Yat yapımcılarının 2010 ve 2011 yılı değerlendirmesi
2008 yılının sonlarında baÅŸlayan kriz yat imalatını da ciddi biçimde etkiledi. 2009 yılında eldeki projelerin devam etmesine raÄŸmen, 25 metre üstü yat taleplerinin azalması ve 25 metre altı seri üretim tekne ihracatının durma noktasına gelmesiyle, yat üreticileri zorlu bir yıl geçirdi. 2010 yılında ekonomideki olumluklara baÄŸlı olarak yat imalatı da bir önceki yıla göre kısmi bir düzelme gösterdi. Türkiye'de üretim yapan yat yapımcılarından 2010 yılı üretimleri, devam eden projeleri, krizin firma ve sektör üzerindeki etkilerine yönelik bilgi ve görüşlerini aldık. Firmalar, genel olarak krizden etkilenmelerine raÄŸmen, bu süreçte küçülerek de olsa üretimlerine devam ettiklerini, 2011 yılında sektörün 2009 ve 2010 yılına oranla daha iyi bir dönem geçireceÄŸini umduklarını bildirdiler. Aegean Yacht 2009 yılında yapımına başladığı 24 metrelik yeni inşa çelik motorsailer’i denize indiren Aegean Yacht, 2010 yılında bir dizi refit projesi gerçekleştirdi. Beş aylık süreçte 50 metre boyundaki Shadow Boat’un mekanik ve elektrik bakımlarını yapıp, iç dekorasyonunu da yenileyen Aegean Yacht, 28 metre boyunda Heesen marka alüminyum motoryatın gövde tamiratı ve komple boya işini üstlendi. Teknenin iç mekânında, mobilyalarında, mekanik ve elektrik sistemlerinde yenilikler gerçekleştirerek, 6 aydan biraz daha uzun süren refit projesi, yaz ortasında teslim edildi. 32 metrelik CBI Navi marka motoryat üzerinde ise boya tadilatı, iç mekânların komple verniği, master kabin dekorasyon değişikliği, güvertenin yenilenmesi ve stabilizer onarımı gibi işler 3 ay gibi kısa bir süre de tamamlandı. 18 metre Hollanda yapımı bir çelik motoryatta, komple boya uygulaması, kıça yüzme platform imalatı, iç mekânlarda yenilikler, elektrik ve mekanik tesisatın elden geçirilmesi gibi işleri gerçekleştiren Aegean Yacht, 2010 sezonun başında tekneyi Rus sahibine teslim etti. 25,80 metre Benetti marka motoryatın komple içinin sökümü, dış ve iç boya, yalıtım, elektrik ve mekanik aksamın yenilenmesi, tüm yaşam mahallerinin yeniden dizayn edilerek imal edilmesi gibi refit işleri, tersanenin yaptığı işler arasında yer aldı. Firma ayrıca 22,50 metre boyunda kendi imalatı olan çelik guletin iç mekânlarının komple yenilenmesi, 24 metrelik ahşap guletin salon yenilemesi ve 35 metrelik ahşap guletin mutfak modifikasyonunu gibi işleri de 2010 yılında gerçekleştirdi. Aegean Yacht Yönetim Kurulu Başkanı M. Sinan Özer, projeleri ve sektörün performansını şu sözlerle değerlendirdi: “İki ay önce 2 adet 28 metrelik çelik motoryatın imalatına başladık. Yatın üst binası alüminyumdan imal olacak. 5 misafir kamarasının bulunduğu motoryatta master kabin ana güvertede. 2’şer adet 910 HP Yanmar makinenin bulunduğu yatları, 2011 sonu gibi denize indirmeyi planlıyoruz. 