• Sessiz • Küçük boyut • Düşük vibrasyon • Kaliteli sağlam tasarım • Opsiyonel kumanda paneli • Bol yedek parça ve geniş servis ağı • Düşük egsoz emisyonu Kubota Motor Türkiye Distribütörü Altınboğa Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş. Litros Hastane Yolu, Demirciler Çarşısı, 1. Baltaş Sanayi Sitesi No: 10/37 34020 Maltepe - Topkapı - İstanbul / Türkiye Tel : +90 212 612 2500 Fax : +90 212 501 34 65 www.altinboga.com altinboga@altinboga.com
İÇİNDEKİLER RÖPORTAJ 28 Güderoğlu Marin Genel Müdürü Sait Güderoğlu MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 2 8FUAR İZLENİMLERİ • Boat İstanbul • Yacht Show Eurasia 10YAPIMCI Bilgin Yachts Shipyard 16RÖPORTAJ Şentürk Denizcilik 18ÇEVİRİ Laminat Örnekleri Yapımı ve Test Edilmesi 4HABER • Süperyatlar Aksa Jeneratör ile Havuzlanıyor • AZİMUT 42 FLY, Müşteri Talebine Göre Tasarlanıyor • Burla Yamaha Ekibi Sezona Başladı • AZUREE İspanya’da • Tekne Güvenliği İçin Fendress Usturmaça • Deniz Ulaşımında Yeni Bir Dönem Başlıyor
3 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 İş Dünyası Yayıncılık Ltd. Şti. Adına Sahibi İsmail Ceyhan ismailceyhan@b2bmedya.com Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İsmail Ceyhan ismailceyhan@b2bmedya.com Yazı İşleri Müdürü Uğur Doğan ugurdogan@b2bmedya.com Reklam Müdürü Emine Erol emineerol@b2bmedya.com Grafik Ömer Duman omerduman@b2bmedya.com Abone Reyhan Toydemir abone@b2bmedya.com Baskı ve Cilt Altan Basım Ltd. Şti. Tel: 0212 629 03 74 Yapım Yayınlayan İş Dünyası Yayıncılık Ltd. Şti. Yönetim Yeri Barbaros Mah. Uğur Sokak No: 2/2 34662 Üsküdar / İSTANBUL Tel: 0216 651 78 78 Faks: 0216 651 78 98 www.boatbuilderturkey.com www.b2bmedya.com info@b2bmedya.com Fiyatı: 10 TL. © 2016 İş Dünyası Yayıncılık Ltd. Şti. ISSN: 1307-3192 2 ayda bir yayımlanır. Tüm Türkiye’de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu’na göre yerel süreli yayındır. MAYIS / HAZİRAN 2016 YIL 10 • SAYI 56 EDİTÖR İhracat Şampiyonu Bilgin Yachts İstanbul İhracatçı B rl kler (İİB) 2015’ n başarılı hracatçılarını ödüllend rd . Kend klasmanında Türk ye’de üret lecek en büyük tekne projes ne mza atan B lg n Yachts Sh pyard, geçen yıl tesl m ett ğ Dusur ve Clar ty adlı k tekneyle Gem ve Yat İhracatçıları B rl ğ ’n n 2015 yılı hracat b r nc s oldu. B z de bu sayımızdak “Yapımcı” sayfalarımızı, hracat b r nc s B lg n Yachts Sh pyard’a ayırdık. F rma ve yaptığı çalışmalarla lg l sorularımızı yanıtlayan B lg n Yachts Sh pyard CEO’su İsma l Şengün, son dönemde yapımını tamamladıkları tekneler ve şu anda yapımı devam eden projeler yle lg l b lg verd . 2015’te k tekne tesl m ett kler n ve bu k tekne le hracat b r nc l ğ n kazandıklarını bel rten Şengün, B lg n Yachts Sh pyard’ın başarısının sırrını se şu sözlerle açıkladı: “Kal ten zden ve vadett kler n zden ödün vermed ğ n z sürece ekonom dek geç c dalgalanmalardan çok da etk lenmeden yolunuza devam etmek mümkün olab l yor.” İsma l Şengün’ün B lg n Yachts ve sektörle lg l değerlend rmeler n lerleyen sayfalarımızda bulab l rs n z. *** Bu sayımızda, Şentürk Den zc - l k Genel Müdür Yardımcısı Volkan Şentürk ve Güderoğlu Mar n Genel Müdürü Sa t Güderoğlu le yaptığımız k röportaj yer alıyor. Volkan Şentürk, Sealux markasıyla kend ürett ğ yaklaşık b n çeş t ürününün yanı sıra thalatını gerçekleşt rd ğ 26 farklı markanın ürünler yle b rl kte toplamda 3 b nden fazla ürün çeş d n Türk ye pazarına sunan Şentürk Den zc l k’ n önümüzdek dönemde hracat faal yetler n artırmayı hede ed ğ n söylüyor. Son dönemde den zler m zde yaşanan fac alarla gündeme gelen can yeleğ standartları konusunda b lg aldığımız Sa t Güderoğlu se can yeleğ standartlarının 2007 yılında değ şt r ld ğ n hatırlatarak, “Özel sektöre a t gem ve tekneler halen esk kurallara göre üret lm ş can yeleğ ve ek pmanları le dolu. Söz konusu esk yüzdürme donanımları hem m atlarının dolması bakımından hem de esk kurallara göre üret lm ş olmaları neden yle n tel kler bakımından olası b r vakada kullanıcısını kurtarmıyor. Bu nedenle bunların ac len yen kurallara göre üret lm ş ürünlerle değ şt r lmes gerek yor” d yor. Her k röportajı da lg yle okuyacağınızı düşünüyoruz. *** Bu sayımızdak b r d ğer öneml konumuz se “Lam nat Örnekler , Yapımı ve Test Ed lmes ” başlıklı çev - r m z. Profess onal BoatBu lder’dan yaptığımız çev r de derg ed törü Paul Lazarus, IBEX Konferansı’nda yapılan lam nat denemes ne l şk n b r sem - nerdek zlen mler n aktarıyor. Yararlanacağınızı umuyoruz. Önümüzdek sayıda görüşmek üzere… İSMAİL CEYHAN ismailceyhan@b2bmedya.com
HABER SÜPERYATLAR, AKSA JENERATÖR İLE HAVUZLANIYOR AZİMUT 42 FLY, MÜŞTERİ TALEBİNE GÖRE TASARLANIYOR Turquo se Yachts, yen yüzer havuzunun taşıma operasyonları ç n k adet 320 kW gücünde Volvo motorlu Aksa mar n jeneratör terc h ett . Jeneratör pazarının öneml oyuncularından Aksa Jeneratör, mar n jeneratörler yle yatların den zden karaya transfer nde havuzun ht yacı olan enerj y sağlayacak. Süperyat pazarına daha y h zmet vereb lmek amacıyla, tes sler n gel şt rmeye ve yen yatırımlar yapmaya devam eden Turquo se Yachts İstanbul Pend k’tek tersanes ne ek olarak Kocael ’de yen tes s n tamamladı. Tersane nşaat yatırımına lave olarak, den ze nd rd ğ yüzer havuz sayes nde 2.500 ton ağırlığındak yatlar, Aksa mar n jeneratör enerj s le havuzlanab lecek ve her k tersane arasında nakled leb lecek. Gel şt rd ğ mühend sl ğ düşük em syonlu ve çevre dostu ürünlerle b rleşt ren Aksa Jeneratör, den zc l k dünyasının en çok terc h ed len jeneratörler arasında yer alıyor. Az mut 42 Fly, Brez lya’dan sonra ş md Avrupa pazarında üret l yor. K ş ye özel üret mle 5 ay g b kısa b r sürede tesl m ed leb len 42 Fly’ın dekorasyonu müşter zevk ne uygun renk ve aksesuarlarla tasarlanab l yor. Motoryat, sah p olduğu üst düzey tekn k özell kler kadar fark yaratan detayları, konfor, estet k ve güverte gen şl ğ yle açık havada key vak t geç rmek steyenlere eşs z b r fırsat sunuyor. Gen ş açık alanları le kalabalık arkadaş grubuyla seyahat edenlere konforlu b r kullanım vaat ed yor. Teknen n arka bölümünde bulunan barbekü özel alanı, alt yüzme platformu ve pruvada bulunan güneşlenme alanıyla kal tey üst düzeye çıkarıyor. Havuzluk bölümünde gen ş b r oturma grubunun yanı sıra aynı şek lde b r oturma grubu da teknen n uç bölümünde bulunuyor. Tarz sah b duruşu ve konforlu özell kler yle d kkat çeken yen model n dış tasarımı Stefano R gh n , ç kısımdak modern ve rahat mob lyalarda se Carlo Galeazz mzası taşıyor. Az mut 42 Fly, 2 x 425mHP Cumm ns QSB 6.7 motor le sey rdek hızı 27 knot max mumda se 31 knotlara ulaşab l yor. BURLA YAMAHA EKİBİ SEZONA BAŞLADI Her yıl geleneksel olarak gerçekleşt r len Burla etk nl kler , bu yıl 8 N san 2016’da Anamur’da başladı. 