Boat Builder Türkiye 57. Sayı (Temmuz-Ağustos 2016)

TEMMUZ - AĞUSTOS 2016 / SAYI 57 17 lidir. Orijinal tünelin manevra pervanesi tedar kç s nden alınmasında fayda var. Z ra p yasada satılan formu bozuk tüneller pervanede ver m kaybına neden olacağından kes nl kle kullanılmamalıdır. İy ver m alab lmek ç n tünel n mümkün olduğunca pruvaya yakın konumlandırılması öneml d r. Öte yandan tünel n üst noktasından teknen n su hattına, en az b r tünel çapı kadar mesafe bırakılması da gerek r. Eğer mesafe az olursa, yan su hattına fazla yakın olursa pervane ht yacı olan suyu alamayıp ‘çürük su’ yapar, yan su le b rl kte hava emer. Bu da ver m düşürüp gürültülü çalışmaya sebep olduğu g b s steme zarar da ver r. Kıç pervaneler ç n de aynanın ortasında, y ne su hattının pervane çapı kadar altına yerleşt r lecek kadar alana ht yaç vardır. Yanlış montajdan kaynaklanan b r d ğer problemse tünel kenarlarının köşel bırakılmasından kaynaklanan ve dolayısıyla motor çalışırken oluşan kav tasyondur. Tünel kenarları su em ş ne uygun olmadığı zaman motor yüksek dev rlere çıktığından ve ht yacı olan suyu alamadığından, suyun ç nde hava kabarcıkları oluşur. Y ne ver m düşer, gürültü ortaya çıkar. Tünel kenarlarındak uygunsuz yüzeyler n sebep olduğu kav tasyon pervanede yüzde 30-40’a kadar ver m kaybına neden olur. Montaj bitince tünel kenarlarının tünel çapının yüzde 10’u kadar yuvarlatılması gerek r k suyu rahat ems n ve kav tasyon yapmasın. Ayrıca teknen n pruvasından bakıldığı zaman tünel n ç n n görünmemes gerek r. Z ra tünel yanakları suya karşı d renç göster r ve teknen n sürat n keser. Bunu önlemek ç n tünel n ön tarafına teknen n gövde yapısına uygun b r dolgu yapmak, arka tarafını b raz tıraşlamak ya da her k tarafı dengel b r şek lde ayarlamak gerek r. Teknede büyükçe b r değ ş kl k d yeb leceğ m z bu şlemde yapılacak f ber, epoks ve boya şler de t t zl k ve uzmanlık ster. Dıştan takma manevra pervaneler se montajda büyük b r kolaylığa sah pt r; teknede büyük b r del k açmadan takılab ld ğ ç n oldukça prat kt r. Ayrıca d ğerler ne göre baş tarafa daha yakın monte ed leb lmesi (daha az derinliğe ihtiyaç duyduğu için) sayesinde daha az motor gücüyle daha y ver m alınır. Bu t p manevra pervaneler - n n dezavantajı, f yatının tünell modellere pervaneler kullanılır. H drol k manevra pervaneler n n DC modellere göre kullanım süreler daha uzun ancak mal yet de fazladır. Bu nedenle h drol k baş pervaneler daha çok t car teknelerde ve DC’n n kullanılamayacağı 30 metre üzer ndek yatlarda kullanılır. Tab k teknede hazır b r h drol k merkez varsa, ırgatı ve başka ek pmanları bu s stemle çalışıyor ve yeterl kapas tede pompaları mevcutsa 20-25 metre boyda b le h drol k manevra pervanes terc h ed - leb l r. Başta da söyled ğ m z g b , bunların tümü tekne sah b n n talepler ne ve teknen n özell kler ne, kullanım şekl ne göre bel rlen r. Hang güçte manevra pervanes takılacağı ise teknenin rüzgâr alanı (tuttuğu rüzgâr) ve tünelin konulacağı nokta belirlend kten sonra hesaplanır. Genelde teknen n 22-23 knot’a karşı kafayı çev reb leceğ güçte manevra pervanes uygulanır ancak asıl öneml olan, teknen n kullanım amacı ve sey r yapılacak bölgen n genel rüzgâr durumudur. Örneğ n t car teknelerde hem yanaşma çabuk tamamlansın hem de motor yorulmasın d ye daha güçlü manevra pervaneler hesaplanır. Hava şartları sert olan bölgelerde teknen n 30 knot’a kadar rüzgarlarda kafayı çev receğ s stemler uygulanab l r. Dolayısıyla tekne sah pler n n sey r bölges , şartları ve d ğer detayları paylaşarak tedar kç n n doğru hesap yapmasını sağlaması öneml d r. Şunu da bel rtel m; baş ve kıç pervane olarak bahsetsek de her k s de aynı manevra pervanes d r, farklı olan yalnızca tüneld r ve farklı montaj tekn ğ yle yerler ne sab tlen rler. Baş ve kıç manevra pervaneler b rl kte kullanıldığında sadece b r n n kullanılmasına oranla çok daha ver ml ve rahat manevra ve hareket mkanı sağlar. Özell kle dar alanlı mar nalara park etmek ç n baş ve kıç manevra pervaneler nden b rl kte st fade ederek, normal koşullarda zor olacak park sürec n çok daha rahat b r hale get reb l rs n z. NASIL MONTE EDİLİR? Tünell baş pervanes nde lk karar ver lmes gereken şey tünel n konumudur. Pervanen n monte ed leceğ yerde her k bordaya da tünel çapına uygun b rer del k açılır. Buraya yerleşt r lecek tünel n or j nal olması, suyun akışını bozmaması gerek r. Tünel n kal tes de ver m açısından önem-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=