2010 sezon sonu karaya çektiğimiz Azimut marka motoryatın komple bakım onarımının yanı sıra 22 metrelik ahşap guletin komple yenilenme işlerini de üstlendik. Ayrıca sözleşme aşamasında olduğumuz 57 metre boyunda modern bir yelkenli süper yat projemiz var.Türkiye bir krizler ülkesi ve ben de herhalde her Türk iş adamı gibi Harvard'da kriz yönetimi dersi verebilirim. Kriz anında paniğe kapılmayacaksın. Derhal küçüleceksin ama ekibinin omurgasını bozmayacak, ona sahip çıkacaksın ve fırtına dindiği anda derhal yatırım yapacaksın. Yukarıdaki reçeteyi uygulamayanlar zor günler yaşayacak ve zaten şu anda yaşıyorlar. Sektörü cazip bulup sonradan giren romantik yatırımcılar da sektörden çıkacaklar. Kalan sağlar bizimdir!” Alia Yat Antalya Serbest Bölgesi’nde faaliyet gösteren Alia Yat, 2010 yılında, imal ettiği iki adet 17 metrelik yelkenli katamaranın yanı sıra, 2009 yılında üretimine başladığı 25 metre boyunda karbon takviyeli kompozit bir yelkenliyi suyu indirdi ve Amerikalı müşterisine teslim etti. Firma 33 metrelik bir yelkenlinin ve Marmaris’te gerçekleştirdiği bir operasyonla da 30 metrelik bir katamaranın bakım onarım işini tamamladı. 25 metrelik 2 yelkenlinin yapım çalışmalarını sürdüren ve 29 metrelik yeni bir yelkenlinin yapımına başlayan Alia Yat, 2011 yılının sonbahar ve 2012 yılının baharında bu tekneleri sahiplerine teslim etmeyi planlıyor. 40 metre üzerinde yelkenli yapımına yönelik görüşmelerini sürdüren firma, bir adet deplasman tipinde büyük boy motoryat yapmayı da planlıyor. Karbon takviyeli kompozit tekne yapımında uzmanlaşan firma, bir yandan büyümesini sürdürürken bir yandan da yarış amaçlı performans yelkenli tekne yapımında uzmanlaşmayı hedefliyor. ” Alia Yat firma ortaklarından Tersane Müdürü Ömer Koray, krizin sektöre ve firmalarına etkileri konusunda dergimize şu açıklamalarda bulundu: “İzleyebildiğim kadarıyla kriz, üretim süreci kısa ve düşük bütçeli projeleri daha yoğun bir şekilde etkiledi. Büyük projelerde başlamış işler genelde sürdü, ancak yeni siparişlerde ciddi bir yavaşlama oldu. Gerek küçük tekne üreticileri gerekse büyük tersaneler, belli bir süre içinde krizin etkilerini birebir yaşadılar veya hissettiler. Ancak Alia Yat ve serbest bölgedeki bazı firmalar krizin etkilerini çok sınırlı biçimde hissettiler. 2010 yazından itibaren de yeni proje taleplerinde belirgin bir hareketlenme olacağı ortaya çıktı. Eğer politik ve ekonomik gelişmelerde korkulanın aksine olumsuzluk yaşanmazsa, 2011 yılının sektörümüz için daha iyi geçeceğini düşünüyorum. Sevinerek görüyorum ki, Türk yatçılık sektörü ismini ve talebini yaratmış durumda. Eğer bütçelerimize, taahhütlerimize, kalite ve teknolojiye önem verirsek, bu sektörde uluslararası rakiplerimizi çok daha fazla zorlayacağımız inancındayım.” Arkın Pruva Yat Arkın Pruva Yat, 2010 yılında 25 metre klasik ahşap yelkenli bir teknenin imalatına başladı. Yelken performansının ön planda tutulduğu proje, epoksi lamine olarak imal ediliyor. İç ve dış tasarımı, İngiliz "Burnett Yacht Design" firması tarafından gerçekleştirilen teknenin, 2011 yılının mayıs ayında denize inmesi planlanıyor. Diğer taraftan