8-24 N san tar hler arasında gerçekleşt r - len organ zasyonlarda Türk ye genel nde den zseverler buluştu. Anamur’da başlayan etk nl kler Alanya, Manavgat-S de, BelekLara, Kemer, Demre, Marmar s, Bodrum, D d m, Kuşadası, Ayvalık’ta devam ederek son durak olan Erdek’te tamamlandı. Etk nl kler kapsamında yen model Yamaha V1 Sport den z motos klet n n tanıtımı ve test sürüşler de yapıldı. İlk etabı 9 N san 2016’da Alanya Mar na’da gerçekleşt r len tanıtımlarda yboard kullanarak yaza merhaba den ld . Flyboard kullanımı ç n b re b r olan Yamaha V1 Sport’lar; Manavgat S de, Belek Lara, Kemer, Marmar s, Bodrum, D d m ve Kuşadası’nda tak pç ler n n huzuruna çıkarak performansıyla büyük beğen topladı. Gez len duraklarda, kullanıcılar ç n 3S (Sales, Serv ce, Spare Part) Serv s Kampanyası adı altında Burla ürünler yle lg l tekn k serv s ve b lg ver lerek, ürünler n nasıl daha uzun b r süre ver ml b r şek lde kullanab lecekler ne yönel k öner lerde bulunuldu. Burla’nın sosyal sorumluluk projes olarak her sene düzenled ğ “7’den 70’e Den ze Eğ t mler ” bu sene 11-12 N san 2016 tar hler arasında Alanya Ted Kolej ’nde gerçekleşt . 7-13 yaş çocuklardan oluşan gruplara, den zc l ğe dayalı uygulamalı ve teor k eğ t mler ver ld . 4 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56
HABER AZUREE İSPANYA’DA TEKNE GÜVENLİĞİ İÇİN FENDRESS USTURMAÇA İspanyol Mallorca Naval f rması, S rena Mar ne’ n Azuree markasının yen İspanya bay s oldu. 2015 yılında lansmanı yapılan Azuree 33C, 2016 Düsseldorf Boat Show’da tanıtılan Azuree 41 ve ser n n am ral gem s Azuree 46’dan oluşan Azuree ser s İspanya’da Mallorca Naval aracılığıyla yelkenseverlerle buluşacak. 2003 yılında Palma de Mallorca’da kurulan Mallorca Naval f rması, Italmar ve Promar ne’ n de İspanya bay l kler n yürütüyor. S rena Mar ne’ n Yen Satış ve Pazarlama Müdürü Francesco Ansalone Oldu S rena Mar ne’den yapılan açıklamada f rmanın yen Satış ve Pazarlama Müdürü’nün Francesco Ansalone olduğu duyuruldu. Ansalone, 8 Haz ran 2016 t bar yle görev ne başladı. Tekneler n rüzgâr etk s yle b r rıhtıma veya başka b r tekneye yaslandığında, tekney koruyan ve hasar görmes n önleyen usturmaçalar en öneml güvenl k donanımları arasında yer alıyor. Türk teknec ler ç n Çarkçı Den zc l k tarafından p yasaya sunulan yen nes l Fendress usturmaçalar, teknelere üstün koruma sağlaması ve kullanılmadığı zaman m n mum yer kaplaması amacıyla tasarlandı. Haf ğ le nakl ye kolaylığı sağlayan Fendress usturmaçalar, ş ş r leb l r olmasından dolayı kolay montaj ve demontaj le zaman kaybının önüne geç yor. Ş ş r leb l r olması sayes nde usturmaça saklama sorunu da ortadan kalkıyor. 4 farklı renk seçeneğ le teknelerde görüntü k rl l ğ yaratmayan Fendress usturmaçalar, 16 farklı boyut seçeneğ le her türlü ht yaca cevap ver yor. Mühürlü özel vanası le hızlı dolum mkanı bulunan Fendress usturmaçalar, dayanıklı takv ye şer tler le etk n koruma sağlıyor. DENİZ ULAŞIMINDA YENİ BİR DÖNEM BAŞLIYOR Yat f rması Concept Ma- r ne’ n yed ay önce hayata geç rd ğ Concept Taxsea, 13 N san Çarşamba günü gerçekleşt rd ğ basın lansmanıyla gazetec lerle b r araya geld . Lansmanda, faal yete başladıkları günden bu yana 12 b n İstanbulluyu den z ulaşımının konforuyla buluşturduklarını bel rten Concept Mar ne Kurucu Ortağı Mor s Algaz , “Yıl sonuna kadar hedef m z bu rakamı 20 b n k ş ye çıkarmak. Taleb karşılamak üzere bu yıl yaptığımız yatırımı k katına çıkaracağız. İstanbullulara traf kte geç recekler zamanı ger ver p, g decekler noktalara daha key ve hızlı ulaşım yapmalarını sağlamak üzere çalışacağız” ded . Lansmanda konuşan Concept Mar ne Genel Müdürü Gürbüz Günenç de Concept Taxsea’n n ş md l k 6 tekneden oluşan f losuyla h zmet verd ğ n söyleyerek, yılsonuna kadar bu rakamı 10; 2017 yılında se 20’ye çıkarmayı hede ed kler n bel rtt . 6 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56
8 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 Tüyap tarafından bu yıl lk organ ze ed len Boat İstanbul, 10 metre altı yelkenl , motorlu motorsuz tekneler ve su sporları fuarı, 14-17 N san tar hler arasında, Tüyap İstanbul Fuar ve Kongre Merkez ’nde düzenlend . Tekne ve su sporları araçları, motorlar ve güç s stemler , sey r s stemler , alarm s stemler , güverte donanımları, tekne tekst l , mob lya, dekorasyon, aydınlatma donanımları, balıkçılık ve dalış malzemeler , su sporları malzeme ve donanımları, doğa sporları g y m ve aksesuarları, kış sporları malzemeler üret c ve tedar kç f rmalarının katılımcı olarak yer aldığı fuar, Tüyap’ın “Spor ve Akt f Yaşam Fuarı” ve “Avrasya B s klet Fuarı” le eşzamanlı olarak gerçekleşt r ld . Den zc l k sektörü profesyoneller n b r araya get rmen n ötes nde son teknoloj ürünlere de ev sah pl ğ yapan Boat İstanbul, davetl ler n n herkesten önce yen ürünler tanımasına mkân sağladı. Boat İstanbul’da yüzde yüz Türk tasarımcılar tarafından tasarlanan ve üret len den z traktörü, katılımcıların yoğun lg s yle karşılaşırken party boat ve ş şme sörf tahtaları da davetl lerden tam not aldı. Ulaşım, eğlence, spor, gez nt ve balık avlama ç n son derece uygun olan den z traktörü, sürdürüleb l r bakış açısıyla üret ld . Çevreye zarar vermeyen, ger dönüştürüleb l r malzemeden üret len den z traktörü, suya yakıt ve yağ havaya se eksoz gazı salgılamama özell ğ n n yanı sıra gürültü ve CO2 em syon değer “0” oluşuyla fuar z yaretç ler n lg odağı oldu. Party boat se ayarlanab l r masa, arkalıklı m nder takımı ve s nt ne pompası kumandasıyla kullanıcının konforunu yakından düşünüyor. Restoran ve oteller n vazgeç lmes part boat, motor takılınca tekne g b kullanılab l yor. Müz k s stem , havuz aydınlatması ve b m n tentes yle part boat, kullanıcını den z n ortasında ev nde h ssett r yor. Boat İstanbul FUAR İZLENİMLERİ TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. tarafından TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde 15 Nisan Cuma günü kapılarını açan Boat İstanbul, tekne tutkunlarını son teknoloji ürünlerle tanıştırdı...
