çektirmenin kaplamaları 6.5 santimdi. 80-100 tondan, 200 ton taşıyanlara kadar tekne yapıyorduk. 200 tonluk çektirmenin boyu 26 metre gelirdi. Çanakkkale'ye yapugım çektirmenin boyu omurgadan, 19 metreydi. Üstünde 5 metre başta, 2.5 metre kıçta, toplam 7.5 metre soyalan vardı. Çektirmelerin üst yumruları suya kadar gömülür, öyle giderlerdi. Çektirmelerin altı düz oldugu için boş oldugunda su kesmez havaleli olur. Kötü havalarda pervane de boşa çıkugı için çektirmeler yüksüz gidemezdi. Çektirmelerin yelkenleri olurdu. 60'larda postalara yandan kavela decligimiz agaç çiviler çakardık. Sonra demirciler kesme çiviye baş yapınca, onları kullanmaya başladık. Cıvata çıkınca da kavelalerin yerine cıvata takmaya başladık. 60'lı yıllarda babamın döneminde boya ve macun yoktu, kalafatı yapıyor, üzerine zift çekiyorduk. Motorlarda Scania, lngiliz malı Lister, ltalyan Hansol vardı. Bunlar 2-3 silindirli heybetli ama agır, 10 tonluk makinelerdi. Yüksüz 5-6, yüklü iken 4-5 mil gidiyorlardı. 200 tonluk 26 metre çektirmeyi, 7-8 kişi 2 yılda ; 100 tonluk çektirmeyi de 4-5 kişi yine 2 yılda yapardık. Hem siparişe hem de piyasaya tekne yapılırdı. lnebolu'ya, lstanbul' a, piyasaya iki-üç ortak, tekne yapıp, bunları götürür oralarda satarlardı. 71 yılmda çektirme işi bitti, onun yerine balıkçı tekneleri yapılmaya başlandı. Benim çıraklarımın hepsi şimdi usta oldular, tekne yapıyorlar. Eski ustalardan tekne yapan 5-6 kişi kaldık Bana "Gümüş Usta" derler. 67 yaşındayım. ilkokula giderken babamla birlikte çektirme yapmaya başladık. Elektrik yok, ayak keser balta, kol hızarı, el testeresi, rende ile çektirme yapardık. Balta ayagımıza kaçar, ayaklarımız hep yara olurdu. Çektirmelerin altlan, ekseriyet kayın aga70'/i yaşlara merdiven dayamış, Lelıne yapmaya çelıtimıeler ile başlamış Giiıııiiş Usta, eviııiıı altında ıelme yapına ya devanı ediyor. Ustaımı yapııgı bcılılıçı Lelıııeledıı formuna balıııgıııızc/cı usLcının becerisini anlamamız /ıiç elezor olmuyor. 54 • Hoaı Hııilder 1'iirki1'e ırn,üL - l~KIM'07/ Sr\YI05 cından 7-8 santim kalınlıkta olurdu, omurgaları yekpareydi. Altlarına zift vururduk. Hızarcılar ayrı idi, iki kişi alttan bir işi üstten tutar, hızarla tomrugu keser, tahta yaparlardı. 70'lere kadar lstanbul'da kullanılan kum, mermer kayıkları gibi agır işi yapan çektirmeleri hep biz yapardık. lstanbul'a, lskenderun'2., Trabzon'a çektirme gönderirdik, direklerini ve motorlarını onlar takardı. 3-4 kişi 2 yılda bir tekne yapardık, 5 lira yevmiye alırdım. Ayvansaray' a gittim, yevmiyem 40 lira oldu. Bir yıl sonra döndüm, hacı dayım yevmiyemi 45 lira yaptı. O zamanlar burada sadece tekne yapanlar ve tuglacılar vardı, başka bir iş yoktu. Eski ustalardan tekne yapan 5-6 kişi kaldık. Çektirme işi bitince ben de balıkçı tekneleri yapmaya başladım, halen tekne yapıyorum. Bartın çektirme yapım tekniği Baş ve kıç bir, yüksek ortada egiınli bordası suya yakın, yarım cevize benzer çektirmelerde, özellikle kum çekenlerinde motora yardımcı ve denge için kullanılan tek ana yelken diregi bulunur. Kurucaşile'de yapılan çektirmelerin sağlam oluşu yapım tekniğindeki özelliklerden kaynaklanıyor. Kaplama tekne yapım geleneginde 3 sıra bir yapılıp bir sıra boş bırakılıyor. Orta sıralar çift çivi, alt sıralar çapraz çivi ile baglanıyor. Yapım aşamasında iki ay bekletilen çektirmelerde, 4. sıralar daha sonra yapılıyor. Sıra ile kaplama teknigi, ağaçta ve budaklarda kalan gerilimleri ortadan kaldırılıyor. Yapım süresinin daha uzun olması nedeni ile agaçtaki nem de bu sürede normal seviyeye iniyor. Orman köylüsü hangi agacın nereye konulacagını iyi bildigi için ormandan tekne işine özel egimleri olan agaçlan, kaçak da olsa kendisi temin ederdi.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=