OCAK - ŞUBAT 2014 / SAYI 42 43 Modern ahşap gem tasarımlarında dol kabul ed len den z m marı Ph neas Pett’ n b r d ğer Kral yet Donanması ç n yaptığı tasarımı; “Sovere gn”d r. 1637 yılında nşa ed lm ş gem n n, çok katlı, olmasının yanında, yerleş m tasarımı da öncek ne göre daha gen ş ve güvenl d r. Gem n n salma uzunluğu 128 ft., k r ş 167 ft. gen şl ğ nded r. Üç katlı yarım ve çeyrek formlarda güvertel , kıç kısmında dev kalyonlarda var olan kamara- kaptan köşkü benzer b r yapıya sah p ortalama 104 s lah taşıyan, 12 adet çapalı 1683 ton ağırlığında meşe ağacından yapılmıştır. Dönem n küçük tüccar sını arı ve İrlandalı esna ar tarafından kullanılarak sonrasında Hollanda ve d ğer Avrupa Devletler tarafından sağlam b r den z gücü olarak ben msenm şt r. Dönem n öneml t car alışver şler n üstlenen Hollanda; savaş gem s üret m ve kullanımında öncü n tel ğ nde lerlerken f lo oluşturmak amaçlı gem üret m İng ltere’de de revaçtadır. Öyle b r süreç oluşmuştur k gerekl ver m vermeyen, sten len çoğunlukta s lah taşımayan gem ler n tasarım olarak aynısının yapımı stenmemekted r. Londra’da 1656 yılında nşa ed len 1046 tonluk gem toplamda 64 ateşl s lah taşıyab ld ğ ç n yer ne 70 adet s lah taşıyab len 1108 tonluk gem kullanılmış onunda yer ne 1658 yılında 80 adet s lah taşıyan 1229 tonluk nşa ed lm ş ve gem ler çok defa tasarım açısından yen lemek gerekçes yle restorasyon görmüşlerd r. İng ltere’de I.Charles dönem nde taşımacılık gözet lerek 1673’te yapılan gem lerden Royal Charles, 100 s lah taşıyan 1739 ton ağırlığında b r gem olma değer yle günümüzdek Royal Charles müzes ndek yer n almıştır. Bu durumu Fransa’ya 1683 yılında nşa ed len Royal Sole l adlı gem n n 106 s lah taşıyab l r n tel kte olması tak p etm şt r. Bu tür savaş gem ler n n yapımındak farklar kısaca şöyle açıklanab l r; İng l z gem ler tasarımcı Pett’e kadar daha yuvarlak formda ve kare yelkenl gem ler üret rken Hollanda da lk kez üst güverte ve özel kab n tasarımlarına yönlenm şt r. Bu tasarım şekl Fransız ve İspanyol gem - ler nde tekrar ed l rken İng l zler n gem y sab tlemek ç n kullandıkları z nc r depolama boşluğu daha düşük h zada ken, Hollandalılar yanaşılan l manların sığlığı göz önünde bulundurularak z nc r depolama alanlarını üst güvertede ve olab ld ğ nce daha yüksekte çözümlem şlerd r. Bunun g b benzer gem yapı detayları kullanılan l manlara ve kullanan m lletler ne göre değ ş kl k gösterm şt r. Royal Sovereign gemisi (1637) oyma işçiliği Paris Souvenirs, 68 adet silah taşıyan Fransız gemisi Hms Royal Charles gemisi 1673 Royal Soleil gemisi 1683
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=