14 AÄŸustos 2012 | ÃœRÃœN 33. Sayı (Temmuz-AÄŸustos 2012)

Caner MASMANACI Pazarlama Sorumlusu / Teknomarin Yacht Paints
Caner MASMANACI
Pazarlama Sorumlusu / Teknomarin Yacht Paints
Ahşap boyama-kaplama uygulamalarında, öncelikle uygulama yapılacak zeminin boyalı-vernikli mi, yoksa ham ağaç mı olduğunu belirlemek gerekir.  Üzerinde mevcut boya-vernik bulunan ahşaplarda, eski verniğin ağaca ne kadar yapıştığı ve kabaran kalkan yerlerin belirlenmesi gerekir. Genellikle, uzun ömürlü bir uygulama için ham ağaca kadar zımpara yapılıp, ahşap üzerindeki eski boya ve vernikleri sökmek gerekmektedir. Ancak bu işlem zaman ve işçilik açısından maliyetli olabilir. Yine taşınamayan ve demonte olamayan cisimlerde bu şekilde komple soyma yapılması zordur. Konuyu iki başlık altında inceleyebiliriz:

Eski boyalı-vernikli ahşaplarda, eski boyanın zemine iyi tutunmadığı yerler spatula veya zımpara yardımıyla kazınır; kalkan kabaran eski boya parçaları zeminden tamamen dökülür. Eski boya-vernik sistemi 1K ise ve yeni uygulamada yine 1K bir sistemle devam edilecekse, zemine iyi yapışmış olan yerlerin sökülmesine gerek yoktur. Ancak eski boya-vernik sistemi 1 K ise ve 2 K bir sisteme geçiş yapılmak isteniyorsa, zeminin komple temizlenip ham ağacın çıkarılması gereklidir. Zımpara tozları ve eski boya kırıntıları temizlenip silindikten sonra; ham ağacın çıktığı yerler emprenye astarı (1) ile 2 kat astarlanır. Eğer hiçbir noktada ham ağaç çıkmadıysa ve eski vernik-boya zemine güzel yapışmışsa sadece zımpara yapmak yeterlidir ve emprenye kullanmak gerekli değildir. Ham ağacın ilk defa işlendiği sistemlerde de ilk aşama olarak ağaç zımpara yapılıp temizlendikten sonra, emprenye astarı (1) 2 kat rulo-fırça ile yedirerek uygulanır. Daha sonra tercih edilen boya sistemine göre aşağıdaki aşamalar takip edilir.  

a.    Daha sonra 1K bir vernik sistemiyle devam edilecekse, zemine min. 6 kat olmak üzere yat vernik (2) veya PU yat vernik (3) uygulaması yapılır. Fırça veya rulo ile kolayca uygulanabilen bu sistemlerde kat aralarında 12 saat bekleme yapmak gerekir. Bekleme süresinden sonra hafifçe bir zımpara yapılıp, yeni kat uygulamasına geçilir.  Eğer 1 K bir boya sistemiyle devam edilecekse hazırlanan zemine önce sentetik astar (4) 2 kat uygulanır, daha sonra zımpara yapılarak sentetik son kat (5) veya PU sentetik son kat (6) boya 3 kat olarak uygulanır. Yine kat aralarında min. 12 saat bekleme yapmak gerekir ve yeni kattan önce zımpara gereklidir. Sentetik boya ve vernik sistemlerinde fırça olarak uzun kıllı fırça seçilmelidir. İlk katlarda % 10-15 seviyelerinde olan inceltme oranı, son katlarda % 5-10 seviyelerine çekilir.

