44 OCAK - ŞUBAT 2014 / SAYI 42 lk k yayılma dalgasını yakalamada geç kalmıştı ve her sefer nde yabancı uzmanlardan yardım alarak ve yabancı modeller kopya ederek kend yerl üret mler n gel şt rd ler. Her ne kadar tekn kler zamanla değ şse de, Osmanlıların üçüncü dereceden b r üret c olarak bu dönem çer s nde yen teknoloj lere uyum sağlayab lme kab l - yet her zaman aynı sev yede kaldı. Bu ışık altında, Osmanlı ‘ger lemes ’ f kr yanlış ve yanıltıcıdır.” [7] Avrupa’nın gem m marları ve çalışanlarının olması nasıl k Krall yet Akadem s ne bağlı se Osmanlı Bahr yes de Tersane- Am re b r m ne bağlıdır. Bu b r me kethüda, ağalar, d n görevl ler , harc-ı hassa re s (kaptanlar), azaplar, neccarlar (marangozlar), kalafatçılar, oymacı-kakmacılar g b d ğer meslek grubuna a t personel da m olmak yer ne ücretl çalışan kadro olarak h zmet verm şt r. Tersane m marları se bu b r me dah l olmayan m marlık teşk latında (Hassa M marlar Ocağı’na dah l olan) yer almışlardır. [8] Osmanlıların kend sınırlarını korumak ve keş f ç n kullandıkları gem ler 40 metre boyunda 7-8 metre gen şl ğ ndek , 24 oturaklı, 2 adet üçgen yelkenl , güvertes n n altında kürek çek leb len kadırgalardır. Çünkü kadırga, kalyona göre nce uzun yapısı ve alçak bordası sayes nde daha hızlı hareket edeb len, kolay yön ver leb len b r n tel ğe sah pt r. 17. yüzyılın ortalarına doğru, İspanyolların ve Vened kl ler n kullandığı kalyonların tasarımları Osmanlılarca 1644 yılında ncelenm ş ve kend yapım tekn kler ne göre uyarlanmıştır. Kalyonun kadırgaya göre daha hantal, yavaş sey r yapan n tel kte olması Osmanlılarca pek ben msenemed ğ ve yapımında kullanılacak bazı malzemeler n ele geçmes nde sıkıntılar yaşanması g b sebepler bazı tar hç ler tarafından d le get r lm şt r. Dönem n İng l z gözlemc s olan Paul Rycaut’un yazdığı notlarına göre “Osmanlıların l manları çoktur, hem gem - Hollanda’ya ait gemi 1683 MAKALE 17. yüzyılın k nc yarısından t baren oluşturulan gem ler n st hdam verd ğ h zmetlere göre, boyları ve sını arı – s lahlandırılmalarına göre değ ş kl k göstermekted r, bu durumun gösterges olan tablo aşağıda ver lm şt r. 17. yüzyılın Fransa’sında Kral XIV. Lou s dönem ne denk gelen den z m marı Bernard Renan’dır. Renan’nın 1679 yılında tasarladığı gem ler yen b r savaş teknoloj s olan ortalama 200 k lo ağırlığındak bombaların gem lere sağladığı har c tme-ger tepme kuvvet ne göre nşa ed lm şt r. İk d rekl bu gem ler n omurga kısmının arasına ve kıç kısmına yerleşt r len havan topları kullanım mekanında ateşlenecek kablolara bağıldır. [6] “Osmanlı nsanı, on beş nc yüzyıldan on sek z nc yüzyıla kadar asker teknoloj n n Sınıflama 1. 2. 3. 4. 5. Kiriş uzunluk Feet. 128-146 121-143 115-140 88-108 72- 81 En Feet. 40 - 48 37 - 45 34 - 40 27 - 34 23.6 - 27 Derinlik Feet. 17.9- 19.8 17 - 19.8 14.2 - 18.3 11.2 - 15.6 9.9 - 11 Su taşırma Feet. 20 - 23.6 16- 21 16 - 18.8 12.8 -17.8 11.6 - 13.2 Ton 1100 - 1740 1000 - 1500 750 - 1174 342 - 680 211 - 333 Silah Adedi 90 - 100 82 - 90 60 - 74 32 - 50 26- 30 Tayfa Sayısı 600 - 815 540 - 660 350 - 470 180 - 230 125 - 135 İngiliz savaş gemisi kesiti (1650 ve sonrası)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=