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 9 V a GYO bünyes nde konumlanan V a Fuarcılık’ın bu yıl b r nc s n düzenled ğ Yacht Show Euras a, 5-10 Mayıs tar hler arasında Tuzla’da bulunan V aport Mar na’da gerçekleşt r ld . Yacht Show Euras a’da, den ze nmeye hazır sıfır tekneler le k nc el tekneler satışa çıktı. Türk ye’n n en yen ve ler teknoloj Mar nası olan V aport Mar na’nın ev sah pl ğ yaptığı fuarda, dünyaca ünlü markaların en özel tasarımları ve hayaller süsleyen b rb r nden özel stok tekneler ve k nc el tekneler den z üstünde hemen test etme mkanı le sunuldu. F yatları 3 b n 500 l ra le 29 m lyon l ra arasında değ şen 183 teknen n görücüye çıktığı Yachtshow Euras a, büyük lg gördü. Organ zatör f rmadan yapılan açıklamaya göre VIP gününde 14, sonrak 3 günde de 62 olmak üzere 76 tekne satıldı; 70 m lyon l ralık hasılat elde ed ld . Geçm ş yıllarda Rus ve Avrupalı alıcıların yoğun alım gerçekleşt rd ğ k nc el ve sıfır teknelere bu yıl Orta Doğu, Azerbaycan ve Romanyalı z yaretç ler alıcı oldu. Leas ng, banka kred s g b b rçok satın alma fırsatı bulunan fuarda, dünyaca ünlü markaların özel tasarımları ç n 48 ay vade seçenekler sunuldu. 73 k nc el tekne se hem daha uygun bütçel hem de tasarım tekne almak steyenler ç n seçenekler sundu. Sektörün l der tekne ve mar n ek pman f rmaları, broker f rmaları, charter f rmaları da fuara katılarak; teknes n yen lemek, eks k ve ht yaçlarını g dermek steyenler ç n kaçırılmayacak avantajlar sundu. Ün vers teler arası Yelken Yarışları, Canan Anderson canlı performansı, DJ Party, Show Radyo le gün boyu yarışmalar ve etk nl kler n yanı sıra, Capoe ra Show, Dans Showlar, a lece z yaret edecekler ç n çocuklara yönel k an masyon etk nl kler le Yacht Show Euras a, tüm z yaretç ler n hem avantajlı hem de key b r alışver ş ortamında buluşturdu. Yacht Show Eurasia Via Fuarcılık’ın bu yıl ilkini organize ettiği Yacht Show Eurasia, 5-10 Mayıs tarihleri arasında Tuzla’da bulunan Viaport Marina’da düzenlendi…
Bilgin Yachts Shipyard, İstanbul İhracatçı Birlikleri’nin düzenlediği “En Başarılı İhracatçılar Ödül Töreni”nde, Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği, 2015 yılı ihracat birincisi oldu. Firma ve yaptığı çalışmalarla ilgili sorularımızı yanıtlayan Bilgin Yachts Shipyard CEO’su İsmail Şengün, tersaneciliğin uzun vadeli düşünmeyi gerektirdiğini belirterek, “Kalitenizden ve vadettiklerinizden ödün vermediğiniz sürece ekonomideki geçici dalgalanmalardan çok da etkilenmeden yolunuza devam etmek mümkün olabiliyor” diyor… YAPIMCI 10 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 Bilgin Yachts, En Başarılı İhracatçı Oldu Sh pyard’ın k ş ye özel, 40 la 100 metre arası lüks süper yatlar üreten, but k b r tersane olduğunu bel rten Şengün, “Şengün a les n n tekne yapımcılığında 1900’ler n başına kadar uzanan b r tar h var. Bugün artık beş nc kuşak tarafından yönet len B lg n Yachts donanımlı 300’ü aşkın çalışanıyla, malatın yüzde 90’ını kend ne a t 6 tes ste gerçekleşt r yor. Yönet m merkez Küçükçekmece’de bulunan B lg n Yachts operasyonlarını İstanbul çevres ndek 27 b n metrekare alana yayılı 3 tersanede yürütüyor. Küçükçekmece tes s aynı anda 4 tekne nşa edeb ld ğ m z 7 b n metrekare b r tersaneden oluşuyor. Ayrıca Yalova’da çel k gövde ve alüm nyum superstructure mal ett ğ m z, tekneler n borulama ve İstanbul İhracatçı B rl kler (İİB) 2015’ n başarılı hracatçılarını ödüllend rd . Kend klasmanında Türk ye’de üret lecek en büyük tekne projes ne mza atan B lg n Yachts Sh pyard, geçen yıl tesl m ett ğ Dusur ve Clar ty adlı k tekneyle Gem ve Yat İhracatçıları B rl ğ ’n n 2015 yılı hracat b r nc s oldu. B lg n Yachts Sh pyard CEO’su İsma l Şengün, ödülü, İİB Koord natör Başkanı ve Gem ve Yat İhracatçıları B rl ğ Yönet m Kurulu Başkanı Başaran Bayrak’ın el nden aldı. Ödül Tören sonrası görüştüğümüz B lg n Yachts Sh pyard CEO’su İsma l Şengün; f rma, yaptığı çalışmalar ve yat nşa sektörü le lg l sorularımızı yanıtladı. B lg n Yachts
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 11 elektr k alt yapılarını yaptığımız k tersanem z bulunuyor. West İstanbul Mar na’yla mzaladığımız anlaşma net ces nde önümüzdek yıl 10 b n metrekarel k yen tersanem ze taşınacağız” d yor. Ayrıca 5 b n metrekarel k son teknoloj b r mob lya fabr kaları bulunduğunu sözler ne ekleyen Şengün, “Bu sayede en yüksek kal tede detaylara sah p, tamamen k ş ye özel ç tasarımlar sunab l yoruz. D ğer yandan, tamamen donanımlı 2 b n 500 metrekare b r alanda oldukça deney ml 40 k ş l k b r kadroyla üret m yapan b r mar n paslanmaz ve h drol k ek pmanları fabr kamız da var. Buradak usta ek b m zle paslanmaz çel k aksesuarlardan büyük garaj ve beach club kapılarına, h drol k paslanmaz ek pmanlardan metal aksamlara kadar her türlü üret m kend ç m zde gerçekleşt reb l yoruz” şekl nde konuşuyor. B lg n Yachts’ın 40-100 metre arası tamamen alüm nyum hızlı teknelerle çel k saç ve alüm nyum karışımı deplasman tekneler ürett ğ n söyleyen Şengün, üret m süreçler n şu sözlerle anlatıyor: “Müşter b ze geld ğ nde, önce teknen n boyu, en , model g b ana özell kler yle k m tarafından tasarlanacağı bel rlen yor. Tasarım onaylandıktan sonra mühend sl k sürec başlıyor. Tank testler , d nam k test ve Bilgin Yachts Shipyard CEO’su İsmail Şengün
