30 EYLÜL - EKİM 2013 / SAYI 40 boyalar kademel olarak t car leşmekted r. Modern zeh rl boya teknoloj ler ne göre hala yüksek mal yetl olan bu yapışmaz boyalar yakın gelecekte çok daha yaygın olarak kullanım alanı bulacaklardır. Bu da mal yetlerde düşüş get recekt r. Özell kle doğal b yos tler yapışmaz boyalar le komb ne ed leb l rse geleceğ n zeh rl boya standardını ortaya koymak ç n öneml b r adım atılmış olur. Nano-Pütürlü Yüzeyler: D ğer üzer nde durulan teknoloj lerden b r tanes teknen n su altında b r boya kullanarak nano-ölçekte pütürlü b r yüzey oluşturmaktır. Bazı bal na ve yunus türler ncelend ğ nde, bu canlıların der ler n n böyle b r yapıya sah p olduğu görülmekted r- ancak bu canlıların sudak hareketler n n ve der - ler ndek elast k yet n de yosunlanmayı önley c etk s olduğu yadsınamaz. B r d ğer f k r teknen n altına yoğun b r yapıştırıcı sürüp onun üzer ne bol m ktarda m krof ber püskürterek yapıştırmaktır. M kro stat k olarak yüklü olan her m krof ber tanes , püskürtüldüğü yapışkan yüzeyde hayvan kürkündek kıl tanes g b yerleşecekt r. Tekne suda hareket ederken su le b rl kte hareket edecek bu sentet k kıllar, canlı yerleş m n önley c etk gösterecekt r. Büyük m dyeler n veya canlıların yapışmasını engelleyeb len bu yöntem, ne yazık k haf f yosunlanmaları önleyememekted r; ayrıca sürtünme etk s nden dolayı den z taşıtlarının hızını azaltmaktadır. Gel şen pol mer teknoloj ler yle b rl kte gelecekte üret lecek akıllı pol merler b r d ğer yöntem olarak görülmekted r. Bu akıllı pol merler kullanılarak üret lecek zeh rl boyalarla kaplı yüzeylerde b yos t salınımını dış tet kley c yoluyla (elektr k, ses, su sıcaklığı, pH, yapışan canlıların salgıları) kontrol etmek mümkün olacaktır. KAYNAKLAR • Antifouling technology-past, present and future steps towards e c ent and env ronmentally fr endly ant foul ng coat ngs, 2003, D ego Meseguer Yebra, Søren K l, K m Dam-Johansen • Marine paints: The particular case of ant foul ng pa nts, 2006, El sabete Alme da, Teresa C. D amant no, Orlando de Sousa doğal savunma mekan zmasına sah pt r. Bu savunma mekan zmasının temel nde enz mler vardır. Salgılanan bu enz mler, yosunların veya tutunmaya çalışan d ğer den z organ zmalarının metabol zmalarını etk ler, üremeler n engeller ve yüzeye yapışıp tutunmalarını önler. Ancak bu doğal b yos tler n boya teknoloj ler ne adapte ed leb lmes uzun yıllar alacak b r süreçt r. En öneml s doğal b yos tler n matr s boya yapısında bozulmadan şlev n sürdürüp sürdüremeyeceğ d r. Sürdüreb ld ğ takd rde de bu doğal b yos tler n sentet kler - n n üret l p üret lemeyeceğ ncelenecekt r. Bu nedenlerden dolayı yakın b r gelecekte doğal b yos tler çeren zeh rl boyaların t car leşmes pek mümkün görünmemekted r. Yapışmaz-Çok Kaygan Yüzeyler: Bu teknoloj le üret len boyaların en öneml özell ğ , sürtünme katsayısı çok düşük, aşırı kaygan ve canlıların yapışmasına mkân tanımayan boya f lmler oluşturmalarıdır. Bu özell kler oropol mer ve s l kon esaslı boyalar le sağlanab lmekted r. Bu boya teknoloj ler n n öneml özell kler b yos t çermemeler , kaygan-parlak b r yüzey oluşturmaları, k myasal dayanıklılıkları, bakır çermemeler ve yüksek katı maddeye (düşük VOC değerler ne) sah p olmalarıdır. Uygulamalar 5-10 mm kalınlığında yapılmaktadır. Özell kle s l kon çeren yapışmaz TEKNİK
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=