10 Mart 2010 | HABERLER 18. Sayı (Ocak-Şubat 2010)

Türkiye'de alüminyum direk imalatı yapan ilk firmalarından olan Dökar Yat, alüminyum direk imalatında kaliteden ödün vermemek için imalatta kullanılan ekipmanların büyük çoğunluğunu kendi imal ediyor.
Türkiye'de alüminyum direk imalatı yapan ilk firmalarından olan Dökar Yat, alüminyum direk imalatında kaliteden ödün vermemek için imalatta kullanılan ekipmanların büyük çoğunluğunu kendi imal ediyor.

Türkiye'de alüminyum direk imalatı yapan ilk firmalarından olan Dökar Yat, alüminyum direk imalatında kaliteden ödün vermemek için imalatta kullanılan ekipmanların büyük çoğunluğunu kendi imal ediyor. Dökar Yat, prestijli projelerde en çok tercih edilen firmalar arasında, ilk sıralarda yer alıyor.

Türk yelkenciliğinin renkli simalarından Çetin Döker ve  Levent Karabeyoğlu ortaklığında kurulan Döker Yat, alüminyum direk imalatı yapan ilk firmalar arasında yer alıyor ve 45 yıldır direk imalatında prestijli projeler gerçekleştiriyor. Çetin Döker'in vefatının ardından, babası gibi çekirdekten dökümcü olarak yetişmiş olan oğlu Sağanak Döker, Dökar Yat'ın faaliyetlerini devam ettiriyor.  Üç kuşaktır dökümcülük işi yapan Döker ailesi, denizci kimlikleriyle denizde olması gereken en iyi, en sağlam ekipmanı üretme anlayışından taviz vermeden yollarını devam ediyor. Firma Tuzla Kimyacılar Organize Sanayi Bölgesi'nde 3600 m2 kapalı alana sahip tesiste, alüminyum konusunda geniş birikime sahip 15 kişilik ekiple faaliyetlerini sürdürüyor. Dökar Yat'ın tesislerini gezip, firma ortaklarından Sağanak Döker'den ürünleri, malzeme tedariği, tasarım-imalat-montaj süreçleri, müşterileri ve iş prensipleri hakkında detaylı bilgi aldık.

Dökar Yat nasıl kuruldu?

Dökmekten gelen "Döker" soyadımızdan anlaşılacağı gibi ailem uzun yıllardır dökümcülük işi yapıyor. Babam Çetin Döker, kendisi gibi dökümcü olan dedem Hasan Döker'in yanında bu işi öğreniyor. Babam yelkenli bir tekne inşa ediyor. Bu teknenin liftinglerini ve diğer ekipmanlarını kendisi yapıyor. Arkadaşları da lifting ve ekipman yapmasını istiyorlar. Babam böylece döküm atölyesinde tekneler için malzemeler üretmeye başlıyor. Babam 2006 yılında Levent Karabeyoğlu birlikte Döker Yat'ı kurdu. 2006 yılında babamın vefatından sonra İngiltere'deki yat dizayn eğitimime ara verdim. Ortağımız Levent Abi ile birlikte Döker Yat'ın faaliyetini Dökar Yat olarak devam ettiriyoruz.

Ürün gamınızda neler var?

Teknede güverte üstünde alüminyum olan tüm ekipmanları, yelken direği ve buna bağlı tüm donanımlarla, paseralla, hatch ve lumboz imal ediyoruz. Bir yaptığımız ürünün aynısını bir daha yapmıyoruz. Tüm ürünlerimizi tekneye özel, custom olarak imal ediyoruz.

Projeler size nasıl geliyor?

Bize gelen projelerin direk hesaplamalarını yapıp, maliyetini ortaya çıkarıyoruz. Fiyat teklifimizi müşteriye iletiyoruz. Anlaşma sağlandığında müşteriden teknenin çizimlerini alıyoruz. Teknenin özellikleri, hangi denizlerde kullanacağı, yelken alanı gibi hususları göz önüne alarak direk üstünde oluşan yükleri hesaplıyor, direğin tasarımını yapıyoruz. Çalışma sistemimiz anahtar teslimi. Direğin tasarımından üretimine, montajından yelken testlerine kadar müşteriye komple, anahtar teslimi paket bir hizmet veriyoruz.

Malzeme tedariğini nasıl yapıyorsunuz?