12 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 aerod nam k hesaplamaların ardından Yalova tes sler m zde çel k ve alüm nyum olarak teknen n ana gövdes n n malatı başlıyor. Borulama ve elektr kle lg l alt yapıların b r kısmı da y ne burada yapılıyor. Tekne yüzer hale get r ld kten sonra, boyadan mob lyasına ve elektr ğ ne, A’dan Z’ye bütün donanımın yapılması ç n Küçükçekmece’dek tersanem ze get r l yor. En son hareketl mob lyaları konuncaya kadar burada tamamlanan tekne West İstanbul Mar na’ya g d yor. 1 la 1.5 ay kadar süren klas ve performans testler ve deneme sey rler n n yapılmasının ardından müşter ye tesl m ed l yor.” 2014’TE DENİZE İNDİRİLEN ELADA B lg n Yachts Sh pyard’ın son dönemde yaptığı ve şu anda yapıı devam eden projeler yle lg l de b lg veren İsma l Şengün, şöyle devam ed yor: “2014’te den ze nd rd ğ m z ELADA (BILGIN 147), ç ve dış tasarımı merkez Londra’da bulunan dünyaca ünlü tasarım of s H2 tarafından tasarlanan 45 metrel k b r yarı deplasman yat. En öneml özell ğ ters bodoslama olarak tanımlanan küt b r başa sah p olması. B r ana kamara, b r VIP kamarası ve 4 m saf r kamarasıyla 12 k ş y m saf r edeb len teknen n 6 adet de mürettebat kamarası bulunuyor. ELADA’yı farklı kılan b r d ğer özell ğ yse ön üst güvertede yer alan gen ş oturma alanındak spa havuzu. İk z CAT C 32 1915 BHP@2300 rpm d zel motorla güçlenen tekne 22 knot hıza ulaşab l yor. Teknen n RINA Charter klası ve MCA sert f kası bulunuyor.” SUUDİ BİR İŞADAMI İÇİN YAPILAN DUSUR “2015’te tesl m ett ğ m z, DUSUR (BILGIN 164), Suud b r şadamı ç n tamamen müşter n n stekler yle tasarlanmış postmodern d yeb leceğ m z tarzda 49.90 metre b r tekne. D ğer 50 metre sınıfındak tekneler 550-600 arası gros tonaj kapas tes ne sah pken DUSUR’un kapas tes 795 gros tonaj. Zaten 12 yatak kapas tes ne sah p 5 kamarası bulunan teknen n en öneml özell ğ de uzunluğuna göre rekor sev yede ç hacme sah p olması. B r d ğer özell ğ de tüm malzemeler büyük b r özenle kend s seçen müşter m z n, tasarım aşamasında H2 le toplantılar devam ederken söyled ğ g b sonunda ‘postmodern’ b r tekneye Dusur (Bilgin 164) YAPIMCI Elada (Bilgin 147)
13 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 cek. Tersane olarak kapas tem z özel s par ş teknelerden müsaade ett ğ sürece hazıra da tekne kuruyoruz. Şu an ç n hazıra kurduğumuz BILGIN 156 kodlu 47.6 metre k teknen n de nşası Küçükçekmece tes sler m zde devam ed yor. Dış tasarımı ve gem mühend sl ğ Antalya merkezl Un - que Yacht Des gn, ç tasarımı H2 mzalı tekneler n lk n 2016 sonunda, d ğer n 2017 ç nde b t rmey planlıyoruz.” “Kontratını geçen yıl mzaladığımız 80.1 metre BILGIN 263 projes , b ze üçüncü teknes n yaptıran H ntl b r ş adamı ç n sah p olması. Geçen yıl dünyanın en prest jl fuarlarından Monaco Yacht Show’a katılan DUSUR, MCA sert f kası ve RINA Charter klasıyla uluslararası kal te standartlarına sah p b r tekne.” WORLD SUPERYACHT AWARDS 2016’DA FİNALE KALAN CLARITY “Clar ty, geçt ğ m z yıl Mayıs ayında suya nd rd ğ m z BILGIN 160 Class c ser s n n k nc teknes . Geçt ğ m z yıl Kasım ayında Flor da’da gerçekleşt r len Fort Lauderdale Internat onal Boat Show fuarına katılan tekne, fuarın seçk n z yaretç ler tarafından oldukça beğen topladı. Klas k tarzdak bu teknen n tamamıyla tersanem z n kend mob lya ek b tarafından üret len ahşap şç l ğ en çok takd r alan özell kler nden b r oldu. Temmuz ayında sah b n n steğ doğrultusunda ç tasarımında değ ş kl ğe g d len tekne, sektörün saygın yayını Boat Internat onal’ın düzenled ğ World Superyacht Awards 2016’da f nale kalarak oldukça takd r gördü.” DEVAM EDEN PROJELER “Dünyaca ünlü tasarım of s H2 tarafından tasarlanan 46.8 metre uzunluğundak G aola-Lu (BILGIN 155) se testler ve deneme sey rler n n ardından bu ayın sonunda Meks kalı sah b ne tesl m ed leClarity
14 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 Brokerlarla ‘Free L st ng’ şekl nde çalışıyoruz, yan b ze herkes müşter s n get reb l r ve ürünümüzü tanıtıp b zle şb rl ğ yaparak teknem z satab l r.” “Sektörün doğası gereğ tüm dünyaya tekne yapıyoruz. Ancak en çok varlık gösterd ğ m z ülkeler ABD, Fransa, İtalya, Almanya, İng ltere, B rleş k Arap Em rl kler ve H nd stan olarak sıralanab l r.” “DUSUR VE CLARITY, İHRACAT BİRİNCİLİĞİ GETİRDİ” “2015’te DUSUR (BILGIN 164) ve Clar ty (BILGIN 160 Class c-II) olmak üzere k tekne tesl m ett k. Bu tekneler b ze hracat b r nc l ğ get rd . DUSUR’la dünyanın en prest jl fuarlarından Monaco Yacht Show’a katıldık. IYC tarafından Fort Lauderdale Internat onal Boat Show’da tems l ed len Clar ty’n n tamamıyla tersanem z n kend mob lya ek b tarafından üret len ahşap şç l ğ en çok takd r alan özell kler nden b r oldu. Tekne aynı zamanda tasarımıyla World Superyacht Awards 2016’da f nale kaldı. B ze üçüncü teknes n yaptıran H nt müşter m zle Türk ye’n n en büyüğü olacak BILGIN 263’ün sözleşmes n mzaladık. 2016’da G aola-Lu’yu den ze nd rd k. Ay sonunda tekney uluslararası sulara uğurlamaya hazırlanıyoruz. BILGIN 263’ün nşasına başladık. 21 çel k bloktan 7’s n n yapımı tamamlandı. Yen projeler ç n sözleşme aşamasına gelmek üzere olan görüşmeler m z devam ed yor. G aola-Lu le Monaco Yacht Show’a katılacağız. Çalışmalarımızı Türk tersanec l ğ n n çıtasını yükseltecek şlere mza atıp uluslararası alanda en y tersaneler arasında yer alma hedef yle sürdürüyoruz.” “SEKTÖRÜN 20 GLOBAL OYUNCUSU ARASINDA YER ALAN TEK TÜRK TERSANESİ” “Tersanec l k söz konusu olduğunda kısa vadel değerlend rmemek lazım. Bu b r süreç. B z yıllardır yaptığımız şlerle çok y müşter referansları ed nd k, b l - n rl ğ m z arttı. Örneğ n, Ocak’ta yayımlanan ‘2016 Superyacht Intell gence Annual Report’ başlıklı raporda, tek Türk tersanes olarak sektörün lk 20 global oyuncusu arasında yer aldık. Müşter ler m z n b ze ger dönme oranı çok yüksek. Tersanem ze k nc , hatta üçüncü tekneler n yaptıran müşter ler m z var. Kal ten zden ve vadetyapılıyor. Tasarımı, ç z mler tamamlanan, model ve performans testler nden başarıyla geçen teknen n kurulumuna başlandı. Un - que Yacht Des gn tarafından tasarlanan proje tamamlandığında kend klasmanında Türk ye’de üret len en büyük tekne olacak. Teknen n 2019’da tesl m ed lmes planlanıyor. Retro tarzında üret len 48.70 metre BILGIN 160 Class c ser s n n lk teknes T meless se potans yel sah b n n stekler doğrultusunda ç tasarımında yapılacak değ ş kl k ç n bekl yor.” “MÜŞTERİLERİMİZLE