b.    Zemin hazırlığından sonra 2K bir vernik sistemiyle devam edilecekse, ham ağaca emprenye astarı (1) uygulandıktan sonra önce PU dolgu verniği (7) min. 6 kat; daha sonra PU son kat vernik (8) min. 6 kat olarak uygulanır. 2K bu ürünlerle en iyi performans, tabanca uygulamalarında elde edilir. Tabanca uygulamasında kat aralarında 1-2 saat bekleme yaparak yaş üzeri yaş 3-4 kat uygulama yapılabilir. Daha sonra kurumanın beklenip zımpara yapılması gereklidir. Rulo fırça uygulaması tercih edilecekse tiner olarak fırça-rulo tineri (9) tercih edilmelidir. Yine kat aralarında 6-12 saat bekleme yapmak gerekir. Kat arası bekleme süreleri 24 saati geçerse kat arası zımpara yapmak gerekir. Eğer 2K bir boya sistemiyle devam edilecekse, yine zemin temizliğinde ağacın çıktığı yerlere emprenye (1) uygulanır. Emprenye astarından sonra universal epoxy astar (10) 2-3 kat uygulanır. Eğer zemin hazırlığında ahşap çıkan yerler olmamışsa, doğrudan epoksi universal astar (10) uygulaması yapılabilir. Epoksi universal astar zımpara yapıldıktan sonra isteğe bağlı olarak macun uygulaması yapılacaksa bölgesel olarak epoxy macun (11) uygulaması yapılır. Macun uygulaması yapılan yerlere zımpara yapıldıktan sonra tekrar epoksi üniversal astar (10) uygulamak gerekir. Daha sonra komple zımpara yapılan zemine önce 2-3 kat poliüretan ara kat (12) uygulanır. Zımpara yapıldıktan sonra poliüretan son kat boya (13) uygulamasına geçilir. 2K boyalı sistemde poliüretan son kata kadar olan aşamalar rulo-fırçayla uygun bir şekilde tatbik edilebilir. Ancak poliüretan son kat için yine tabanca uygulamasını tavsiye etmekteyiz. Eğer rulo-fırça uygulaması yapılacaksa mutlaka fırça-rulo tineri (9) tercih edilmelidir. 

Genel olarak dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar vardır. Eğer işlenecek ham ağaç, Birmanya tiki gibi çok yağlı bir ağaç ise, emprenye astarından önce zemini asetonla güzelce silip, ağacın yağını geri plana aktarmak gerekir. Emprenyeyi (1) bu tip ağaçlara daha bol ve daha fazla miktarda uygulamak gerekir. Bu işlem bile bu tarz ağaçlara iyi bir yapışmayı garanti edemez.  Emprenye astarı normal oranda yağlı ağaçlarda, kolayca ağacın 2-3 mm içerisine nüfuz edebilirken, bu gibi yağlı ağaçlarda ağacın içerisine kolayca nüfuz edemez. Genel tavsiyemiz bu gibi yağlı ağaçlar kullanılacaksa mümkün olduğu kadar natürel olarak kullanılmaları ve çok fazla boya-vernik işlemine tabi tutulmamalarıdır. Bu ağaçlar üzerine yapılacak boya vernik işlerinin de çok uzun ömürlü olmayacağını göz önüne almak gerekir.  

Son olarak bazı yeni teknoloji su bazlı vernik ve boya ürünleri kullanılarak tekne iç kısımlarının refit boya-vernik işlemlerini de yapmak mümkündür. Su bazlı bu ürünlerin en önemli özelliği, solvent-tiner içermediğinden dolayı, tekne içerisinde herhangi bir koku yapmamaları ve insan sağlığına çok daha az olumsuz etkileri olmasıdır. Bu yeni teknoloji ürünlerin UV-güneş ışığı dirençleri henüz istenen düzeyde olmadığı için, iç mekan kullanımına tavsiye edilmektedir. Su bazlı 1K vernik (14) kullanılacaksa, zemindeki eski 1K vernik zımpara yapıldıktan sonra zemine min. 6 kat olmak üzere su bazlı 1K vernik (14) uygulaması yapılır. Fırça veya ruloyla kolayca uygulanabilen bu sistemlerde kat aralarında min.2 saat bekleme yapmak gerekir. Bekleme süresinden sonra zımpara yapılmadan yeni kat uygulamasına geçilir.  Eğer kat aralarında bekleme süresi 24 saati geçerse zımpara yapmak gereklidir. Eğer su bazlı 1K bir boya sistemi (15) ile devam edilecekse zemindeki mevcut 1K boya zımpara yapılır ve su bazlı 1K boya (15) 3 kat olarak uygulanır. Yine kat aralarında min. 2 saat bekleme yapmak gerekir ve yeni kattan önce zımpara yapılmaz. Şayet bekleme süresi 24 saati geçerse, yeni kat öncesinde zımpara yapmak gerekir. Su bazlı 1K boya ve vernik sistemlerinde fırça olarak uzun kıllı fırça seçilmelidir. İlk katlarda içme suyu ile % 10-15 seviyelerinde olan inceltme oranı, son katlarda yine içme suyu ile % 5-10 seviyelerine çekilir.

 

---

R E K L A M