nüve malzemeler ile kaldığımız yerden konumuza devanı edeceğiz. Eğer yazı dizimizle ilgili yorumlarınızı ve isteklerinizi paylaşmak isterseniz info@sirenayachls.com veya info@kompotek.corn.tr adreslerine e-posta gönderebilirsiniz. Fotoğrafta TSMM rersaııesiııde, erlıelı Jıa/ıp iizeı-iııe el ycırınııcısı epolısi-ccını elyaf lıonıpozit parça göriiııiiyor, Multicılısiyal caııı elyafın epolısi ile ıslcıtılıııası bitirilmiş, yiizeyde ve Jıeııar/arclcı clcılıa açılı reıılıte havcı boşlulıları göriiyorsuıııız. Fotoğraf için göriiııtelecliğiıııiz bu isteıııııeyeıı durııııı, lıalıp iizerincle tarcı/ılı nılo lıu/laııı/aralı giderilecelı.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=