İLETİŞİMİMİZ ÖMÜR BOYU DEVAM EDİYOR” “Tersane olarak yıllar ç nde gerçekleşt rd ğ m z nsan gücü, tes s ve donanım yatırımlarıyla büyürken ş yapış şekl olarak but k kaldık. Çünkü standart olmayan, her ayrıntısına kadar müşter steğ ne göre yapılan b r ş yapıyoruz. Müşter ler m zle l şk m z sözleşmeden tesl me kadar değ l. Müşter deney m b z m ç n tersanem zle let ş me geçt kler andan t baren ömür boyu devam eden b r yolculuk. Tesl m ett ğ m z tekneler sonbahar ve kış aylarında bakım ve yen leme ç n b ze gel yor. Gerekt ğ nde malzeme ve yetk n b r ek ple b rl kte dünyanın neres nde olura olsun teknen n olduğu bölgeye g d p yer nde tam r h zmet de ver yoruz.” “B lg n Yacht Sh pyard olarak satış ve pazarlama faal yetler m z kend ek pler - m zle İstanbul’dak merkez m zden yürütüyoruz. Ancak gerekt ğ nde uluslararası broker f rmalarıyla da şb rl ğ yapab l yoruz. YAPIMCI Unique Yacht Design tarafından tasarlanan Bilgin 263, tamamlandığında kendi klasmanında Türkiye’de üretilen en büyük tekne olacak
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 15 Türk ye’n n coğraf avantajı yatıyor. Buna şç l k ve materyal kal tes , mal yet avantajı, artan mar na ve çekek yer sayısı ve müşter stekler n karşılama kab l yet eklend - ğ nde sektörün potans yel n n bundan çok daha büyük olduğu söyleneb l r.” “KATMA DEĞERLİ İHRACATA KATKIMIZI ARTIRABİLMEK İÇİN YERLİ ÜRÜNLER KULLANMANIN ÖNEMLİ OLDUĞUNA İNANIYORUZ” “B z malatın yüzde 90’ını kend tes sler m zde gerçekleşt r yoruz. Kalan yüzde 10 ç n h zmet ve ürün aldığımız ş rketlerse sektörün en y ler . A le olarak 5 kuşaktır bu ş yaptığımız ç n çok esk den ber tanıdığımız, güvene ve dostluğa dayalı l şk ler m z n olduğu ş rketlerle çalışıyoruz. Tab k thal ett ğ m z ürünler de var, uluslararası standartlara, sert f kasyonlara uyum sağlamak ç n ve müşter stekler doğrultusunda yerl malzeme yanında thal yan sanay ürünler de kullanıyoruz. Sektör olarak katma değerl hracata olan katkımızı artırab lmek ç n yerl ürünler kullanmanın öneml olduğuna nanıyoruz. Başarısını kanıtlamış yerl tasarım of sler n n de desteklenmes gerekt ğ n düşünüyoruz. Müşter terc hler ne göre H2 g b tasarım of sler n n yanında yerl tasarımcılarla da çalışıyoruz. Örneğ n Türk ye’n n en büyüğü olacak BILGIN 263’ün altında Antalya merkezl Un que Yacht Des gn’ın mzası var.” t kler n zden ödün vermed ğ n z sürece ekonom dek geç c dalgalanmalardan çok da etk lenmeden yolunuza devam etmek mümkün olab l yor.” “TÜRKİYE’DE SEKTÖRÜN POTANSİYELİ BUNDAN DAHA BÜYÜK” “Camper & N cholsons ve Wealth-X mzalı ‘ e State of Wealth, Luxury and Yacht ng’ 2015 raporuna göre, Türk ye 2015’te yaptığı 324 tekneyle global p yasanın yüzde 7’s n tems l ed yor. Boat Internat onal tarafından hazırlanan başka b r rapora göre Türk ye, İtalya ve Hollanda’nın ardından üçüncü büyük yat üret c s konumunda. DENTUR’un 2015 Türk Teknec l k Endüstr s Raporu’ysa Türk ye teknec l k sektörünün yan sanay yle b rl kte ekonom k büyüklükte 5.5 m lyar dolara ulaştığını göster yor. Aynı rapora göre sektörün yıllık büyüme oranıysa yüzde 20. Y ne Boat Internat onal’a göre Türk tersaneler 2015’te 31 la 63 metre arasında değ şen 11 tekne tesl m ett , 73 tekneyse yapım aşamasında. Türk yapımı tekneler n kal te, tasarım ve uluslararası standartlarıyla ödüller aldığına daha sık şah t oluyoruz. Bunun en öneml neden Türk tersaneler n n gün geçt kçe daha deney ml hale gelmes . Artan malat kal teler ve rekabetç şç l k g derler yle AB ülkeler nde olduğu kadar dünyada da talep görüyorlar. Bu başarının ardında
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 16 RÖPORTAJ Şentürk Denizcilik’te Hedef: İhracatı Artırmak Sealux markasıyla kendi ürettiği yaklaşık bin çeşit ürününün yanı sıra ithalatını gerçekleştirdiği 26 farklı markanın ürünleriyle birlikte toplamda 3 binden fazla ürün çeşidini Türkiye pazarına sunan Şentürk Denizcilik, önümüzdeki dönemde ihracat faaliyetlerini artırmayı hedefliyor. Şentürk Denizcilik Genel Müdür Yardımcısı Volkan Şentürk, “Şu anda belirli ülkelere ihracat yapıyoruz. Ancak daha fazla sayıda ülkeye ihracat yapabileceğimizi düşünüyoruz. İmalat hızımızı artırarak yurtdışına yönelik satışlarımıza da ağırlık vermeyi hedefliyoruz” diyor… Cem l Şentürk tarafından 1987 yılında kurulan ve 30 metrekarel k küçük b r atölyede l ft n norsmen ve paslanmaz malzeme üret m yaparak faal yetler ne başlayan Şentürk Den zc l k, bugün kend ürett ğ malzemeler n yanı sıra d str bütörlüğünü yaptığı markalarla beraber 3 b nden fazla ürünü pazara sunuyor. F rma, b r Tuzla’da üçü Marmar s’te olan kend ne a t mağazalarında se 20 b ne yakın ürün çeş d n müşter ler ne ulaştırıyor. Şentürk Den zc l k’ n son dönemde yaptığı çalışmalar, geleceğe yönel k hede er ve planlarıyla lg l f rmanın Genel Müdür Yardımcısı Volkan Şentürk’ten b lg aldık. Şentürk Den zc l k’ n kend markası “Sealux”ün artık sektörde b l nen b r marka olduğunu söyleyen Volkan Şentürk, “Den zc ler, kaptanlar, f rma sah pler artık Sealux markasını tanımaya, ürett ğ malzemeler n kal tes n görmeye ve markaya güvenmeye başladılar. B z de bu tanınırlığı ve güven l rl ğ artırmak ç n ürün çeş tler m z ve kal - tem z sürekl artırmaya devam ed yoruz” d yor. Şentürk Den zc l k’ n malat alanını gen şlett ğ n ve son üç yılda 50 yen ürün çeş d n üret m portföyüne ekled ğ n anlatan Volkan Şentürk, “İthalatını yaptığımız markalara da yen ler eklend . Mevcut markaların farklı ürünler n de ekleyerek sektöre sunduğumuz ürün yelpazem z oldukça gen şlett k. Şu anda p yasaya, b n c varı kend üret m m z olan Sealux markasıyla olmak üzere, 30003500 kalem ürünü toptan olarak sunuyoruz. Kend mağazalarımızda se Türk ye’dek d ğer üret c f rmalardan çalıştığımız ürünlerle b rl kte 20 b ne yakın ürüne müşter ler m z Şentürk Denizcilik Genel Müdür Yardımcısı Volkan Şentürk