Arkın Pruva Yat dünya çapında isim yapmış tasarımcı Rob Humphreys ile yeni bir model üzerinde ortak bir çalışma yürütüyor. Tempus isimli klasik yelkenli teknenin 84 ve 170 feet arası 7 ayrı boy için ön model çizimleri tamamlandı. Arkın Pruva Yat firma ortaklarından Yavuz Bakankuş, projeleri ve yat sektörünün performansına ilişkin olarak şu açıklamalarda bulundu: “İmalatı devam eden 25 metre klasik ahşap yelkenlimizin yanı sıra tasarım aşamasında olan Tempus projemizin tanıtım çalışmalarını, Monako ve Fort Lauderdale fuarlarında başlattık. Şu an Tempus 84 için bir yerli, Tempus 150 için de bir yabancı müşteri ile görüşmelerimiz devam ediyor. Yat imalatı 2008 yılında etkisini gösteren krizden en çok etkilenen sektörler arasında yer aldı. Ancak 2011 yılından itibaren yat imalatının yeniden hareket kazanacağı görüşündeyim. Kriz ile askıya alınan projelerin yeniden gündeme gelmesi söz konusu. Ayrıca oluşacak yeni taleplerle sektörümüze eski hızını kazanmasını umuyorum.” Çınar Tersanecilik 2010 yılında iki adet yeni inşa teknenin yanı sıra çok sayıda teknenin bakım onarım işini gerçekleştiren Çınar Tersanecilik, çekek yerinde kışlama hizmeti vermeye de devam etti. 15 ve 6,5 metre boylarında iki balıkçı teknesi inşa eden firma, teknelerden birini Malta’ya ihraç etti. Yaz sezonunda yaklaşık 30 adet balık avlama teknesine bakım hizmeti veren Çınar Tersanecilik, çeşitli boy ve tiplerde 45 yat ve gezi teknesinin kışlamasını ve bakımını gerçekleştirdi. Çınar Tersanecilik, 24 metrelik gezi teknesi, 15 metrelik çıkarma teknesi, 2 adet 15 metrelik balıkçı teknesi ve 10 metrelik bir motoryatın inşası ile 37 metrelik bir balıkçı teknesinin tadilatını sürdürüyor.Dünyada ve Türkiye’de ekonomik ve siyasi alandaki belirsizliklerin tekne siparişlere doğrudan yansıdığını belirten Çınar Tersanecilik’ten Ethem Çınar, “Krizden sektördeki birçok firma gibi biz de etkilendik. Bu süreçte, kendi öz sermayemizle siparişe bağlı kalmadan çeşitli tiplerde tekneler yapmaya başladık. Sipariş almadan, hazıra tekne yapıp satarak günü kurtarmaya çalışıyoruz. 2011 ve 2012 yılları tekne üretimi açısından iyi görünüyor.” sözleriyle firmalarının performansını ve sektörü değerlendirdi. Egeyat Egeyat 2010 yılında yeni geliştirdiği çift dümenli Egeyat 35 ile üretimine ivme kazandırdı ve bu modelden iki tekneyi İsrail’e ihraç etti. Halen Ege 40, Ege 40 DS, Ege 35, Ege 35 DS modelleri üstünden üretimini sürdüren firma, Ege 40 ve Ege 35 teknelerini Şubat ayında düzenlenecek Avrasya Boat Show’da sergileyecek, Ege 40 DS ve Ege 35 DS modelleri ise İtalya ve Almanya’ya ihraç edilecek.Kriz bütün sektörde olduğu gibi firmalarını çok etkilediğini ve ağırlıklı olarak Avrupa’ya tekne ihracatlarının son iki yıl iyice azaldığını belirten Ege Yat Genel Müdürü Sedat Üstündağ, “Orta boy seri üretim tekne imalatı, krizden en fazla etkilenen üretim segmenti olarak öne çıktı. Avrupa’nın durumu hala iyi değil. Biz de bu duruma alışmaya çalışıyoruz. Krizin en iyi ihtimalle 2011 yazı veya 2012’de düzeleceği ümidindeyiz. Eğer yakın zamanda Avrupa’da kriz çözülmezse 2010 yılında olduğu gibi 2011 ve 2012’de bizim sektörümüz için zor bir yıl olacaktır.” