~- 1 l l h-~~::;;~:-.-~a~~------=-:1:::-;:-'...__ _ Selçuk Erkalır / Yeminli Mali Müşavir Derginin geçen sayısında Deniz Taşıma Araçlarında KDV indirimi yazının devamına geçmeden önceden sizlere önemli bir konuda bilgi aktarmak istiyorum. Ülkemizde deniz turizminin gelişmesi için kesinlikle yeni kamın ve buna bağlı tanınacak istisna ve muafiyetlerin çıkartılması gerekmektedir. Yabancı ülkelerdeki deniz taşıma araçlarında yatların ve teknelerin vergisel ve teknik durumlarının bizim mevzuatımız ile karşılaşurmasının yapılması halinde mevzuat açısından aradaki uçurumun Türk bayraklı deniz araçları aleyhine nedenli büyük ve haksız rekabet yaratılmış olduğumı görmekteyiz. Türk vatandaşlarının yabancı bayrak çekmesinin önüne geçilmelidir. Yapılması gereken en önemlı ilk değişiklik: yatırını yapacak Türk vatandaşlarının ve firmaların tekne, yal veya benzeri deniz araçlarını alırken, yabancı bayrak çekme ve yabancı statüsüne geçmesini önlemektir. Yabancı bayrak seçenler öncelikle vergi, denize elverişlilik belgesi ,Tonilato alma ve buna bağlı tüm bürokratik işlerden kurtulmak da. Tekne veya yat sahipleri iki veya üç gün gibi kısa bir zaman içinde tüm evrak ve gerekli işlemlerini tamamlayarak yabancı bayrak seçimini yapmakta deniz aracını kullanabilme durumuna kısa sürede gelmektedirler. Türkiye'de uygulanmakta olan vergileri de göz önüne alarak aradaki farkın çok açık olması nedeniyle yaptıkları tercihin doğru olduğunu düşünülebilir. Ancak her tekne veya deniz aracının 1000 -1500 dolar yıllık masraf ödeyerek yaptığı harcamalar ülke dövizimizin yurt dışına çıkmasına neden olmaktadır. Bu nedenle bir an evvel yabancı bayrak çeken kişi ve kurumları caydırarak tüm Türk bayraklı tekne ve yatlann yeni bir statü altında tekrar Türk bayrağına geçmelerini sağlamak, dışarı giden vergileri içerde tutarak ülke ekonomisine kazandırmak gerekmektedir. Her yıl yurt dışındaki ülkelere yapılan ödemelerin yun içinde kalınası ve her yıl alınacak vergilerin( bunlarda yurt dışına az da olsa her yıl ödeniyor) ekonomimiz içinde kalması halinde bu gelirler denizciliğin gelişmesine büyük katkı sağlayacaktır. Ayrıca bu durumda mali idare ile yaşanan vergisel soıunların azalacağı unutulmamalıdır. Avrupa Birliğine giriş süreci içinde rekabetin yabancı bayraklı deniz araçlarına karşı sağlanması için ivedililikle yapılmalıdır. Türkiye'de deniz araçlarında çok yüksek olan vergiler yabancı bayrak seçimini cazip hale getiriyor. Deniz taşıma araçlarından alınan Motorlu Taşıtlar vergisi.Taşıl Alım Vergisi gibi Vergiler Yabancı bayraklı taşıtlar için uygulama kapsamında olmadığı için halen Ülkemizde çok yüksek olan vergiler de yabancı bayraklı deniz araçlarını cazip hale getirmekte olduğu göz ardı edilmemelidir. Özetle yabancı bayrak olma avantajını Türk bayrağı olma avantajına çevirmek için ilgililerin, işin içinde, uygulamada olan kuruluş veya kişilerle temas ederek, gerekli Hukuksal, vergisel düzenlemeleri oluşturmaya yönelik bilgi alış verişlerini yaparak, uygulamaya acilen koyması gerekmektedir. Bu çok önemli sorunun altını çizdikten sonra vergisel konulardan bahsetmeye ve deniz araçları için limanlarda yapılan hizmetlerden katma değer vergisi istisnası uygulaması ile önemli özel bilgileri ortaya koymaya devam edelim. 3065 sayılı Katma Değer Yergisi Kanunu'nun önce tam istisna sonra kısmi istisna ve yeniden tam istisna kapsamına getiren kanun bendinin 13/b maddesinde "deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler" katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Bu konuda uygulamaya açıklık getirmek amacıyla 15,87, 88 ve 93 notu Katma Değer Yergisi Tebliğleri ile 9 sıra notu KDV sirkülerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır. KDV Mevzuatında özellik arz eden durumlar şu şekilde sıralanmıştır. 1-Limanlarda deniz araçlarına verilen ve Katına Değer Yergisi Kanunu'nun 13/b maddesi hükmü uyarınca istisna kapsamına giren hizmetlerin acenteler aracılığı ile verilmesi istisnanın uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir. Bu işlemlerin yapılması sırasında yapılan giderler için kesilen fatura ve benzeri evraklar gemi sahibine veya işleticisi adına kesilmekte, bazı durumlarda ise acentalara düzenlemeler yapılmakta, faturalar kesilmektedir. Bu durumda ace·ntalara kendilerine düzenlenen bu evrakların üzerine gemi sahibinin veya işleticisinin ismini yazarak söz konusu belgeyi kendi kaylllarına almadan ilgilisine aktaracaktır. 2-Yabancı bayraklı gemilere bazı mal teslimleri hizmet ifalarında ise;bir firma tarafından yabancı bayraklı gemilere verilen yakıt su boya ve kumanya teslimleri Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11-1/a ve 12.maddelerine göre mal ihracı kapsamında KDY'den istisna olacaktır 3-Yat limanı işletmeciliği yapan firma ve şirketler limanda yerli ve yabancı deniz taşıma araçlarına verdiği aşağıda belirtilen hizmetler kanunun 13/b kapsamında KDV'den istisna olacaktır(Gelirler Genel Md. verilen genelge 04.05.2001 tarih ve 24621 sayılı özelge). Bunlar: •işletme haricinde teslim alma-teslim etme (delivery) •tekııelerin etrafından sundurma kurulması ve hangara alma •teknelere denizde yardım •teknelerin bakımı ve periyodik denetimi •tekı1elerin çekilmesi •deneme seyri •teknelere havalandırma hizmetleri • teknelerin denetim ve raporlaması • emniyet altına alma •tekneleri karada aktarma ve askıda tutma işlemleri • nakliye aracına yükleme ve indirme ve arıza teşhisi koymadır. Yukarıda sayılmamakla birlikte gemi personeli için gümrük, polis, konsolosluk ve diğer resmi dairelerde muamele yapılması da KDV'den istisna kapsamına girmektedir. Kanun hükınü önce sadece liman ve hava meydanları işletmeleri tarafından deniz ve hava taşıma araçları için yapılan hizmetlerin istisnasına yönelik iken yapılan sonraki değişiklikle hizmetin kimin tarafmdan verildiğine bakılmaksızın deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında verilen hizmetler KDV'den istisna edilmiştir. 01.08.2004 tarihinde tam istisna kapsamma alınarak bu hizmetler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyenlere de KDV'nin iadesi yolu açılmıştır. 46 • Boaı Bııildel' Tiiı'kİ)'C TEMMU1•/.AGUSTOS"0/7SAYI04
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=