Mert Ünnü
Deniz Araçları Tasarımcısı / Pruva Grup
Maltepe Üniversitesi Gemi ve Yat Tasarımı Bölümü Öğretim Görevlisi

Güneş enerjili “Yüzen ev” 1960’lı yılların denizle barışık İstanbul’undan esinlenerek tasarlanmış ve günümüzde yeniden deniz yaşamına dikkat çekmek, inanları deniz yaşamına yönlendirmek için projelendirilmiştir.

1960’lı yıllarda çoğunlukla banka ikramiyesi olarak verilen “yüzen ev”ler denizle barışık İstanbul halkı için göze aşina bir deniz aracıydı. Bilhassa Bebek koyunda yüzen evlere sıklıkla rastlanırdı. Takip eden yıllarda genellikle rant uğruna denizden koparak hakim kılınan beton yapılaşma ile yok olan plajlar, doldurulan deniz kıyıları İstanbul insanını denizden uzaklaştırdı ve denizle iç içe olan insanların denize sırtını dönmesiyle beraber yüzen evler de zamanla kaybolarak İstanbul tarihinde yerini aldı. Denizle barışık olan batı ülkelerinde yüzen evler geçmişe nazaran geliştirilerek ve yoğunlaşarak kullanılmaktadır. İstanbul’da deniz yaşamına dikkat çekmek amacıyla tasarlanan “yüzen ev” teknelere kıyasla daha çok ev yapısına benzeyen geniş ve köşeli hacimlerden oluşmaktadır.

Yüzen ev 11.90 metre boyunda ve 5.50 metre eninde katamaran yapıda gövdeye sahip bir deniz aracıdır. 3 oda ve bir salondan oluşan ev teknenin 105 metrekare brüt alana ve 73.25 metrekare ve 78.45 metrekare olarak iki seçenekli net alana sahiptir. Tavan yüksekliği 230 cm olup özellikle klostrofobisi olan tekne sevenler için idealdir. Yüzen ev net 7.6 metrekarelik iki adet, 4.0 metrekareliklik bir adet oda, 3.75 metrekarelik bir duş-tuvalete ve 16.2 metrekarelik salona sahiptir. Kıç teras 10 metrekare, baş teras 7.3 metrekaredir. Flybridge ise iki farklı seçenekle 16.8 metrekare ve 22 metrekare olarak tasarlanmıştır. Toplam beş yatak kapasitesi olup üç çocuklu ailelerin rahatça yaşayabileceği ortama sahiptir. Yataklar gerekirse ranza olarak da kullanılabilmektedir. Tekne gövdesi katamaran yapının her iki tarafında da üç ayrı perde posta ile bölünmüş olup olası çarpmalarda yüzen evin batmazlığı artırılmıştır. Temiz su yapıcılarıyla içme ve tüketim suyunu da kendisi karşılayan yüzen ev tam bir çevre dostu tasarımdır. İnşa alzemesi ahşap epoksi olarak düşünülmüş olup kompozit malzemeden seri üretime de uygundur.

Yüzen ev üç oda, bir salon, bir açık mutfak ve bir banyo tuvaletten oluşmaktadır. Baş ve kıç tarafında birer teras ve üst katta ise geniş bir flybridge yer almaktadır. Hardtop yapılı bir flybridge’e sahip olan yüzen ev bu alanda oturanları güneşten korumakta ve en önemlisi rollbar üzerine yer alan güneş panelleriyle de enerji üretmektedir. Güneşin açısına ve konumuna göre mevcut hardtop rollbarın baş ve kıç tarafında yer alan ve uzayabilen güneş panelleri ihtiyaca göre açılıp kapanabilmekte, bu alandakileri hem güneşten korumakta hem de enerji üretimini ihtiyaca göre arttırma amaçlı kullanılmaktadır.

Yüzen evin hem baş tarafta hem de flybridge’de kokpiti yer almaktadır. Bu sayede iki konumdan da seyir olanağı mevcuttur. Tekne gövdesi baltabaş katamaran yapılıdır. Bu sayede düşük motor gücüyle daha ekonomik seyir olanağı sağlanmaktadır. Baltabaş yapılı gövde teknenin karina yapısına da ek hacim sağlamakta ve bu alan istenirse opsiyonel olarak manevra kabiliyetini arttıran baş pervane için ek alan oluşturmaktadır. Balast tanklarıyla draft kontrol edilebilmekte ve bu sayede durağan halde salınım kontrol altına alınabilmektedir. Teknenin baş üstü tamamıyla güneş panelleriyle kaplıdır. Hardtop tavan üzeri de sabit güneş panelleriyle kaplıdır ve yüzen evin baş kıç terasının güneşten korunması tentelerle gerçekleştirilmektedir. Yüzen evin başta, kıçta, sancak tarafında ve iskele tarafında giriş çıkış kapıları mevcut olduğundan yüzen ev her türlü rıhtıma yanaşma yapabilmektedir. Kıç tarafta yanaşma mesafesi uzun olduğundan sabit gizli pasarella diğer kısımlarda ise yanaşma mesafesi çok kısa olduğundan taşınıp monte edilebilir seyyar pasarella bulunmaktadır.

Bugün yüksek fiyatlı deniz manzaralı evlerde sabit bir manzara yerine çok daha düşük maliyetle istenildiğinde değişebilen deniz manzarası olanağı sadece yüzen eve özgü bir niteliktir. Yüzen evler için hedef, yüzen ev marinalarının önünü açmak ve toplumu deniz yaşamına özendirmek ve yönlendirmektir. Bu sayede hem yeşilin korunmasına katkı sağlanmakta hem de doğa dostu yenilenebilir güç kaynaklarıyla kendi kendine yetebilen yüzen ev çevre sağlığına da katkıda bulunan bir deniz aracı özelliği taşımaktadır. Ayrıca istenildiğinde halat çözüp, demir alıp istenilen rıhtımda veya koyda deniz yaşamına yüzen evde devam etmek hiçbir sabit konutta yer alamayacak eşsiz bir artı değerdir. Betona terk edilen hayatlar yerine denizle iç içe yaşamlarla oluşacak yüzen yaşam alanları gereksiz tüketimler başta olmak üzere doğa dostu özellikleriyle toplumsal gelişmişliğe her anlamda katkıda bulunacaktır.