Boat Builder Türkiye 65.Sayı (Kasım-Aralık 2017)

Boat Builder Türkiye / Kasım - Aralık 2017 boatbuilderturkey.com 29 Ponton yat, yaklaşık olarak V servis =17,5 kn ve V maks = 25 kn gibi yüksek servis ve seyir hızlarında P=110 HP ve P=370 HP sağlayabilen nispeten küçük bir motora ihti- yaç duymaktadır. Ayrıca yat formunun ve konstrüksiyonunun basitliği, yani üretimi- nin kolaylığı nedeniyle maliyetinde önemli azalmalar gerçekleştirilebilir. Formun istenilen deplasman değerlerini sağlaması ve ayrıca elde edilen uygun HAD analiz sonuçları neticesinde, hidrodinamik tasarımın uygun olduğu sonucu çıkarılabilir. analizi yapılarak toplam dirençleri bulun- muş ve daha sonra bu hızlara ilişkin motor güçleri belirlenmiştir (Şekil 11−16). Buna göre pontonlar için yaklaşık 9m/s (≈17,5kn) dolaylarında kayma rejimi başlamakta, yak- laşık 14m/s (27,0 kn) hızda ise tekne önemli oranda kaymaya başlamaktadır. Böylelikle direnç değerlerindeki artış R T ~v2 olarak değil de, Şekil 15’de gösterildiği gibi oldukça düşük ve bilineer olarak gerçekleşmektedir. Ayrıca direnç değerlerinde görülen çok sınırlı artışlar, silindirik sephiye elemanı formunun yanında, Şekil 12-14’den izlenen türbülans viskozitesindeki sınırlı artışlarla açıklanabi- lir. Bunun sonucunda önemli yakıt tasarrufu elde edilebilir veya küçük bir motorla yüksek hızlara ulaşılabilir. Sevk hesabı, üç sephiye elemanı için yapıl- mış ve 0,4< η D < 0,65 arasında değişen genel sevk verimi η D = 0,5 olarak kabul edilmiş- tir. Pervaneye verilen güç (Delivered Horse Power, DHP) toplam direnç (R T ), hız (v) ve genel sevk verimi ( η D ) kullanılarak Denklem 3 ve 4 aracılığıyla saptanır: (Denklem 3) (Denklem 4) Motor şaftındaki güç (Brake Horse Power, BHP) ise Denklem 5 yardımıyla ve iletim (transmisyon) kayıpları η tr = 0,97 kabul edi- lerek Denklem 6 aracılığıyla kW, Denklem 7 yardımıyla da HP olarak belirlenir (Çizelge 1). (Denklem 5) (Denklem 6) (Denklem 7) Şekil 15. Modelin 1−20 m/s (2−38,9 kn) arasındaki hızlar- da saptanan toplam direnç değerleri Şekil 16. Gerekli (takıntısız) motor gücü P B hesabı Servis Hızı Toplam Direnç Motor Gücü m/s knot N kW HP 1 1,944 93,98 0,194 0,260 2 3,888 455,36 1,88 2,52 3 5,832 795,99 4,93 6,61 4 7,776 1093,37 9,02 12,10 5 9,720 1517,56 15,65 20,10 6 11,664 2023,98 25,04 33,58 7 13,608 2664,82 38,47 51,58 8 15,552 3460,40 57,09 76,55 9 17,496 4394,45 81,56 109,4 10 19,440 5592,71 115,4 154,7 11 21,384 6926,05 157,1 210,7 12 23,328 8408,27 208,1 278,1 13 25,272 10316,59 276,6 370,9 14 27,216 11971,42 345,6 463,5 15 29,160 12777,00 395,2 530,0 16 31,104 14129,00 466,2 625,1 17 33,048 15656,00 548,9 736,0 18 34,992 17640,00 654,8 878,0 19 36,936 19631,00 769,2 1031,4 20 38,880 23018,00 949,3 1272,9 Çizelge 1. Toplam dirence göre saptanan motor güçleri