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 17 ulaşab l yor” şekl nde konuşuyor. F rmanın üret m portföyünde yer alan ürünler n yüzde 70’ n n p yasada çok satılan ürünler olduğunu fade eden Volkan Şentürk, şöyle devam ed yor: “Üret m portföyümüzdek ürünler n ger kalan yüzde 30’u se satışları hızlı olmasa da p yasada bulunması gereken ürünler. Çok satan ürünler m zden b r , 4 sene önce p yasaya sunduğumuz, Sealux marka kumanda kolu. Hede ed ğ m z adetlerde satmayı başardık, p yasada çok tutuldu ve yurtdışına da gönderd k. Y ne pasarellalarımız ve aydınlatma çeş tler m z de çok satan ürünler m zden. İthal ürünler m zden se d str bütörlüğünü yaptığımız Marco’nun h droforları, s nt neler ve kornaları; South Pac f c markasının ırgatları, d ğer markalarımızdan da usturmaçalar, can salları g b ürünler p yasada çok satılan ürünlerden.” “Her yıl artan b r hracat kapas tem z var. Ayrıca b rçok yerden de tekl er alıyoruz. Bu sebeple hracatımızı artırmamız ç n malat kapas tem z arttırmaya başladık. İmalat hızımızı artırarak yurtdışına yönel k satışlarımıza da ağırlık vermey hede yoruz. Çok daha fazla sayıda ülkeye hracat yapab leceğ m z güce ve kal teye sah p olduğumuzu düşünüyoruz.” 2015 GÜZEL GEÇTİ “2015 yılının aslında daha sıkıntılı geçmes n bekl yorduk. Ancak gerek yen çıkardığımız ürünler n gerekse satış pol t kamızın katkısıyla güzel b r yıl geç rd k. Satış pol t - kamızda şöyle b r değ ş kl ğe g tt k: Kend ürünler m z n yüzde 90’ında dolar-euro’yu kaldırdık ve f yatlarımızı TL bazında sab tled k. Bunun çok olumlu sonuçlarını alınca 2016 yılında da böyle devam etmeye karar verd k. Malzeme satıcıları, bay ler m z, b zden aldıkları ürünün f yatının artmayacağını ya da düşmeyeceğ n b l yorlar. Böyle olunca çok daha rahat mal alıp satab l yorlar. Bu nedenle kend üret mler m zde gücümüz yett ğ nce TL bazında devam edeceğ z.” “2016 yılına ülkede yaşanan olaylardan dolayı çok ted rg n başladık açıkçası. Ne olacağı konusunda önümüzü göremed k. Ama üret c olmamızın ve doğru hamleler yapmamızın da etk s yle şu ana kadar b r sıkıntı yaşamadık. Kend standartlarımızı koruyoruz, lk 6 aydan sonrasında da y ne standartlarımızı koruyacağımızı umut ed yoruz. İnşallah, sadece b z değ l, ülkedek tüm üret c ler güzel b r şek lde yılı tamamlarız.” İstanbul’da düzenlenen yat fuarlarının son dönemde sektöre gerekli katkıyı yapamadığını söyleyen Volkan Şentürk, bu konudaki görüşlerini de bizimle paylaştı. Daha önce her sene katıldıkları fuara bu sene katılmadıklarını belirten Şentürk, “Geçtiğimiz yıl fuarda bazı aksaklıklar olmuştu. Sektördeki önemli rmalardan büyüklerimizle de görüşerek, ‘daha başarılı bir organizasyonla, iki yılda bir yapılacak bir fuar düzenlenmesi’ydi talebimiz. Bu yıl biz de dahil birçok rma fuara katılmadı. İstanbul’da düzenlenen fuarların çok da başarılı olduğunu düşünmüyorum. İstanbul’da, daha çok rmanın yer alacağı, sektöre yeniliklerin sunulacağı, daha iyi bir organizasyonla iki yılda bir yapılacak bir fuar düzenlenmesi gerekiyor. Tabi sektörde herkes farklı görüşlere sahip. Ortak bir noktada buluşulup doğru karar verilmesini bekliyoruz.” İKİ YILDA BİR DÜZENLENECEK DAHA İYİ BİR FUARA İHTİYAÇ VAR
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 18 Bu yazının amacı (ve günümüzün nşaatçılarının çoğunluğu) ç n, geleneksel, orta yollu b rleş k yapıya sadık kalalım. Bu gen ş demograf dek herhang b r nşaatçıya, lam natların tems l örnekler n güç ve sertl k bakımından test etmes öner lmekted r. Eğer bot projes devlet veya gem klasman ş rket kr terler n yer ne get rmek durumundaysa, bu eğ lme ve sıkışma mukavemet , yorulma, reç ne-elyaf oranı testler ve d ğerler zorunlu olab l r. Den zc l k p yasasına h zmet eden tekn k l teratürdek lam nat test ne yapılan referanslar bol olmakla b rl kte, test örnekler n hazırlamakla lg l basılmış b lg oldukça azdır (terc h ed len örnek şek l ve boyutları gösteren ölçülü ç z mler n ötes nde) ve sonuçlar araştırılmaya değerd r (marj nal uygunluğa sah p testlere fazlasıyla para ve zaman harcayab l rs n z). Bununla b rl kte, b r keres nde IBEX’te (Uluslararası Tekne Yapımcıları Serg s Konferansı) lam nat denemes ne l şk n b r sem ner n moderatörlüğünü yapmıştım. Bu sem ner n b rkaç yıl önce gerçekleşmes ne rağmen, konuşmacı R chard Downs - Honey tarafından öneml b lg ler ver ld ve Derek Novak yukarıda üstü kapalı söylenen temel soruları cevaplama açısından oldukça yol Bu konuyu neden ele aldığımız, en başta d kkat ed lmes gereken husus. Ahşap tekne üret c ler (geleneksel veya modern olsun) ve metal zanaat ustaları (alüm nyum ve çel k) genell kle b r mühend sl k test laboratuvarına tekne veya güverte örnekler n göndermez. Neden? Çünkü bu nşaat mecrasında malzeme özell kler y ce belgelenm şt r; ahşap gövde elemanları ve yapının kanıtlanmış tar hsel ver ye uyduğu bel rt leb l r. N tek m metal tekneler ç n mal ed lm ş ham maddeler onaylanab l r şek lde muntazam ve eş yönlüdür Buna karşılık, astarlama becer ler n n (bazen aynı malathane çer s nde) yanı sıra nşaatçının kullandığı reç ne karışımları, kumaş desteğ ve ham maddeler göz önüne alındığında tek katlı kaplama veya sandv ç karma FRP botlarının f z ksel özell kler oldukça değ şkend r. Kapalı döküm süreçler değ şkenl ğ azaltab l r; özell kle üret m ortamında ıslak l er kullanılıyorsa. Prepregler yalnızca üret m bölümündek süreç kontrolü sıkı b r şek lde sağlanırsa metale kend kıvamlılıklarında yaklaşır; prepregler çok pahalıdır, bu nedenle bunları kullanan nşaatçılar den zc l k endüstr s nde azınlığı oluşturmaktadır. Laminat Örnekleri Yapımı ve Test Edilmesi * ÇEVİRİ İki emekli bahriyeli-mühendis, uygun test örneklerinin nasıl hazırlanacağı ve neyin test edileceği üzerine pratik bir kılavuz sunuyor... * Professional BoatBuilder’den tercüme edilmiştir. Yazar: PAUL LAZARUS
