t ve tekne imalat sektörü Türkiye'de 1990 yılından itibaren büyük bir ivme kazandı. Bu hareketlilik uluslararası rekabet ve yeniden yapılanmayı beraberinde getiriyor. Sektörde yaşanan tüm hareketler ve bunların sonuçları sektörün bağlanulı diğer dallarında da hissediliyor. Ahşap sektörü de, yat ve tekne imalat yapımı ile birlikte sürekli değişen dinamik bir yapıya sahip. Ahşap sektörü, yat ve tekne imalatına sunduğu ürünlerde iki temel amaca hizmet ediyor. Birincisi, ağacın kullanıldığı bölgeye uyumlu olması ve sorun çıkarmaması; ikincisi ele yaraucı algıya hizmet ederek dekoratif açıdan tatmin edici ürünler sunması. Yat ve tekne imalat sektöründe ağırlıklı olarak kullanılan ağaçlar; Sipo, Sapelli ve Swietenia, Birmanya Tik'i, lroko, Kestane, Beyaz Meşe, Abanoz, Anigre, Wenge, Zebrano, ve Sarnos Palisancler olarak sıralanabilir. Bu yazımızda yat ve tekne imalatında kullanılan bu ağaçların özellikleri, kökenleri, kullanım yerleri ve tercih edilmeleri hakkında bilgi sunmaya çalışacağız. Kaplaması ucuz, kerestesi orta sınıf fiyatlı bir ürün olan Sapelli en çok kullanılan ve tanınan maun çeşitlerinden arasında yer alıyor. Afrika kökenli Sapelli ağacı, Liberya, Fildişi Sahili, Gana, Nijerya, Kamerun, Gabon, Kongo ve Zaire gibi ülkelerde yetiştiriliyor. Tekne ve yatların omurga ve sargı bölümlerinde kullanılan Sapelli , tekne yapımının yanı sıra piyano yapımında da tercih edilir. Kaplamaları çok dekoratif sedire benzeyen özel bir kokusu olan Sapelli'nin kullanım alanı geniştir. Afrika maunlan arasında en çok aranılan Sipo, kapı pencere, duvar ve gemi kaplamalarında, iç dekorasyonda, mobilya merdiven ve lambri yapımında kullanılıyor. Fiyat olarak Sapelli'den daha pahalı, doğal dayanıklılığı yüksek, kullanımı da kolay olan Sipo tekne ve yatların omurga ve sargı bölümlerinde kullanılıyor. Swietenia yüksek fiyatlı bir maun çeşitidir. Koruma altına alınmış olan bir ağaç olması, hem kereste teminini zorlaştırmakta hem de fiyatına etki etmektedir. Orta ve Güney Amerika'da yetişen, Swietenia, pencere, kapı, çerçeve, profil tahtaları, masa, koltuk ve sandalye üretiminde kullanıldığı gibi gemi, yat imalatında spor teknelerde ve iç dekorasyonda da tercih ediliyor. Kerestesi çok değerli olan Swietenia'nın hem kaplaması, hem de kerestesi kullanılmaktadır. Çok kullanılan maun çeşitleri olan Swietenia, Sipo ve Sapelli gibi tekne ve yatların omurga ve sargı bölümlerinin yanı sıra teknelerde dekorasyon amaçlı olarak da kullanılmaktadır. Pahalı bir ağaç çeşidi olan Birmanya Tik'i, kerestesi de kaplaması da yaygın olarak kullanılmaktadır. Eski adıyla "Burma" olarak ela bilinen Birmanya Tik'i, ağırlıklı olarak Güney Asya'da Myanmar'cla, Java ve Siyam'cla yetiştiri40• Boalluilder 'l'iiı'kİ)'C Tı•:~,ıwıuz -AC:UsTos·o7 ıs,, Yı 04 liyor. Birmanya Tiki'nin hem kaplaması hem de kerestesi oldukça fonksiyoneldir Yat ve teknelerde ve güvertelerinde kullanılan Birmanya Tik'inin plantasyonu da bulunmaktadır .Plantasyon Tik, çiçek gibi saksıya ekilip sonra açık araziye ekilerek yetiştirilmektedir. Plantasyon tik daha ucuzdur. Fiyat bazında bakıldığında normal tik ağacıyla plantasyon tik ağacı arasında yüzde 40 ila 60'a kadar varan bir fiyat farkı vardır. Kesme işlemi kolay, eğilme payı iyi olan Birmanya Tiki' gemi güvertesi, kapı, pencere, garaj kapıları, parke ve merdiven kaplaması gibi geniş bir alanda ku11anılmaktaclır Orta, Doğu ve Bau Afrika'cla yetiştirilen lrok, zengin kullanım alanı ile onanın üstünde fiyatlı bir ağaç çeşiticlir. Kaplama kereste ve parke olarak kullanılan lroko'clan, iç ve dış doğrama, masif halele marangozluk, merdiven, çatı, parke, tornacılık ve iskeleler gibi çok değişik alanlarda faydalanılmaktadır. Yat ve gemilerin güverte, sargı ve omurga inşaatında da kullanılan bu ağacın, zımpara uygulamasında maske kullanılması gerekli ve zorunludur. Çünkü son yıllarda yapılan araştırmalar sonunda lroko'nun insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu saptanmışur. Kullanım alanı çok geniş olan kestane, çok tercih edilen bir malzemedir. Kerestesi, dayanıklılık ve dekoratif özellikleri bakımından meşe ağacının odununa benzemekle birlikte, kuruma esnasında çatlaması ve eğrilmesi nedeni ile
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=