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Ergün Gemi Trabzon'un Sürmene ilçesine bağlı Çamburnu beldesinde faaliyetlerini sürdüren Ergün Gemi, Türk Loydu klaslı 42 metre boyunda İncisu isimli yolcu motorunu ve Rina klaslı 30 metrelik Suplly botu 2010 yılında denize indirdi. 2011'in ilk aylarında denize inecek olan Aynacıoğlu ve Ş. Reisoğlu isimli teknelerin imalatı ise bitmek üzere. Ergün Gemi tersanesinde halen Rina Klas denetiminde 20 metrelik bir romorkör ile Şanzelize Turizm şirketine yapılan 38 metrelik bir motaryatın imalatı devam ediyor.Kriz sürecinde, yeni inşa siparişlerinde durgunluğu, gerçekleştirdikleri boy verme ve tamir işleri sayesinde en az kayıpla atlatmak üzere olduklarını belirten Ergün Gemi firma ortaklarından Rüstem Ergün, “Siparişler azalıyor buna bağlı olarak fiyatlar da düşüyor. Ancak ülke ekonomisi düzelme eğiliminde. Eğer yeni kriz söylentileri gerçekleşmezse kısa sürede tekne yapım sektörünün eskisinden daha iyi olacağını düşünüyorum. Deniz kültürünün yaygınlaşması da sektörün geleceği adına umut veriyor. Ekonomide yaşanan canlığın kısa sürede deniz aracı imalatına da yansıması, herkesin beklentisi durumunda.” şeklinde bir değerlendirme yaptı. Marina Deniz Araçları Marina Deniz Araçları, 2010 yılında 68 feetlik Carianda modelindeki trawler ve 40 feetlik lopster boat olmak üzere iki tekne inşa etti. Marina Deniz Araçları, ayrıca 26 metrelik yelkenli bir teknenin kamara, güverte, mobilya, elektrik, elektronik, mekanik bütün aksamlarını tamamlayarak, arması ve direği donatılmak üzere Pendik Marina’ya çekti.Sözleşmesi yapılmış 68 feet Carianda trawlerın inşasını sürdüren firma, 2011 yılının Temmuz ayında teknenin yapımını tamamlamayı planlıyor. 55 feet Carianda trawler yat projesiyle ilgili görüşmelerin devam ettiği bilgisini veren Marina Deniz Araçları Yönetim Kurulu Başkanı Işık Aylan, firmalarının krizden en az etkiyle çıkmayı başardığını belirterek şunları söyledi: “Kriz tabi ki Marina Deniz Araçlarını etkilemiştir. Alıcıların daha çok yurt dışındaki ucuz ikinci el teknelere yönelmesi, piyasanın dalgalanmasına sebep oldu. Dolayısıyla alıcı, üreticinin karşısına daha fazla fiyat indirimi talebiyle geldi. Makul düzeyde olan fiyat politikamız, kalitemiz ve markaya olan güven tersanelerimizde siparişlerin devam etmesini sağladı. Çalışanlarımız ve işletmemiz bu krizden en az etkiyle çıkmayı başardı. Türk yat yapımcıları çok büyük hatalar yapmadıkça, ülkemizin sektördeki imajını ve güvenirliliğini sağlamaya devam ettikçe, 2011-2012 yıllarında Türk yat sanayinin dünyada yükselen imajını devam ettireceğini düşünüyorum. Dolayısıyla yurt içi ve yurt dışı alıcıların artan yat taleplerinin, Türk yat yapımcılarına geleceğini umuyorum.” Orion Yachts 2010 yılında Ghost 78 model yeni teknesinin imalatını sürdüren