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 19 fından etk lenme olasılığı var?” “İster ç tasarımcı ya da danışman mühend s olun, nşaatçının kal tes n , yeteneğ n üret m bölümü şartları ışığında kend veya müşter n z n beklent ler n karşılamak üzere değerlend rmek ç n bu testler kullanıyor musunuz? Kal te kontrol sürec n n b r parçası olarak bu testler düzenl olarak tekrarlanacak mı? Yoksa yapı varyansını açıklamak ç n geçerl olacak tasarımda hesaba katılacak opt mum/ deal özell kler sağlamaya mı çalışıyorsunuz?” “Kal te güvences ç n, üret m bölümünde meydana gelme ht mal en yüksek olan faktörler ve böylece sorun olab lecek şeyler nelerd r? Ve kal tedek bu hmaller testte fark ed lecek m ?” “Gerçekten de gem klasman ş rket n n bel rtt ğ stek l stes ndek her şey gerçekleşt rmek zorunda mıyız?” “Parametrelerden söz açılmışken, ger - l m, kompres f, kuvvet, sertl k vb. de test ed lecek m ?” “B rden fazla yönde m test etmel y z? Lam nat dengel m ? Sadece asal ger lmelere l şk n kr t k yönde test edeb l r m y z? Ş md l k son soru: Hang test standartları kullanılacak?” LAMİNAT TESTLERİNİ PLANLAMA Downs-Honey bu soruların ardından sunumuna başladı. D nley c ye lam nat testler ne nasıl hazırlanılacağını ve test örnekler n n üret m ve tasarımı ç n prosedürler anlatmaya başladı. kat ett . Bu sorular şunlardır: b r nşaatçının güven l r test örnekler sağlaması ç n zlemes gereken prosedürler nelerd r ve “dışarıdan” b r acentey tatm n etmek ç n ne kadar m n mum test bataryası gerekl d r? RİCHARD DOWNS HONEY Downs-Honey o dönemlerde genel merkez Yen Zelanda’da bulunan ve gem c - l k karma ş rket olan H gh Modulus’un müşterek sah b ve yardımcı yönet c s yd . Sonrasında H gh Modulus, İsveç çok uluslu b r ş rket olan Gur t tarafından satın alındı; Downs-Honey ş md merkez Br stol, Rhode Island’da bulunan Gur t (ABD) ç n t car gel ş m ş nde. Kar yer ne halen ün vers te öğrenc s yken den zc l k karma ş rketler nde başladı ve en sonunda mak ne mühend sl ğ nde yüksek l sans yaptı. Auckland Ün vers tes n n mühend sl k bölümü uygun b ç mde kadroyla ve ek pmanla donatılmadan önce kompoz t tekne nşasına odaklanmayı terc h ett ğ ç n, Downs-Honey’n n çalışma programı çoğunlukla bağımsızdı; zamanını f berglas botlar nşa etmekle ve ün vers - ten n c s m mukavemet laboratuvarında kend sözler yle “b r şeyler yaparak ve kırarak” geç r yordu. Bu laboratuvarın yetenekl tekn syen Terry Boyd, Downs-Honey’e o kadar y eğ t m verd k , yıllar sonra H gh Modulus Boyd’u Downs-Honey’n n sözler yle “danışmanlık temel nde” şe aldı. Downs-Honey, IBEX sunumuna ön sıralarda oturan katılımcılara b r d z pragmat k sorular sorarak başladı: “Kend n ze b r lam nat test yle ne öğrenmeye çalıştığınızı sorun. Ney bel rlemeye veya doğrulamaya çalışıyorsunuz? Tasarım ver ler n ve varsayımları onaylamak ç n m ? Eğer öyleyse, neden malzemeler n temel performanslarından ve nasıl b r araya geld kler nden em n olmamanız mı? Yoksa karışımda b l nmeyen b r unsur mu var? Farklı b r reç ne s stem m yoksa? Yoksa süreç parametreler n doğrulamaya mı çalışıyorsunuz?” “Bel rl parametreler gem klasman ş rket n n onayını almak ç n sağlamanız mı gerek yor? Eğer tasarım ver ler n onaylıyorsanız, hang özell kler öneml kabul ed l yor? Tahm n etmes en zor olanlar hang ler ? Hang ler n n yapı ve böylel kle lam nat örnekler n oluşturma sürec taraGurit’teki (ABD) Richard Downs-Honey, “Belgelendirme hayati öneme sahiptir ve ne kadar çok detay olursa o kadar iyidir” diyor. Bu yapısal tasarım araştırma projesinin son raporundan alınan bölümde, tüm uygulanabilir veri kelimeleri, sayıları ve elle çizilmiş skeçler, bantlanmış ek yerlerin soyulma dayanımını belirlemek için bir dizi laminat örnek testi için girilmiştir. Bu gemi bölmesi soyulma testi Downs-Honey’e göre “standart dışıdır”. “Malzeme özelliğinden çok bilmek istediğimiz şeyi test etmektedir.”
20 MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 ÇEVİRİ yapab l r m s n z? Orada yazılı olan bel rl aşamalarda soru sormak, hatta daha da kötüsü tahm nde bulunmak zorunda mı kalıyorsunuz? Ustalar üret m bölümünde tekne nşası ç n sert prosedürlere sah p oldukları ç n mutlu görünüyorlar. Ama numuneler ç n genell kle ‘N ye uğraşalım?’ d ye düşünüyorlar.” “Tamam. B rkaç y örnekler yapmak ç n hazırız. İlk olarak, malzemeler bel rley n. Sonra destek ç n üret c n n ver l stes n ed n n ve sağlanan malzemelerle karşılaştırın. Alansal ağırlığı (her b r kuru destek katmanının b r m alan başına ağırlık (kütle)). Doğru ürüne sah p olduğunuzdan em n olmak ç n malzemey görsel olarak nceley n. Kullanmakta olduğunuz katal zör veya sertleşt r c s stemler n n kullanılacak reç ne le uyumlu olduğuna ve oranların açıkça bel rt ld ğ ne ve doğru b ç mde ölçüleb leceğ ne em n olun.” Downs-Honey, b r sürü not tutmaktan çok, bas t standart örnekler yaratarak t t z kayıt tutmayı vurguladı: “İlg l tüm part numarası, parça numarası ve benzerler n zleneb l rl ğ sağlamak ç n kayded n. Tüm katmanları önceden kes n ve et ketley n, gerekl düzende sıralayın. Sağ tarafa mı yoksa ters yüz mü uygulandıklarını kontrol ed n. Eğer desteğ n yapısından açıkça anlaşılmıyorsa, l f n yönünü bel rley n ve palamar yönünü şaretley n. Astarlama masasını, numune boyutunun çevres yle ve yön şaretler yle şaretley n. Eğ m ve l f yönünden yüzde yüz em n olun.” “Her destek parçasının ağırlığını ve uzunluğunu kat kat alan ağırlığını hesaplayarak ölçün. Çek rdek malzemeler n ağırlığını yoğunluğu hesaplayarak ölçün. Soyma kumaşı ve güvenl k vanası g b tek kullanımlık tüm malzemeler n ağırlığını kullanmadan önce ölçün. Kat kat gerekl olan reç ne ağırlığını tek kullanımlık malzemeler ve kalıp şlemler ç n pay bırakarak bel rley n. Reç ne potunu tartın, gerekl m ktarın üçte k s n dökün ve tekrar tartarak kontrol ed n. Reç ney kumaşa gerekt ğ kadar dökün ve devamlı olarak yeterl m ktarın dökülüp dökülmed ğ n kontrol ed n. Her kat ç