Genelde kullandığımız malzemeleri stoklarımızda bulunduruyoruz. Yurt içinden ve yurt dışından malzeme alımları yapıyoruz. 80 adetin üzerinde kalıbımız var. Direk talebi doğrultusunda tedarikçilerimiz kalıplarımızı kullanarak isteğimiz malzemeyi üretiyor. Alüminyum, alüminyum-bronz, paslanmaz, nitronik 50, plaka gibi  farklı malzemeler kullandığımız için hammadde alımlarında değişik firmalarla çalışıyoruz. En iyi üreticilerle çalışmaya özen gösteriyoruz. Hollanda'nın en iyi alüminyum üreticisi olan Nedal ile çalışıyoruz. Kullandığımız tüm malzemeler bulunması zor, amaca en uygun ve denize özel marin malzemeler. Alüminyumda marin grade, paslanmazda 316, 904 kalite malzemeler kullanıyoruz. Direklerde boya tercihlerini teknede kullanılan markaya bağlı olarak, müşterilerimiz yapıyor, ama ağırlıklı olarak Awlgrip kullanıyoruz.

Direkler nasıl imal ediliyor?

Direğin yüzde 96'sını alüminyum malzemeler oluşturuyor. Alüminyum direklerin imalatı extruzyon yöntemiyle yapılıyor. Yani granül, biyet halindeki hammadde ısı ile eritiliyor, istenilen kalınlık ve şekil vermek için bir kalıptan basınç yoluyla geçiriliyor. Direklerde alüminyum 6000 serisi alaşımlar kullanılıyor. Müşterinin tercihlerine göre direkler tek veya çok parçalı olabiliyor. Tek parça direk kullanımı taşıma maliyetlerini önemli ölçüde artırıyor. Sumarine yaptığımız son projemizde 42 metrelik boyda eksiz yekpare alüminyum direk imal ettik; 48 metre boya kadar eksiz direkler yaptık.

İmalatın aşamaları hakkında bilgi verir misiniz?

Direğin tasarımda tekne tipi ve kullanım amacına bağlı olarak, kullanılacak servis mandarları, gurcatalar, yelken sistem rayları, elektrik tesisatı, havalandırma perde takviyeleri gibi detaylar ortaya çıkıyor. Kesim, kaynak işleri ve küçük parçaların tornada imalatı birbirine paralel olarak yapılıyor. Kaynak işlemi mukavemeti etkileyen önemli bir uygulama. Normalde bu tür işlerde yaygın olarak argon kaynağı kullanılıyor. Biz çok daha derine inebilen helyum kaynağını kullanıyoruz. Argon 10 mm derinliği inerken helyum 40 mm derinlikte kaynak işlemi yapabiliyor.

Kaynak işlemi alüminyumun granül yapısını bozan ve mukavemetini yüzde 70 gibi önemli ölçüde azaltan bir işlem.  Bu nedenle alüminyumun mukavemetine en az zarar veren dünyanın en iyi MIG gazaltı kaynak makineleriyle çalışıyoruz. Kaynak işleminde alüminyuma özel bir bilgisayar programı kullanıyoruz. Kaynağın neden olduğu mukavemet zayıflıklarını önlemek için gerektiğinde daha kalın malzeme kullanıyoruz.

Projeye uygun olarak belirli bir plan dahilinde direğin imalatı gerçekleştiriliyor. Kesme, kaynak ve ekipman montajlarıyla boya öncesi direğin imalatı sonlandırılıyor. Tekne sahipleri teknenin renk formuna uyum sağlaması için boyalı direk tercih ediyor. Boya, özellikle macun işi direk imalatında en çok zaman alan işlem durumunda. Tüm yüzeyler istenen form düzgünlüğü yakalanıncaya kadar macunlanıyor. Son kat boyalar fazla zamanımızı almıyor.

Taşıma ve montaj operasyonları nasıl yapılıyor?

Taşıma aracı fabrikanın içine kadar giriyor, vinçle direği TIR'a yerleştirip, sabitliyoruz. Direk çok ağır değil ama uzunluk nedeniyle taşınması ve montajı uzmanlık istiyor. RMK, Proteksan ve Sumarine gibi direk dikelebilecek birkaç tane tersane var. Direğin uzunluğu ve teknenin denizdeki yeri nedeniyle direğin dikelmesinde 600 tonluk kaldırma kapasiteli vinç kullanılıyor. 6 kişilik montaj ekibimizle çift direkli bir teknenin direğini ortalama 4 gün içinde dikiyoruz. Yelken bezlerinin çekilmesi, yelken denemesi dahil en geç 1,5-2 hafta içinde işimizi tamamlayıp, tekneyi teslim ediyoruz.

