26 KASIM - ARALIK 2015 / SAYI 53 sında, ler ye yakın bölgelerde nterseptörlü ve nterseptörsüz halde nasıl etk l olduğu konusu l teratürde bulunmakla b rl kte yüksek hızlı tekneler n gel ş m ve yakıt tasarrufu konusunda öneme sah pt r. Bu makale le b rl kte b r çok parametre üzer nde çalışılarak nterseptörler n etk s ve opt mum yerler le lg l l teartüre b r yen - l k kazandırılması hede enm şt r. Çalışma sonucunda yüksek hızlı tekne tasarımı yapmak steyen ve gerekt ğ nde nterseptör kullanmak steyen d zaynerler ç n b r referans sağlanmış olacaktır. 1. GİRİŞ Yüksek hızlı tekne d zayn etmek steyen d zaynerler n son yıllarda uygulamak sted ğ yöntemlerden bazıları teknen n formunu değ şt rmek ve bazılarının se teknen n kıç tarafına takıntılar ekleyerek kaldırma sağlayıp kayma rej m ne erken geçmes n sağlamaktır. Tekne kıç tarafına eklenen takıntılara genel olarak tr m düzenley c takıntı denmekte ve bunlardan b r tanes de akıllı tr m kontrol s stem , “ nterseptör” den len parçadır. İnterseptor teknen n kıç aynasına d key olarak monte ed l r ve genel olarak omurga hattından b rkaç sant metre aşağıya nd r lerek o bölgede b r basınç artışı yapar ve bu da teknen n kıç bölges nden b r kaldırmaya sebep olur. Kıç bölges ndek kaldırma da teknen n kayma Son yıllarda yüksek hızlı tekneler n önem g t g de artmaktadır. Özell kle asker tekneler n, motor yatların, sah l güvenl k botlarının, arama kurtarma botlarının, nsansız su üstü araçlarının ve bazı yolcu tekneler n n yüksek sürat yapması stenmekted r. Tekneler n en az yakıt sarf yatı le yüksek sürat yapmaları da formları ve d renç karakter st kler le doğrudan l şk l d r. İy d zayn ed lm ş yüksek süratl tekneler harekete başladıktan b r süre sonra yüksek hızlara geçerken kayma rej m ne geçerler. Bu bölgedek hıza göre d renç artışı, kayma bölges nden öncek duruma göre daha azdır. Tekne ç n en yüksek hıza yaklaşıldığında se tekrar d renç kayma rej m önces g b artmaya başlar. Yüksek hızlı teknelerde, teknen n kaymasını kolaylaştırmak ç n ayna kıça “ nterseptör” adı ver len levhalar eklen p kıç tarafta basınç artışıyla kaldırma kuvvet sağlayıp teknen n kıçının b raz daha yukarıya kalkmasını ve kayma bölges ne erken geç lmes arzu ed lmekted r. İnterseptörler kaldırma etk s yaratarak d renc n azalmasını sağlarlar. Fakat d rençtek azalmanın, teknen n kalkım açısıyla nasıl l nt l olduğu ve eklenen nterseptörler n tekne kıçının hang bölgede ve hang der nl kte nasıl etk yaptığı öneml d r. Ayrıca y ne yüksek hızlı teknelerde step uygulamasının teknen n altı bölges nde kıça yakın, kıç ve tekne ortaHızlı Tekneler için Akıllı Trim Kontrol (Interseptör) Sistemi MAKALE AHMET GÜLTEKİN AVCI / BARIŞ BARLAS İstanbul Tekn k Un vers tes , Gem İnşaatı ve Den z B l mler Fakültes
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=