n tekrarlayın. Pottan ne kadar reç ne döküldüğünü bel rlemek ç n önces nde ve sonrasında takımları tartın.” “Kırpmadan önce örnekler tartın ve nşaat sırasındak kayıtlı ağırlıklarla karşılaştırın. Örnekler n kenarlarını kırpın, “B r plan hazırlamalısınız” ded . “Standartların veya karşılamayı umduğunuz standartların güncel b r kopyasını ed n n ve okuyun. Standartlara göre testler yürüteb lmek ç n laboratuvarın gerekl dem rbaşlara sah p olduğunu tey t ett r n. Sonra, numune geometr s n bel rley n-bazen seçenekler vardır-ve bu test alıştırmasının sonunda bu numuneler doğru b ç mde keseb leceğ n z tes sata sah p olduğunuzdan em n olun. Bu b z b rkaç temel soruya yönlend r yor: Bel rt lm ş standartlarda ne tür değ ş kl kler veya çeş tlemeler yapmak st yorsunuz? Neden? Bu değ ş kl kler üçüncü k ş ler ç n kabul ed leb l r m ? Yan klasman ş rket ç n?” “Tamam. Test örneğ n tasarlama zamanı. Numuneler kesmek ç n aralarında yeterl boşluk olduğundan em n olun” ded Downs-Honey. “Benzer şek lde çevren n etrafında yeterl boşluk olduğundan em n olun, m n mum 2 “ (50.8 mm) çünkü kenarlar aşırı sıkışma yapab l r ve orada farklı b r kumaş çer ğ oluşab l r. Ve asla kare örnek yapmayın. Neden? Çünkü hang yönün tekne boyunca veya teknen n b r ucundan d ğer ucuna olduğunu karıştırmak çok kolaydır, eğer kare b r örnek alırsanız numuneler yanlış yönlerde kesers n z. Ama eğer, örnek uzun ve darsa, o zaman ön ve arka yönler kolaylıkla tesp t ed leb l r, hem katlar yukarı doğru uzanır ve numune kes l r.” “Ş md lam nat test örnekler n n üret m ç n prosedürü yazın. Önce amacı açıklayın, böylece numuney yapmakla görevl her k mse neden yapıldığını anlasın ve umarız k bu da yazılı tal matlarınız sten len sonuçla uyumsuz olduğunda bu numune üretme sürec ne katkıda bulunacaktır.” “Kullanılacak tüm malzemeler konusunda kes n olun. Markaların adını söyley n, ürün numarasını ve d ğer şeyler bel rt n. Sürec adım adım anlatın, sandv ç yapı ve yapım sonrası prosedürler g b bütün adımları bel rt n. Beklenen l f çer ğ konusunda açık olun ve kabul edeb leceğ - n z aralığı ve reddedecekler n z bel rt n. Kayded lmes gereken b lg ler bel rley n. Lam nasyon sonrası yönergeler , anlamlarını, numuneler n kes lme yöntem n , gerekl toleransları bel rt n.” “Ş md prosedürü sank ney n planlandığı hakkında h çb r f kr n z yokmuş g b tekrar okuyun. Sağlanan b lg yle örnek
MAYIS - HAZİRAN 2016 / SAYI 56 21 n l r sonuçlar ç n ödeme yapmaya değer. Ancak bu nsanları a len zden daha y tanımıyorsanız bunu laboratuvara bırakmayın. S z test yapılırken orada bulunmaya, gözlemlemeye ve süreçler ve kısıtlamaları öğrenmeye çağırıyorum. Kurulumun fotoğra arını çek n. Bazı boyutları veya düzenlemeler kayıt altına almayı unutmuş olab l rs n z; zaman ç nde b r fotoğraf özell kle test tekrarlamak st yorsanız s ze bunu hatırlatacaktır.” “Test önces nde beklenen sonucu bel rlemek öneml d r. Başlamadan önce, sayıları bel rley n ve sonuçları ön görün. Sadece kuvvet değ l, aynı zamanda kullanılacak test yöntem nde beklenen gerçek hata yükünü de ön görün. Ayrıca yalnızca hata yükünü değ l, hata modunu da tahm n ed n. Kabul/Ret sev yeler n z bel rley n, böylece yanlış sonuçlar görünmeye başlarsa- beklemed ğ n z sonuçlar - bu b r an önce test durdurmanız ve durumu gözden geç rmen z ç n uyarı şaret olur. Eğer b r laboratuvar tekn syen ş n ç ndeyse, ney bekleyeceğ ve ne zaman duracağına l şk n yeter nce b lg lend r ld ğ nden em n olun.” “Ş md örnekler ölçün. Hassas yet n farkına varın. Bundan kastım, b r m krometre ölçün ve tekrar tartın. L f çer ğ n hesaplayın. Pahalı hazırlık ve test sürec ne başlamadan önce gözlem yapın. Bu noktada sorulması gereken sorular: Kalınlık beklend ğ g b m ? L f çer ğ beklend ğ g b m ? Eğer sandv çse lam natın kal tes ve çek rdek bağı kabul ed leb l r m ? Numuney reddetmen z veya tekrar yapmanız ç n b r sebep var mı?” NUMUNE HAZIRLAMA Downs-Honey sonrasında test ç n numune hazırlama konusuna geçt : “Astarlama masasından b r örnek çıkarmadan önce, örneğ veya örnekler önceden bel rled ğ n z yönlere şaretley n. Doğrudan numunen n üzer n şaretleme kaçının; yazmak ç n maskeleme bandı ve yazmak ç n daha y b r yüzey kullanın.” “Deney ek pmanlarını beklerken, örnekler kesmeden önce numune üzer ne sekmeler yapıştırmayı düşünün ancak d kkat ed n bunu yapmak kesme sürec n karmaşık hale get reb l r. Bez bant nşa ederken çok d kkatl ve t t z olmalısınız: kalınlığın eş t olmasına d kkat ed n, tutkal tabakasının kal tes n kontrol ed n, güzelce açıklanmış kon k v da kılavuzuna bakın, bez bant konumlarının her k tarafta da eşleşt ğ nden em n olun. Bez bantlar, kulplardak baskıyı azaltmak ve dağıtmak üzere orada bulunmaktadır; y tutturulamamış bez bantlar test sırasında sorunları arttırab l r.” “Terc hen k kenar oluşturacak şek lde tek b r kes k atmak yer ne aralarında yeterl boşluk bırakarak numunen n k tarafını da kes n.- bu durumda tekl kes mdek bozukluk her k numuney de etk leyecekt r.” “İşte y ne b r başka uyarı bayrağı: Kes m şlemler le lg l sınırlamaların farkında olun. Bazı numuneler ger lme ısısına karşı duyarlıdır, özell kle fotoblokların dah l olduğunda d ğer örnekler su g r ş ne karşı duyarlı olab l r. Özell kle çok eksenl desteklerde l f hasarı ç n arka tarafa bakınız. En son olarak, b r sonrak adıma geçmeden önce örnekler kes ld kçe plast k poşetler et ketley n.” “Bu sonrak adım test veya testler gerçekleşt rmek ve sonuçları anal z etmek. Bu uygun b r test tes s gerekt r yor.” TEST ETME “Test numuneler ç n ş ek pmana ve deney me sah p b r ne ver n çünkü güveİki sandviç laminat örneği, aşağıdaki bantlanmış eklem soyulması laboratuvar testi kaydı için fotoğraflanmıştır. Üstteki resim balsa çekirdeğinin gerilim başarısızlığını alltaki ise çekirdek kesme gerilimi başarısızlığını göstermektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=