Kimlerle çalışıyorsunuz?

Projeler ağırlıklı olarak tasarımcılar veya yapımcılar kanalıyla bize geliyor. Tekne sahipleri ve yapımcılar donanım seçiminde tasarımcıların referanslarına güveniyor ve önem veriyorlar. Tanju Kalaycıoğlu, Turan Soyaslan, İbrahim Karataş, Andre Hoek, Gerard Dykstra, ve Antonius Ploutis gibi tasarımcılarla çalışıyoruz. Tekne sahipleriyle tasarımcıların dostluk derecesinde iyi ilişkileri oluyor. Proje içinde tasarımcı kanalıyla veya doğrudan müşterilerle sürekli ilişki içinde oluyoruz.

Mengi Yay, Proteksan, Sumarine, Huzur Yat, Pax Navi, Ses Deniz Araçları gibi yapımcılarca çalışıyoruz. Turan Soyaslan dizaynı 30 metrelik Paşa, İbrahim Karataş dizaynı 36 metrelik Levantin, Tanju Kalaycıoğlu dizaynı 36 metrelik Zelda ve Andre Hook dizaynı 30 metrelik Jazz son teslim ettiğimiz projeler. Sefer Yıldırım'ın 26 metrelik teknesi ve Sumarine'de yapılan 36 metrelik Zelda'nın ikizi olan teknelerin direkleri, imalat aşamasında olan projelerimiz.

Direk ve arma klaslı olarak mı yapılıyor?

Alman Loydu haricinde direk ve armada klas aranmıyor. Doğru yapım kurallarını bilir ve uygularsanız klasa gerek yok. Klas sertifikası müşterinin kendini güvende hissetmesini sağlıyor. Oluşturduğumuz güven ve işimizin kalitesi, müşteriye verdiğimiz garanti durumunda. Müşterimize  "denizler kuruyuncaya kadar direğimizi kullanabilirsiniz" diyoruz. Yaptığımız ürünün her zaman ve her şekilde arkasındayız.

Performansınızı nasıl değerlendiriyorsunuz? 

İşlerimiz ne artırıyor ne de azalıyor. Mevcut yapımız, kapasitemiz talepleri karşılayacak düzeyde. Her zaman bize verilen tarihte işlerimizi teslim ediyoruz. Genelde yapım süreçleri uzuyor, tekneler zamanında suya inemiyor. Biten işler, tesisimizde beklemek durumunda kalabiliyor. Krizle birlikte alacaklarımızın tahsilinde sorunlar yaşıyoruz, iptal edilen projeler oldu. Tekne yaptıran kesim finans olarak hala güçlü durumda. Ancak piyasalardaki belirsizlik ve risk nedeniyle herkes beklemeyi tercih ediyor. Yat imalatında hızlı değil, yavaş bir düzelme olacağı düşüncesindeyim.

Dökar Yat firma ortaklarından Sağnak Döker:

Müşteriye elinizdeki ürün en iyisidir diyebiliyoruz

Direk imalatına paralel olarak, direklerde kullanılan gurcata, bumba, makara, lamba aparatları gibi ekipmanların  tamamını kendimiz imal ediyoruz. Dışarıdan hazır olarak satın aldığımız malzeme yok denecek kadar az. Bunun nedeni para kazanmak değil. Dışarıdan hazır olarak ekipman satın almak, çok daha ekonomik bir çözüm. Ancak ihtiyacımız olan ürün kalitesine bu şekilde ulaşmak mümkün olmuyor. Kendi bünyemizde imal ettiğimiz ürünler, mümkün olan en iyi kaliteye ulaşmamızı sağlıyor. Müşteriye gönül rahatlığı ile "elinizdeki ürün en iyisidir" diyebiliyoruz. Biz öncellikle para kazanma mantığıyla hareket etmiyoruz. Teknesi olan bir insan olarak öncelikle teknede sorun çıkarmayacak, güvenle, rahat ve uzun süre kullanılacak kalite ve sağlamlığında emin olduğumuz ürünler ortaya koyuyoruz. Kimsenin başına denizde hiçbir şey gelmemeli, yanlış yapılan işlerin denizde telafisi yok. Kendi teknemde olmasını istemediğim hiçbir şeyin, başkasının teknesinde olmasını da istemem.

 

---

R E K L A M