Orion Yachts, 2011yılınının Şubat ayında tekneyi müşterisine teslim etmeyi planlıyor. Onarım ve refit işlerini ağırlık veren firma, 22 ve 30 metrelik iki teknenin komple refitini gerçekleştirdi. Bölgesel talepler üzerine yeni tik güverte yapımı ve armuz dolgusu değişimi konularında Göcek-Fethiye bölgesinde hizmet verdi. Dizayn ekibi Dalos serisi Lobster modellerimiz ile ilgili model ve tasarım geliştirme konusunda çalışmalar yaptı.Ghost serisi motoryat projesinde yeni modelleri Ghost 92 ve 96 ile ilgili görüşmelerinin devam ettiği bilgisini veren Orion Yachts’tan Levent Özdemir, krizden etkilendiklerini, özellikle yeni inşa konusunda talep ve görüşme sayılarının son on yılın en düşük seviyesinde gerçekleştiğini söyledi. Özdemir, “2010 son çeyreğinde yeni inşa talepleri konusunda çok az da olsa bir kıpırdanmadan oldu. Kriz ile birlikte mevcut üretimimizi aksatmayacak şekilde kendi ölçeğimizde küçülme ve tasarruf tedbirleri aldık. Kalifiye elemanlarımızı muhafaza ederek yolumuza devam ediyoruz. Devam eden yeni inşa projemiz, kriz sürecinde bize destek oldu. Kendimizi bu nedenle şanslı hissediyoruz. Avrupa ve Amerika’daki ikinci el tekne fiyatlarının çok cazip olması, özellikle orta boy tekne konusunda fiyat avantajımızı yitirmemize neden oldu. Ancak bu ülkelerin piyasalarında tüketim artışının oluşmasıyla pazarın tekrara Türkiye’ye doğru kayacağını düşünüyorum. Mega yat sektörü yavaş da olsa hala hareketliliğini koruyor. Butik ve farklı projeler üretebilirsek ve kendimizi yurt dışında daha iyi ifade edebilirsek canlanmamız daha hızlı olacaktır. Meslek odaları ve devletin de yardımı ile yurt dışı tekne fuarlarına katılıp, kendimizi yeniden tanıtmalı ve hala var olan avantajlarımızı tekrar gündeme getirmeliyiz” şeklinde bir değerlendirme yaptı. Peri Yachts Ses Yachts Ses Yachts 2010 yılında 27 metrelik motoryat ve 28,7 metrelik trawler inşa etti. Bir motoryata da refit hizmeti verdi. 2011 yılında 20,5 metrelik seri üretim bir motoryatı İtalya’ya, 25 metrelik bir motoryatı Suudi Arabistan’a ihraç edecek olan Ses Yachts, 26,5 metrelik bir yelkenliyi de Türk müşterisine teslim edecek. Firma 2011 yılı projeleriyle birlikte, 2012 yılında da suya indirip, teslimatını yapılacağı 23 metrelik trawler, 30 metrelik kompozit yelkenli ve 32 metrelik alt kabuğu çelik üst binası kompozit olan bir trawlerin yapımını sürdürüyor. Kriz süresince müşterileri ile karşılıklı anlayış çerçevesinde hareket edip tüm teknelerini teslim ettiklerini ve iptal edilen projeleri olmadığını kaydeden Ses Yachts Genel Müdürü Sefer Yıldırım, krizin etkilerinin 2 yıl daha devam edeceğini, yat sektörünün çabuk toparlanmayacağını söyledi. Tüm Tour Yachting Tüm Tour Yachting, 2010 yılında 23 metre boyunda ahşap lamine ketch bir teknenin imalatını tamamlayarak İtalya’ya ihraç etti. 24 metrelik 7 kabinli ve 18 metrelik 4 kabinli 2 ketch teknenin inşasını sürdürdüklerini belirten Tüm Tour Yachting Üretim Müdürü Serhat Tümer, “Herkes gibi kriz bizi de etkiledi, yatırımlarımızı askıya aldık, personel sayımızı azalttık. Ama artık yat yapım talepleri almaya başladık. 