MART - NİSAN 2015 / SAYI 49 41 ve bu durumda da üzer nde büyük kuvvetler oluşur. Bu nedenle özell kle kar na bölges nde uzama katsayısı düşük olan ahşap c nsler kullanılmalıdır. Tekne yapımında öneml detaylardan b r de h ç şüphes z yapı malzemes d r. Teknede kullanılacak ahşap ve/veya metal malzemen n kal tes , kullanım amacı, şç l k kal tes vs. oldukça öneml ayrıntılardır. Tekne yapımında yöresel ağaç kullanılab ld ğ g b , çoğunlukla thal ve den ze dayanıklı ağaçlar kullanılmaktadır. Yat malatında göz önüne alınması gereken d ğer b r ahşap özell ğ de ahşabın en güçlü olduğu hal n n yan elya arı (l er ) yönünde basınca maruz kalması durumudur. Ahşabın aynı yönde çekme durumunda se mukavemet yarı yarıya azalır. Elyaf yönüne d k olarak çekme mukavemet se 1/16 değer ne, basma mukavemet de 1/5 le 1/10 değer ne kadar düşer (elyaf yönünde basma mukavemet ne göre) [30]. Ahşap ne kadar mukavemetl se o derecede de ağır olur. Bu yüzden tekne yapımında hava ve den z şartlarına açık veya yüksek mukavemet gerekt ren yapı elemanları daha mukavemetl (ağır) ağaçlardan, yük ve suya fazla maruz kalmayan kısımlar se daha haf f ağaçlardan yapılırlar. T k, roko, makore, afrormos a g b egzot k ağaçlar uzun ömürlü (25+ yıl) olup, bunlar b r nc sınıf ağaçlardır. Meşe, maun, s po, kestane g b tekne yapımında sık kullanılan ağaçlar (15 - 25 yıl ömür beklent s ) k nc sınıf ağaçlardır. Genell kle tüm ğne yapraklı ağaçlar, üçüncü veya dördüncü sınıf ağaçlardandır. Bu ağaçlar, yük taşıyan elemanlarda veya suyun etk - ler ne açık kısımlarda kullanılmamalıdır. Ancak malzemeler n ömürler n n yanında şleme özell kler , mukavemetler , f yatları, yapıştırma özell kler g b d ğer kr terler de malzeme seç m nde öneml rol oynarlar. Ömür tesp t nde kullanılan kr ter, h ç b r koruyucu şlem görmem ş ağaç ç nd r, başka b r dey şle rutubetl , açık ortamda ve toprak üzer nde tutulan ağaç ç nd r. Dolayısıyla den z ortamında ağaçtan beklenen ömür çok daha fazla olacaktır. Günümüzde guletler; Bodrum, Marmar s-Bozburun, İstanbul ve Karaden z kıyılarındak tersanelerde nşa ed lmekte olup, bu gem ler motorlarıyla b rl kte den z araç ve teçh zatıyla donatılmaktadırlar. Guletlerdek m saf r sayısı; teknen n tam boyuna bağlı olarak, 6 - 18 k ş c varındadır. Bu tekneler, m saf rlere müstak l konaklama mkânı sağlayab lmekted r. Günümüz modern guletler b r ev n veya b r otel n tüm konforuna sah pt rler (Res m 21). B r guletle, kruvaz yer gem ler n n aks ne, kıyıda g zlenm ş ve çoğunlukla ıssız olan koylar keşfed leb l r. Ayrıca b r gulet, penceres nden bakıldığında manzarası sürekl değ şen tam serv sl b r otele de benzet - leb l r. Guletler ; konfor bakımından ekonom k, normal (standart), lüks/delüks, ultra delüks (VIP) olarak dört farklı sınıfa ayırab l r z. Gulet n ç nde kapalı restoranı ve tam donanımlı mutfağı da bulunmaktadır. Kıç güvertede açık yemek ve m saf r salonu vardır. Suya g r p çıkmak ç n kullanılan merd ven , düz b r hat zleyerek den z n ç ne kadar nmekted r. Çoğu yatta elektr k, 12 ya da 24 voltluk akülerden tem n ed l r. Bu nedenle 220 voltla çalışan elektr kl aletler genell kle yat karaya bağlıyken kullanılab lmekted r. Bunun yanında guletlerde; buzdolabı, CD/DVD çalar, masa oyunları, şnorkel, maske, palet ve balıkçılık av araç ve gereçler bulunmaktadır. Ayrıca, her kab nde soğuk ve sıcak suyla duş ve wc bulunur. Tüm geleneksel guletlerde kaptan, aşçı ve ht yaca göre b r veya k den zc h zmet elemanı bulunmaktadır. Hatta VIP sınıfı yatlarda hostes de bulunmaktadır. Guletler, yüksek b r boy/gen şl k oranına ve yeterl b r mak ne gücüne sah p seler o zaman bu tekneler daha hızlı olacaktır. Y ne bu tekneler n rota tutma yetenekler de daha y olacaktır. Buna karşılık en ne stab l te ve manevra karakter st kler de daha düşük olacaktır. Düşük b r boy/gen şl k oranı se tekneler n en ne stab l te ve manevra karakter st kler n olumlu etk lerken, hız ve rota tutma karakter st kler n de olumsuz etk ler. Gulet d zaynında ve donanım seç m nde güvenl k konusu da göz önüne alınmalıdır. Teknen n açık ve kapalı alanlarında can yelekler , yangın söndürme s stem ve güvertede de serv s ve güvenl k amaçlı kullanılmak üzere küçük b r bot (can salı, d nghy) bulundurulmalıdır. Yuvarlak kıçlı guletlerle lg l daha s stemat k b l msel çalışmaların yapılab lmes amacıyla, Yazar tarafından, bu tekneler n geleneksel karakter st kler de bozulmadan, “YTÜ Yuvarlak Kıçlı Gulet Ser s ” Resim 21. Yapımı tamamlanmış ahşap bir gulet denize indirilirken (Muğla-Marmaris-Bozburun, 2007) [1].
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=