2011 ve 2012 yıllarının çok daha iyi olacağı inancındayım” şeklinde bir değerlendirme yaptı. Valena Yachting Valena Yachting, 2010 yılında 44 metre boyunda Ubi Bene isimli aynakıç yelkenliyi denize indirdi. Firmanın kendi finanse ettiği ahşap lamine olarak inşa edilen megayatta, 5 misafir kabini bulunuyor. Valena Yachting halen kendi yapımı olan ve İspanyol bir müşteriye ait, 32 metre boyunda White Wings isimli teknenin refit çalışmalarını sürdürüyor. Firma baştan aşağı yenileyeceği tekneyi, 2011 yılının yaz aylarında denize indirip, önümüzdeki sezon işletmeciliğini de üstlenecek. Yeni proje olarak 40 metre aynakıç sac bir yelkenlinin görüşmeleri devam ediyor. Gibraltar bayraklı, Rina charter klaslı ve MCA sertifikalı olması planlanan ticari teknenin, proje ve fiyatlandırmasına ilişkin çalışmalar yapılıyor. Bodrum’daki Ağanlar Tersanesi’nin 450 tonluk travel lift getirmesi ve çekek yerini modernize etmesinin bölgedeki tersanelerinin megayat bakımı yapmalarına büyük katkı yapacağını belirten Valena Yachting Genel Müdürü Nur Yılmaz, krizin sektör üzerine olan etkileri konusunda şunları söyledi: “Krizin oldukça uzun süreceğini düşünüyorum, bunu görerek tersanemizi ve ekibimizi küçültme yoluna gittik. Krize biraz pozitif olarak bakmaya çalışıyorum ve hem kendimin hem de bu sektördeki arkadaşların bir şekilde kendilerine çeki düzen vermek zorunda kalacaklarına inanıyorum. Kriz bir sürü yanlış iş yapanları saltanat devrinden uyandırdı. Yapılan yanlış, kalitesiz işlere de bir anlamda son verdi. Geçtiğimiz yıllarda Bodrum’da ben ve bir kaç üretici arkadaşım bu gerçeği fark edip daha düzgün tekneler yapmak için çaba gösterdik. Ancak bunlar birkaç tane ile sınırlı kaldı. Kriz olmasaydı zaten kısa bir süre sonra yine aynı durumla karşılaşacaktık. Önümüzdeki yıllarda başka sorunlarımız da olacak. Bir sürü yabancı firma, ülkemize gelip burada aynı şartlarla tekne yapıp, bizlerle rekabet edecekler ve iş daha da zorlaşacak. Bence bundan sonra yat imalatında marka ve sermaye konuşacak.”Ä°lginizi çekebilir... Setur Marinaları, Türkiye'nin En Büyük Fuarı Bosphorus Boat Show'a KatılıyorBosphorus Boat Show'a katılmaya hazırlanan Setur Marinaları, denizcilik sektöründeki vizyoner yatırımları ve fuara özel ayrıcalıklarıyla ziyaretçi... Raymarine, Elektrikli Süper Yat Ä°halesinde Ä°ÅŸbirliÄŸi YapıyorRaymarine, dünyanın en geliÅŸmiÅŸ elektrikli süper yat teknesi Z11'i geliÅŸtiren yeni ve heyecan verici bir proje için Zin Boats ile iÅŸbirliÄŸi yaptığ... DoÄŸuÅŸ Marine Services, Bosphorus Boat Show Kara Fuarı'ndaDoÄŸuÅŸ Marine Services, YATED tarafından organize edilen ve sponsorları arasında yer aldığı 15-22 Åžubat tarihlerinde düzenlenecek Bosphorus Boat Show K... |
||||
©2025 B2B Medya - Teknik Sektör Yayıncılığı A.Åž. | Sektörel Yayıncılar DerneÄŸi üyesidir. | Çerez Bilgisi ve Gizlilik Politikamız için lütfen tıklayınız.